Tramlijn 4 (Île-de-France): verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
k Linkfix ivm sjabloonnaamgeving / parameterfix |
aanvulling geschiedenis |
||
Regel 32:
De lijn loopt over de zogenaamde 'Ligne des Coquetiers' die voor de opening van de tramdienst in zijn geheel verdubbeld is. De oorspronkelijke dienst werd gestaakt in december 2003 vanwege slechte prestaties, een laag aantal reizigers en verouderd materieel ([[SNCF BB 16500|BB 16500]] + [[Rame Inox de Banlieue|RIB]]). Besloten werd om de lijn in compleet nieuwe vorm terug te laten keren: een hybride vorm halverwege trein en tram in. Ze werd de eerste Franse lijn naar het tram-train concept en enige verlengingen zullen op trambanen worden aangelegd.
== Geschiedenis: Ligne
===
De lijn is aangelegd op de plek van een aantal bospaden in het [[Forêt de Bondy]], een groot bos op 15 kilometer van Parijs. De 7,9 kilometer lange spoorlijn op [[normaalspoor]] opende op 7 augustus 1875. Initiatief voor de bouw werd genomen door een groep van industriëlen en grondbezitters, de markies van [[Aulnay-sous-Bois]] Dominique de Gourgues, burgemeester van Aulnay van 1866 tot 1893 en het bedrijf Schacher, Letellier et Cie, onder leiding van de ingenieur Louis-Xavier Gargan, welke hout en gips won en verhandelde.
Op aanvraag van de industrie, welke de eerste stap wouden zetten in de aanleg van een aantal spoorlijnen welke de grote spoorlijnen naar de uithoeken van Frankrijk, gaf de minister van Financiën op 7 februari 1868 toestemming om de lijn aan te leggen. Na de [[Frans-Pruisische Oorlog]] is de lijn bij het wetsbesluit van 6 juni 1872 openbaar nut verklaard. Omdat de lijn rendabel werd beschouwd, werden er geen afspraken gemaakt over schuldverdeling.
De lijn dankt haar naam aan het ''Chemin des Coquetiers'', een middeleeuws pad welke gebruikt werd door handelaren in eier-, melk-, kaas- en andere zuivelhandelaren die opweg waren naar het Faubourg Saint-Antoine. Het station Les Coquetiers ligt vrijwel op de plek van dat pad.
=== Oorspronkelijke infrastructuur ===
De oorspronkelijk enkelsporige spoorlijn kende weinig [[Kunstwerk (bouwkundig)|kunstwerken]]. Het enige kunstwerk was de brug over het [[Canal de l'Ourcq]] in Rougemont. Op de plek van deze brug stond eerst een brug welke gebouwd was voor de hertog van Berry, maar deze is door de stad Parijs gesloopt in 1860. Zoals bij elke brug die in de periode vlak na de Frans-Pruisische Oorlog is gebouwd, eiste het leger dat de brug makkelijk op te blazen viel. Het Pruisische leger had namelijk bewezen makkelijk bruggen over te kunnen steken omdat het Franse leger er niet in geslaagd was de bruggen op te blazen. Tijdens het begin van de tweede wereldoorlog is de brug ook opgeblazen, maar de schade was na vijf maanden weer hersteld.
De oorspronkelijk erg natte grond is verhard door de aanleg van spoordijken. De acht kilometer lange lijn telde in eerste instantie 15 spoorwegovergangen. Mede hierdoor is de lijn erg snel aangelegd, er zat drie jaar tussen verklaring van openbaar nut en de opening.
De lijn kende veel industriële aftakkingen, voor het transport van grondstoffen welke in de regio gewonnen werden. Ook was er een aftakking voor de houtzagerij van medefinancier Xavier Gargan.
=== Exploitatie door de Compagnie du chemin de fer de Bondy à Aulnay ===
De lijn werd geopend voor reizgersvervoer op 1 april 1875, onder grote druk van de lokale bewoners welke de lijn ook wouden gerbuiken. De lijn telde in eerste instantie slechts drie tussenstations: Gargan, l'Abbaye en Le Raincy. De laatste werd opgeëist door het dorp Le Raincy dat in 1869 gesticht werd vanwege de verkaveling van de grond rond het dorp.
