Vruchtbeginsel: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
opmaak
Regel 1:
[[Bestand:Vruchtbeginselklaartekst.jpg|thumb|left|280px|Vruchtbeginsel met één [[zaadknop]]]]
[[Bestand:Zaadknop_klaar_tekst.jpg|thumb|left|280px|Zaadknop]]
Het '''vruchtbeginsel''' of '''ovarium''' ([[gynoecium]]) is een onderdeel van de [[Stamper (biologie)|stamper]] van een bloem. De stamper is de binnenste krans van de [[Bloem (plant)|bloem]]. Een stamper bestaat uit een stempel, stijl en vruchtbeginsel en kan opgebouwd zijn uit één of meer [[vruchtblad]]en (carpellen). De vaatbundel in het vruchtbeginsel wordt de chalaza genoemd. In het vruchtbeginsel zitten één of meer [[zaadknop]]pen, die met de zaadstreng (funiculus), ook wel navelstreng genoemd, vastzitten aan één of meer [[zaadlijst]]en, ook wel placenta genoemd. De zaadknoppen kunnen wandstandig, randstandig, hoekstandig (Narcis), vrij in het midden, vrij op de bodem (basaal), rechtopstaand (basaal) of hangend aan de top geplaatst zijn. Een zaadlijst is de vergroeiing van de twee bladrandhelften van het vruchtblad.
[[Bestand:Narcis_zaadhokken.jpg|thumb|Driehokkig vruchtbeginsel van Narcis met hoekstandige zaadknoppen (dwarsdoorsnede)]]
 
Zo wordt er gesproken van één-, twee-, en driehokkige vruchtbeginsels. Het vruchtbeginsel kan boven- (hypogynisch), tussen-, onderstandig (epigynisch) of [[perigyn]]isch zijn. Bij een onderstandig vruchtbeginsel zijn de kelkbladen, kroonbladen en meeldraden aan de bovenkant van het vruchtbeginsel ingeplant. Zijn deze aan de onderkant ingeplant dan wordt dat een bovenstandig vruchtbeginsel genoemd. Een onderstandig vruchtbeginsel is oorspronkelijk uit een bovenstandig vruchtbeginsel ontstaan, waarbij de bloembodem om het vruchtbeginsel naar boven is gegroeid.
{{Clearboth}}
 
{{Gallery
[[Bestand:Kievitsbloem.jpg|thumb|Bovenstandig vruchtbeginsel van [[kievitsbloem]]]][[Bestand:Witte_bes_onderstandig_vruchtbeginsel.jpg|thumb|left|280px|Onderstandig vruchtbeginsel van [[witte bes]]]]
| titel=Vruchtbeginsel
 
| breedte=150
[[Bestand:| Narcis_zaadhokken.jpg|thumb|Driehokkig vruchtbeginsel van Narcis[[narcis]] met hoekstandige zaadknoppen (dwarsdoorsnede)]]
| Kievitsbloem.jpg|Bovenstandig vruchtbeginsel van [[kievitsbloem]]
[[Bestand:Kievitsbloem.jpg|thumb|Bovenstandig vruchtbeginsel van [[kievitsbloem]]]][[Bestand:Witte_bes_onderstandig_vruchtbeginsel.jpg|thumb|left|280px|Onderstandig vruchtbeginsel van [[witte bes]]]]
|[[Bestand: Fruchtknoten Mittelständig.jpg.jpg|thumb|Tussenstandig vruchtbeginsel]]
|[[Bestand: Hegi placentation.svg|thumb|Van Links naar rechts: wandstandige, hoekstandige en randstandige zaadknoppen]]
|}}
Op de foto van de [[kievitsbloem]] (''Fritillaria meleagris'') zijn 2 bloembladen en een meeldraad verwijderd om een beter zicht te krijgen op de bloemonderdelen. Deze bloem heeft een bovenstandig vruchtbeginsel, dat uit drie hokken bestaat. Daarnaast een foto van de [[witte bes]] dat een onderstandig vruchtbeginsel heeft.
 
{|
|[[Bestand:Fruchtknoten Mittelständig.jpg.jpg|thumb|Tussenstandig vruchtbeginsel]]
|[[Bestand:Hegi placentation.svg|thumb|Van Links naar rechts: wandstandige, hoekstandige en randstandige zaadknoppen]]
|}
 
{{Navigatie fytografie bloemplanten}}