Ahmet III: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
k Woudloper heeft de pagina Ahmed III hernoemd naar Ahmet III over een doorverwijzing: -d is het Turks vreemd
kGeen bewerkingssamenvatting
Regel 1:
{{Infobox dynastie
| afbeelding = Levni 002.jpeg
| naam = AhmedAhmet III
| leven = [[30 december]] [[1673]] - [[1 juli]] [[1736]]
| voorganger = [[Mustafa II]]
Regel 10:
}}
 
'''AhmedAhmet III''' ([[Istanboel]], [[30 december]] [[1673]] - aldaar, [[1 juli]] [[1736]]) was de 23e [[sultan (rang)|Sultan]] van het [[Ottomaanse Rijk|Osmaanse Rijk]] en zoon van [[Mehmed IV]]. Hij regeerde van [[1703]] tot [[1730]] als opvolger van zijn broer [[Mustafa II]].
 
== Militaire campagnes ==
De Zweedse koning [[Karel XII van Zweden|Karel XII]] zocht in 1709 zijn toevlucht bij de sultan na de verloren [[Slag bij Poltava]], waar hij zelf gewond was geraakt. Karel wist AhmedAhmet in de [[Russisch-Turkse Oorlog (1710-1711)]] met [[Peter de Grote]] te betrekken. In 1711 versloeg AhmedAhmet de tsaar in een succesvolle [[Proetcampagne|campagne]] aan de rivier de [[Proet]], die echter vanwege zijn milde vredesvoorwaarden niet echt werd uitgebuit: bij de vrede van [[Adrianopel]] kreeg de sultan het strategisch gelegen [[Azov]] terug van de Russen, en ze moesten beloven zich van verdere vijandelijkheden te onthouden. Ook moesten zij hun versterkingen op Osmaans grondgebied afbreken.
 
De Zweedse koning had na een jaar rust nog geen zin om het op Ottomaans grondgebied gelegen, Moldavische [[Tighina|Bender]] te verlaten, zodat AhmedAhmet zich genoodzaakt voelde zijn eigen vesting te belegeren, om Karel er weg te krijgen. Hij werd naar Turkije vervoerd en daar gevangen gehouden. Naar verluidt maakte hij er een studie van de Turkse marine en speelde schaak met zijn minister Christian Albert Grothusen.
 
== Wisselend succes ==
AhmedAhmet veroverde in 1715 [[Morea]] op de Venetianen, maar verloor [[Korfoe (eiland)|Korfoe]] in 1716. Hij verloor [[Belgrado]] en [[Hongarije]] aan de Oostenrijkers in respectievelijk 1717 en 1718. De bevolking sloeg op de vlucht voor prins [[Eugène van Savoye]], die langs de [[Donau]] oprukte tot diep in Turkije.
 
In 1724 bereikte de sultan een overeenkomst met Rusland om [[Iran]] tussen beide landen op te delen. De Iraniërs verdreven de Osmanen echter uit hun land in de jaren 1729-1730. Het gevolg was een volkopstand onder leiding van de badhuismedewerker Patrona Halil, waarbij AhmedAhmet werd afgezet en vervangen door zijn oomzegger [[Mahmut I]]. Halil werd zelf spoedig vermoord, en AhmedAhmet werd opgesloten. Hij stierf in zijn gevangenis in 1736.<ref>[http://www.britannica.com/EBchecked/topic/10217/AhmedAhmet-III AhmedAhmet III bij Encyclopedia Brittanica online]</ref>
 
== Cultuur ==
AhmedAhmet III onderhield goede relaties met [[Frankrijk]]. In feite waren twee van zijn vrouwen uit Frankrijk afkomstig. De vorst en zijn grootvizier [[Damad Ibrahim Pasha]] vormden het middelpunt van een decadent leven. AhmedAhmet had dertig dochters, van wie er één vijf keer in het huwelijk trad. Het feest bij de [[Circumcisie|besnijdenis]] van zijn vier zoons in 1720 duurde twee weken. Ter verhoging van de feestvreugde werden in die zelfde tijd 5000 jongens besneden, maar AhmedAhmet staat ook bekend als een liefhebber van boeken. In 1727 stond hij de [[boekdrukkunst]] in zijn land toe. De poëzie kreeg een meer werelds karakter, met name in het werk van hofdichter [[Nedim]]. De Franse schilder [[Jean-Baptiste van Mour|Jean-Baptiste Vanmour]]<ref>[http://www.rijksmuseum.nl/aria/aria_assets/BIBL-303-A-11?page=2&lang=nl&context_space=aria_encyclopedia&context_id=00069099 Werken van Jean-Baptiste Vanmour in het Rijksmuseum. De Sultan AhmedAhmet III.]</ref>, schilderde uitgebreid het hofleven.
 
Het weelderige tijdperk in de Ottomaanse cultuur, tussen 1718 en 1730, waarin veel tientallen paleizen langs de oevers van de [[Gouden Hoorn]] en de [[Bosporus]] werden gebouwd en tuinen aangelegd, wordt het tijdperk van de [[tulp]]en genoemd. Tulpen werden afgebeeld op het [[Iznik-keramiek]] en op Hollandse [[wandtegel|tegels]], die uit de Republiek werd aangevoerd.
Regel 29:
== Externe link ==
* [http://www.rijksmuseum.nl/images/aria/sk/z/sk-a-2003.z De kraamkamer in het Topkapi paleis]
* {{de}} [http://www.tuerkenbeute.de/kun/kun_bio/Ahmet3_de.php Duitse website over AhmedAhmet III]
 
{{Appendix|2=