Adamello: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Linkonderhoud: dode link hersteld
k Omzetting sjabloon op verzoek van toevoeger
Regel 1:
[[AfbeeldingBestand:Adamello,Brescia+Trient.png|thumb|right|260px|ligging van de Adamello]]
[[AfbeeldingBestand:Cima carè alto.jpg|thumb|right|260px|De top van de Carè Alto vanuit het Val di San Valentino.]]
De '''Adamello''' is een bergtop in een gelijknamig bijbehorend bergmassief (de '''Adamellogroep''') in de [[Italië|Italiaanse]] [[Alpen]]. De Adamellogroep is ongeveer dertig bij dertig [[km]] groot en bevindt zich in de Italiaanse provincies [[Sondrio (provincie)|Sondrio]], [[Brescia (provincie)|Brescia]] en [[Trentino]], halverwege het [[Ortler]]massief op de [[Zwitserland|Zwitserse]] grens en het [[Gardameer]]. [[Geografie|Geografisch]] wordt de Adamello ingedeeld bij de [[Zuidelijke Kalkalpen]], [[geologie|geologisch]] bij de [[Zuidelijke Alpen (geologie)|Zuidelijke Alpen]].
 
==Omgeving==
De Adamellogroep wordt begrensd door de volgende dalen:
*in het noordwesten en noorden door het dal van de [[Oglio]] met het stadje [[Edolo]] en het [[Val Vermiglio]]. Deze twee dalen liggen in elkaars verlengde en lopen over de ''Tonale lijn'', een zwakkere zone in de [[aardkorst]]. De twee dalen worden verbonden door de [[Tonalepas]] (1884 m).
Regel 12:
 
==Bergtoppen==
*Cima Presanella (3558 [[meter|m]]) is de hoogste top in het noordelijk deel van het massief
*De Adamello (3554 m), de naamgevende berg
*Carè Alto (3465 m)
Regel 18:
 
==Berghutten==
* [[Rifugio ai Caduti dell'Adamello]] (3040 meter)
 
==Geologie==
Het Adamellomassief wordt in het noorden begrensd door de ''Tonale lijn'', een [[geologische breuk]]zone die deel uitmaakt van de [[Periadriatische lijn]], die de grens vormt tussen de voormalige [[Afrika|Afrikaanse]] en [[Europa (werelddeel)|Europese]] [[tektonische plaat|platen]]. Ten noordoosten van de Adamello komt deze breukzone samen met de zuidwest-noordoost georiënteerde ''Giudicárie lijn'', een andere belangrijke breukzone. Langs de breukzones is een grote [[Alpiene orogenese|Alpiene]] [[graniet]]-[[intrusie]] omhoog gekomen, waaruit het Adamellomassief is opgebouwd. Deze intrusie wordt de '''Adamello graniet''' genoemd, en [[dagzomen|dagzoomt]] vooral in het oostelijke deel van het massief. Behalve graniet komt ook [[kwarts]]rijke [[dioriet]] voor, dat [[tonaliet]] genoemd wordt naar de Tonalepas.
 
Dankzij de ''Giudicárie lijn'' lopen de weinige grotere dalen die door het massief lopen van noordoost naar zuidwest.
 
==Natuur==
Het grootste deel van de Adamellogroep is beschermd natuurgebied: het ''Parco Regionale dell' Adamello'' (in het westen) en het ''Parco Adamello-[[Brenta (Dolomieten)|Brenta]]'' (in het oosten). In dit gebied leven de laatste [[bruine beer|bruine beren]] van de Alpen.
 
In het westelijke deel van het massief komen veel bergmeren voor: het [[Lago d' Aviolo]] op de hoogvlakte boven Edolo, het [[Lago d' Avio]] en [[Lago Benedetto]], het Lago Gelati en de [[Lagi Baitone]], de merenketen van het [[Lago Dosazzo]], [[Lago di Salarno]] tot het [[Lago d' Arno]] in het [[Val di Saviore]], dat in het zuidelijke gedeelte van het massief ligt, en nog twee grote meren in het [[Val di Daone]].
De oostkant van de Adamellogroep is sterk ver[[gletsjer]]d. Het [[firnbekken]] onder de Mandrone is het op één na grootste gletsjerveld van Italië.
 
==Overblijfselen uit de Eerste Wereldoorlog==
[[AfbeeldingBestand:Creston_Popera_2.jpg|thumb|right|260px|Ruïnes van loopgraven en bunkers aan het Dolomietenfront, Creston Popera.]]
In het Adamellomassief zijn nog talrijke sporen van de [[Eerste Wereldoorlog]] te vinden, van 1915 tot 1917 liep de [[Oostenrijk]]s-Italiaanse [[front (oorlog)|frontlinie]] (het Dolomietenfront) door het massief. Langs de overblijfselen van bunkers en loopgraven is een [[lange-afstand-wandelpad]] aangelegd, dat van [[Zuid-Tirol]] naar de Zwitserse grens loopt en de ''Friedensweg'' of ''Via della Pace'' genoemd wordt. De militaire ruïnes worden tegenwoordig beschermd tegen verder verval.
 
== Externe links ==
Regel 42:
* [http://www.trentino.to/it/guide/85202sy,de,SCH1/objectId,SIG11850it,curr,EUR,parentId,RGN27it,season,at2,selectedEntry,sights/intern.html Zuidelijke Adamellogroep bij [[Tione]] di Trento]
 
{{coördinatenCoor title dms|46.1143_0_0_N_101143|0|0|N|10.3728_0_0_E_scale3728|0|0|E|scale:10000_type:mountain(3556)_region:IT-25|46.11° N 10,37° O}}
 
[[Categorie:Berg in Trentino]]
[[Categorie:Berg in Lombardije]]