Houtskool: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Legobot (overleg | bijdragen)
k Verplaatsing van 45 interwikilinks die op Wikidata beschikbaar zijn op d:q177463
k Linkfix ivm sjabloonnaamgeving / parameterfix
Regel 1:
[[Bestand:Charbon de bois rouge.jpg|right|200 px]][[Bestand:COLLECTIE TROPENMUSEUM Delem Panakawan bediende van Karawa in een tempel bij Sawan Bali 1927 houtskooltekening door Charles Sayers TMnr 60048601.jpg|thumb|200px|Houtskooltekening door [[Charles Sayers]], collectie [[Tropenmuseum]]]]
Het woord '''houtskool''' (Lat. ''carbo'') ofwel verkoling van [[hout]] ontleent zijn betekenis aan de ontleding ([[pyrolyse]]) van hout. Het gaat om een bewerking waarbij hout wordt verhit op een zodanige wijze dat slechts een beperkte hoeveelheid [[Dizuurstof|zuurstof]] kan toetreden. Het grootste deel van het hout verbrandt dan niet en de vluchtige bestanddelen ontwijken.
In tegenstelling tot hout dat uit complexe molecules bestaat, is houtskool nagenoeg zuiver [[koolstof]]. Het is dus een veel gelijkmatigere stof dan hout en het brandt beter. Het is droog op zichzelf, terwijl hout dikwijls water bevat in de vorm van sap. Het heeft ook een grotere oppervlakte als het tot poeder vermalen wordt, hetgeen met hout niet mogelijk is. Houtskool komt chemisch dicht bij [[steenkool]] of steenkool[[cokes]] of [[turf (brandstof)|turfcokes]]. Circa 1000 jaar voor Christus werd houtskool al op grote schaal toegepast om [[IJzer (element)|ijzer]] te winnen uit ijzererts.{{feitBron?||2010|10|24}} Pas veel later werd overgeschakeld op het betere steenkool en nog later op steenkoolcokes.
 
De constructie waarin houtskool werd bereid, heet een [[meiler]]. Voor de bereiding van 1 ton houtskool was wel 5 tot 8 [[kuub]] hout nodig.
Regel 7:
Houtskool werd veelal als [[brandstof]] gebruikt maar de afgevende eigenschap leent zich ook voor artistieke doeleinden als [[tekenkunst|tekenen]].
 
Houtskool was van 1000 tot 1918 een belangrijk bestanddeel van [[buskruit]]. Het werkt als koolstof, maar bevat ook [[kaliumcarbonaat]], dat als [[katalysator]] werkt. Nog tijdens de [[Eerste Wereldoorlog]] werden hele bossen gerooid om er houtskool van te branden om buskruit te maken.{{feitBron?||2010|10|24}}
Houtskool is ook bruikbaar als [[adsorptie]]middel bijvoorbeeld als [[tegengif]] of om te [[ontgeuren]] of te [[ontkleuren]]. Zie [[actieve kool]].