Liudger: verschil tussen versies

'''Liudger''', ook "Lüdger" ([[Zuilen (voormalige gemeente)|Zuilen]] bij [[Utrecht (stad)|Utrecht]], [[742]] - bij [[Billerbeck]], [[26 maart]] [[809]]) was een [[Nederland]]se [[missionaris]] en [[Rooms-katholieke Kerk|rooms-katholieke]] [[bisschop]]. Hij was de broer van [[Hildegrim van Châlons]]. Later aangeduid als de '[[apostel (christelijk)|apostel]] der [[Groningers]]', was hij een [[8e eeuw|8e-eeuw]]se missionaris in het gebied der [[Friezen]]. Het grootste deel van de huidige provincie [[Groningen (provincie)|Groningen]] was toen Fries gebied. Hij voltooide het werk waarvan evangeliepredikers als [[Willibrord]] en [[Bonifatius (heilige)|Bonifatius]] de grondleggers zijn geweest.

Liudgers grootvader was een Friese edelman, die naar [[Stad Luik|Luik]] was gevlucht. Daar kwam hij in aanraking met het [[christendom]], en bekeerde zich tot dit geloof. Zijn zoon trouwde met een vrome christin en uit dit huwelijk werd Liudger, vlak bij het kerkelijk centrum Utrecht, geboren. Liudger volgde een [[Utrechtse kathedraalschool|vooropleiding]] bij [[Gregorius van Utrecht]], over wie hij rond 795 een [[hagiografie]]<ref>{{la}}Liudger (ca. 795), [http://bsbdmgh.bsb.lrz-muenchen.de/dmgh_new/app/web?action=loadBook&contentId=bsb00000890_00071 ''Vita Gregorii abbatis Traiectensis auctore Liudgero''], in: [[Monumenta Germaniae Historica]] editie O. Holder-Egger (1887), Scriptores (in folio), 15 deel 1, Hannover blz. 63-79</ref> schreef. Hierna stuurden zijn ouders hem in [[767]] naar [[York (Engeland)|York]] in Engeland. Daar stond de beroemdste school van West-Europa onder leiding van [[Alcuinus]]. Later kreeg deze geleerde van naam de hofschool van [[Karel de Grote]] onder zijn hoede.

Zijn voorgangers, met name [[Bonifatius (heilige)|Bonifatius]], hadden weinig succes geboekt in de noordelijke streken; Bonifatius was in [[754]] bij [[Dokkum]] gedood. Liudger had echter het grote voordeel dat hij de landstaal sprak. [[Karel de Grote]] had in 783 de heidense Saksische vorst [[Widukind]] verslagen, waardoor het gebied ten oosten van de [[Lauwers]] bij het [[Frankische rijk]] kwam. In 786 kreeg Liudger de opdracht [[Humsterland|Hugmerchi]], [[Hunsingo (streek)|Hunusga]], [[Fivelingo (streek)|Fivilga]], Emisga, Federitga en het [[Bant (eiland)|eiland Bant]] te kerstenen. Hierin zijn de Groninger [[gouw (Germaans)|gouwen]] en de Oostfriese gebieden Eemsgo en Federgo te herkennen. Het eiland Bant is verdwenen in het oostfrieseOost-Friese [[wad]]. Tijdens de opstand van [[Unno]] en [[Eilrad]] in [[793]] moest Liudger vluchten uit [[Oosterlauwers Friesland]]. <ref>{{aut|Halbertsma, H.}} (2000): ''Het rijk van de Friese Koningen, opkomst en ondergang'', op p. 294. </ref>Hij kwam terug toen de rust weerkeerde.

Begin jaren '90 van de 8e eeuw kreeg Liudger op instigatie van koning [[Karel de Grote]] een nieuwe missietaak; de kerstening van het toen net gepacificeerde Saksenland. Tussen 794 en 800 verkreeg hij grondbezit in [[Wichmond]] onder [[Zutphen]] en stichtte hij een kerk waar hij relieken van Sint Salvator (meegenomen uit Rome) onderbracht. De Wichmondse kerk stond op de rand van het [[Frankische rijk|Frankisch]] gezinde en al deels gekerstende gebied '[[Hamaland]]'. Vandaar ging de kersteningstocht verder via onder meer [[Zelhem]] (801) en [[Billerbeck]] naar zijn nieuw op te richten missiepost in Mimigernaford dat hij omdoopte tot Monasterium (= klooster, nu [[Münster (stad)|Münster]]). In 805 werd hij door de [[Aartsbisdom Keulen|aartsbisschop van Keulen]], [[Hildebold van Keulen|Hildebold]], als eerste [[bisschop van Münster]] ingewijd.

Al vanaf 796 liep hij rond met plannen voor de stichting van een [[Benedictijnen]]klooster, geïnspireerd op zijn ervaringen in [[Monte Cassino]] tijdens een reis door Italië naar Rome. Zijn aanvankelijke plan om dit klooster te Wichmond te stichten, verruilde hij voor een andere, veiliger, locatie.

De bouw van het klooster was ook verbonden aan een wonder. Het ondoordringbare woud aldaar leek ongeschikt voor de bouw van een klooster, maar direct na aankomst werden de bomen 's nachts op miraculeuze wijze neergehaald en kon de bouw beginnen. Eén boom was blijven staan, daar wilde Liudger uiteindelijk begraven worden. De boom naast het klooster werd na zijn dood in 809 inderdaad zijn laatste rustplaats. Later werd zijn gebeente gelicht en vereerd. Nog altijd is in het klooster Werden het vrijwel complete skelet van de heilige bewaard.

Een belangrijke rol in de verbreiding van Liudgers bekendheid heeft volgens zijn levensbeschrijving door zijn neef [[Altfridus]] de genezing van de blinde bard [[Bernlef (dichter)|Bernlef]] gespeeld. Tijdens ééneen van zijn reizen door het Groningerland ontmoette Liudger de dichter in [[Helwerd]]. Hij trachtte Bernlef tot het [[christendom]] te bekeren. Bernlef zou daarop tegen Liudger hebben gezegd: "Als uw God zo machtig is, toon mij dan een teken". Liudger legde daarop zijn handen op de ogen van de bard en sprak een [[gebed]] uit, waarna de blinde man weer kon zien. Het verhaal van deze genezing zou als een lopend vuurtje rond zijn gegaan.