In eerste instantie werd de lijn bereden door acht gemengde passagiers- en goederentreinen per dag per richting, met op zondag slechts twee treinen. Deze treinen werden door een en dezelfde locomotief getrokken, de ''Erstein'', welke een pendeldienst reed over de lijn.
Het reizigersmaterieel bestond uit drie rijtuigen met gedeeld eerste en tweede klas, welke een lengte hadden van 8,91 meter en een capaciteit van 17 personen per klasse, en drie rijtuigen met derde klasse, welke een lengte hadden van 8,05 meter en een capaciteit van 50 personen waarvan 10 in een vrouwencompartiment. Het goederenmaterieel bestaat uit vier gesloten wagens, twee bagagerijtuigen, vijf wagons met hoge zijkanten, en achttien kiepwagens.
In 1876 ontstaan er verschijnselen van financiële problemen en in 1877 kende het bedrijf een negatief bedrijfsresultaat. De graaf van Gourgues verzocht de departementele raad van [[Seine-et-Oise]] om het bedrijf uit de financiële problemen te halen, het failliet te laten gaan of het over te laten nemen. Na een mislukte poging om de lijn deel uit te laten maken van de [[Grande Ceinture-spoorlijn]], wordt besloten om de exploitatie van de lijn over te laten nemen door de Compagnie des chemins de fer de l'Est. De Compagnie du chemin de fer de Bondy à Aulnay wordt 16 augustus 1860 failliet verklaard.
=== Exploitatie door de Compagnie des chemins de fer de l'Est ===
De Compagnie des chemins de fer de l'Est neemt op 12 augustus 1880 de tijdelijke exploitatie van de lijn over. Zij nemen daartoe de Compagnie du chemin de fer de Bondy à Aulnay over, wat toegestaan werd met het wetsbesluit van 23 augustus 1880. De Compagnie de l'Est krijgt daardoor de taak om onderhoud te plegen aan de lijn, en benodigde investeringen te doen.
De Compagnie des chemins de fer de l'Est bereed de lijn in het begin met 12 gecombineerde personen- en goederentreinen per dag, en voert in de eerste jaren grote werkzaamheden aan de sporen uit: het spoor wordt vernieuwd en de naastgelegen voetpaden worden verhard. Ook wordt besloten om het spoor tussen Bondy en Gargan te verdubbelen, en op dit stuk nieuwe stations te openen. De bijbehorende werkzaamheden waren in 1914 afgerond. Na de afronding van de werkzaamheden telt de lijn de volgende stations:
*Bondy
*Les Coquetiers
*Avenue Magne
*Allée de la Tour
*Allée du Rendez-vous
*Raincy-Pavillons
*Gargan-Livry
*Abbaye
*Aulnay-sous-Bois
Vanaf juli 1897 wordt de lijn verbonden met de Parijs - Straatsburg , waardoor rechtstreekse treinen tussen het station Gare de l'Est, Gargan en Aulnay mogelijk zijn. Besloten wordt om treinen over de route Paris-Est - Bondy - Gargan - Aulnay-sous-Bois - Paris-Nord te laten rijden, naar de behoefte van de tienduizenden werknemers die in de regio kwamen wonen vanwege de verbeterde dienst op de lijn.
Door de verstedelijking die begint op te treden in de regio vervoert de lijn alsmaar meer reizigers: 43 000 passagiers in 1884, 320.000 in 1900, en meer dan 300.000 in 1904.
Vanwege een toename in het aantal auto's wordt de kruising van de [[Route Nationale 3|RN 3]] met de spoorlijn in 1932 vervangen door een viaduct.
=== Exploitatie door de SNCF ===
Op 1 januari 1938 worden vrijwel alle nationale spoorwegmaatschappijen in Frankrijk gefuseerd tot de [[SNCF]], een naamloze vennootschap waarvan de staat 51% van de aandelen bezit. Ze nam de activa en het personeel van grote bedrijven over, en exploiteert daarom sindsdien de lijn.
