Kulturkampf: verschil tussen versies

 

De eerste maatregel ging van start in 1871 toen de katholieke afdeling van het Pruisische ministerie van Eredienst werd opgeheven. In 1873 werd het katholieken verboden om voor de Kerk te trouwen. Alleen het burgerlijke huwelijk gold als geldig voor de wet. Ook werden weerspannige priesters en bisschoppen gevangengenomen of het land uitgezet. In juli 1872 werden de [[jezuïeten]] uit Pruisen verbannen. Later werden ook andere kloosterorden opgeheven en eveneens het land uitgezet. In 1873 werden de Mei-wetten uitgevaardigd, hetgeen een hoogtepunt in de strijd tegen de Katholieke Kerk betekende. Kandidaat-priesters werden verplicht om voor een periode van ten minste drie jaar aan een Duitse universiteit te studeren. In 1874 was het Pruisisch gezantschap bij de H. Stoel opgeheven. De politieke leiders (vooral Windthorst) en de kerkleiders (vooral het episcopaat, met voorop [[Mieczysław Halka Ledóchowski|Mgr. Ledóchowski]] van Posen-Gnesen en [[Paul Melchers|Mgr. Melchers]] van Keulen) boden veel weerstand tegen Bismarcks maatregelen, maar Bismarck sloeg hard terug met boetes, gevangenisstraffen en ontheffing van het geestelijk ambt. In 1877 waren er van de twaalf bisschopszetels in Pruisen nog slechts vier bezet. In 1875 escaleerde de Kulturkampf nogmaals toen paus [[Paus Pius IX|Pius IX]], die een rechtlijnige koers voer, de anti-katholieke wetten van Bismarck ongeldig verklaarde en niet bindend voor de Duitse katholieken. Bismarck had aangekondigd dat hij deze strijd tot het bittere eind zou aanhouden ("Wij gaan niet naar [[Investituurstrijd|Canossa]]!") maar moest ervaren dat men in politieke kringen vond dat hij te ver ging.

Kanzler Bismarck: „Bitte gleichfalls!“), 31 maart 1878]]

Toen in [[1878]] de nieuwe paus [[Paus Leo XIII|Leo XIII]] een verzoenende houding aannam en Bismarck toenadering zocht tot de katholieken om zijn strijd tegen het [[socialisme]] te kunnen doorvoeren, werden de meeste maatregelen geleidelijk teruggedraaid en werkte Bismarck zelfs samen met de katholieken. Bismarck was hiertoe gedwongen omdat hij met de [[socialistenwet]] sommige liberalen zodanig van zich had vervreemd (de socialistenwet beperkte de persvrijheid), dat hij nu op de katholieken als partner was aangewezen. In 1879 werd [[Adalbert Falk]] ontslagen. Een aantal maatregelen tot controle van de staat op kerkelijke benoemingen en dergelijke, het verplichte burgerlijk huwelijk, het verbanningsdecreet tegen de jezuïeten bleven echter gehandhaafd. De diplomatieke betrekkingen tussen Duitsland en het Vaticaan werden in [[1882]] hersteld en later ontwikkelde Bismarck nog een grote achting voor Leo XIII.

 

== Nieuwrechts ==

 

== Literatuur ==