De Tweede Wereldoorlog zorgde ervoor dat het voorstadsverkeer ernstig verstoord wordt, mede door vorderingen van het bezettingsleger. Het treinverkeer op de lijn wordt gestopt na een bombardement op Noisy-le-Sec in april 1944, welke ook het depot voor het materieel van de lijn sloopte. De treindienst werdt niet hervat tot september 1944.
In 1950 exploiteert de SNCF in de spits stoomtreinen tussen Paris-Est en Gargan, en een dieseltreinstellen tussen Gargan en Aulnay-sous-Bois. In de daluren rijdt er een pendeltreinstel tussen Bondy en Aulnay-sous-Bois.
Op 22 mei 1962 wordt de sectie Bondy - Gargan geëlektrificeerd, met een spanning van 25 [[kV]] 50 [[Hz]] [[wisselspanning]]. De exploitatie werd genkipt: op het noordelijke deel reden dieseltreinstellen van het type [[SNCF X 3800|X 3800]], op het zuidelijke gedeelte reden [[Rame inox de banlieue|RIB]]-treinstammen gekoppeld aan locomotieven type [[SNCF BB 16500|BB 16500]] en [[SNCF BB 17000|BB 17000]]. Het noordelijke gedeelte is geëlektrificeerd op 14 september 1977, sindsdien rijden de elektrische treinen van de zuidelijke sectie ook op de noordelijke sectie. Sinds 1980 rijden de treinen van de spoorlijn weer door naar het Gare de l'Est in Parijs, uit kostenoverwegingen.
Door een intensivering van het autoverkeer worden de vele spoorwegovergangen op de lijn een probleem voor de doorstroming. Alhoewel de lijn origineel in het platteland lag, is de lijn geleidelijk omgeven door veel gebouwen, waardoor het nu in een dichte stedelijke omgeving ligt. De frequente sluiting van spoorwegovergangen veroorzaakt zoveel files, dat er soms een echte verlamming van het lokaal verkeer ontstaat. Er is over nagedacht om de lijn in een gleuf te leggen, maar hier is vanaf gezien vanwege de hoge kosten. Om de doorstroming op de lijn toch iets te verbeteren wordt het goederenverkeer op de lijn op 26 september 1993 gestaakt.
Bij het ontwerpen van de [[RER E]] werd besloten om de treinen op de lijn in te korten tot een pendeltrein Bondy - Aulnay-sous-Bois, om ruimte te houden op [[Spoorlijn Paris-Est - Strasbourg|de hoofdlijn]] voor [[Dienstregelingspad|treinpaden]] naar [[Station Meaux|Meaux]]. Dit had als gevolg dat het aantal reizigers op de lijn aanzienlijk daalde: In 1992 werd de lijn dagelijks door 16.500 passagiers gebruikt, in november 1999 (vijf maanden na de opening van de [[RER E]]) was dit gedaald tot 10.000.
In 1992 deed het Syndicat des transports parisiens (STP), de voorganger van de huidige ov-autoriteit in [[Île-de-France]] [[Syndicat des transports d'Île-de-France]] (STIF), voorstellen om de lijn te verbeteren. Zij zag drie opties:
*De aanleg van een tram op gereserveerde rijstroken, met een bijbehorend [[Profiel van vrije ruimte|PVR]], met trams van 2,20 m tot 2,65 m breed, waarbij de overwegen zouden worden vervangen door kruispunten. Dit project zou 100 miljoen euro kosten, en zou verlengingen naar naar het winkelcentrum Parinor en de Citroën-fabriek in Aulnay en Noisy-le-Sec en Val de Fontenay in het zuiden mogelijk maken
*De aanleg van een [[Tram-train]], hetgeen goedkoper zou zijn doordat een groot deel van de huidige apparatuur niet vervangen zou hoeven worden, en aansluitingen met andere spoorlijnen mogelijk zouden blijven. Dit plan is in grote lijnen ook uitgevoerd
*De aanleg van een aansluiting op de spoorlijn naar [[luchthaven Parijs-Charles de Gaulle]] in het noorden en de [[Grande Ceinture-spoorlijn]] in het zuiden, om zo de Parijse luchthavens beter te verbinden. Dit project is vervangen door de [[LGV Interconnection est]]
===Tramdienst===
| |||