Prosecco: verschil tussen versies

[[Bestand:Prosecco di Conegliano bottle and glass.jpg|thumb|260px|Een fles ''Prosecco di Conegliano spumante'' extra droog.<br />Het glas is overigens gevuld met goedkope prosecco ''frizzante'' uit blik]]

Wijnbouw in de heuvels van Conegliano-Valdobbiadene stamt uit oude tijden. De Prosecco wijnstok werd tweehonderd jaar geleden al gekweekt op deze heuvels.

Aan prosecco is in 2009 de [[DOCG]] status toegekend. Op hetzelfde moment is een [[Denominazione di Origine Controllata|DOC]] gecreëerd voor prosecco die wordt gemaakt in vijf provincie van Veneto en vier van Friuli. De DOCG-status is een beloning voor een jarenlange toewijding aan kwaliteit van de wijnbouwers uit de Conegliano-Valdobbiadene regio, waar de steile heuvels en het klimaat de perfecte randvoorwaarden bieden voor het verbouwen van de Glera druif.

Naast de eis dat DOCG prosecco uit het Conegliano-Valdobbiadene gebied moet komen, zijn er ook strenge eisen ten aanzien van de maximale opbrengst die het land mag opleveren (minder opbrengst betekent rijkere, gezondere druiven) en het maximaal aantal liters most dat per kilo mag worden geperst (de eerste, zachte persing levert de meest verfijnde most op).

Prosecco DOCG-wijn komt uit een gebied ongeveer 50 km ten noorden van de [[Italië|Italiaanse]] stad [[Venetië (stad)|Venetië]] in de regio [[Veneto]].

De productiezone strekt zich uit over de band van de heuvels van de provincie van Treviso en omvat het gebied tussen de steden van Conegliano en Valdobbiadene.

Het gebied omvat een reeks van heuvelketens - die loopt van oost naar west - die de een na de ander elkaar opvolgen uit de laaglanden van de Pre-Alpen. Het gebied ligt op gelijke afstand tussen de beschermende Dolomieten in het noorden, en de Adriatische Zee, die een positief effect heeft op klimaat en landschap.

De productie omvat het grondgebied van 15 gemeenten en heeft een oppervlakte van ongeveer 18.000 hectare (ca. 45.000 ha) bouwland. De wijnstokken worden alleen geteeld op de op het zuiden gerichte hellingen van de heuvels, op een hoogte van 50 tot 500 meter boven zeeniveau. De noord-gerichte hellingen zijn vaak bedekt met bossen.

Er zijn momenteel meer dan 6.000 hectare geregistreerd als DOCG. Van deze hectaren behoren er 106 tot het Superiore di Cartizze die jaarlijks meer dan een miljoen flessen van de beste mousserende wijn produceert. De steile hellingen van de heuvels maken het moeilijk de werkzaamheden te mechaniseren, en het beheer van wijngaarden is bijna altijd in de handen van kleine telers.

Alleen in de buurt van Conegliano vindt men een paar van de grotere producenten.

Met betrekking tot het aantal wijnhuizen is er een gestage groei: geleidelijk zijn tal van nieuwe ondernemers toegetreden tot de gelederen van de producenten. Onder hen zijn vier coöperaties en 15 grote huizen.

Dankzij dit grote leger van vreedzame mannen en hun liefde voor hun land is het mogelijk geweest deze heuvels als wijngebied te behouden.

De vele taluds, hellingen en terrassen zijn langzaam in de loop der eeuwen door mensenhand ontstaan, en deze profielen geven de heuvels een zonnig aanzicht.

Gelijktijdig met de toekenning van de DOCG voor prosecco uit de Valdobbiadene regio, is er een DOC toegewezen voor prosecco van buiten de DOCG-regio. Prosecco DOC mag gemaakt worden in de volgende vijf provincies van de regio [[Veneto]]: [[Treviso (provincie)|Treviso]] , [[Venetië (provincie)|Venice]] , [[Vicenza (provincie)|Vicenza]] , [[Padua (provincie)|Padua]] en [[Belluno (provincie)|Belluno]] en in de volgende vier provincies van [[Friuli]]: [[Gorizia (provincie)|Gorizia]] , [[Pordenone (provincie)|Pordenone]] , [[Triëst (provincie)|Trieste]] en [[Udine (provincie)|Udine]]. Elke bubbelwijn die buiten één van deze regio's wordt geproduceerd, mag geen prosecco heten.

De regels ten aanzien van maximale opbrengst van de oogst en het maximaal aantal liters dat per kilo bij persing mag worden verkregen, zijn voor DOC prosecco een stuk minder streng dan voor prosecco DOCG. De toekenning van de DOC-status aan de genoemde negen provincies heeft een impuls gegeven aan de productie van prosecco in deze regio's, omdat ze hiervoor nog niet een DOC mochten voeren. In 2012 is het aantal flessen prosecco DOC al gegroeid naar 200 miljoen flessen en in 2014 wordt een productie van 400 miljoen flessen verwacht.

De wijn kan als vino frizzante of als spumante worden gemaakt. Het verschil zit hem in de bubbels. Spumante is de Italiaanse benaming voor een mousserende wijn die meer dan drie bar druk bevat. Frizzante geeft aan dat de wijn half mousserend is. Deze variant bevat weinig koolzuur doordat het tweede gistingsproces korter is dan bij een spumante. Het verschil tussen frizzante en spumante heeft niets te maken met een tweede vergisting in een tank ([[méthode Charmat]]) of een tweede vergisting in de fles ([[méthode traditionnelle]]).

De betere Prosecco wordt gemaakt volgens de méthode Charmat, zowel de Spumante als de frizzante variant. Méthode Charmat houdt in dat de basiswijn, die is ontstaan door een eerst vergisting in een open tank, een tweede vergisting te laten ondergaan in een 'autoclave' (gesloten druktank). Deze vergisting wordt op gang gebracht door gist en suiker aan de wijn toe te voegen. Het door die gisting geproduceerde [[Kooldioxide|koolzuurgas]] lost op in de wijn. Door het veel grotere volume van de tank, zal deze tweede gisting veel sneller verlopen dan bij een [[méthode traditionnelle]] (dat een tweede gisting op fles kent). Dit procedé geeft de prosecco-wijn zijn frisse, schuimige mousse. Doordat deze bereidingsmethode minder arbeidsintensief is, is prosecco over het algemeen goedkoper dan wijnen die een tweede vergisting op de fles ondergaan.

In vergelijking tot mousserende wijn gemaakt volgens de [[méthode traditionnelle]] ontbreekt bij de wijnbereiding van prosecco de rijping op gist, wat bij een tweede gisting op fles wel plaatsvindt. Naast de frizzante die gemaakt wordt volgens de méthode Charmat, bestaan er ook frizzante prosecco's waarbij het koolzuurgas simpelweg in de stille wijn wordt geïnjecteerd, vlak voor botteling.

Spumante is er in twee versies: dry, extra dry en brut. Dry is hierbij de minst droge variant en brut de droogste. Extra dry is de klassieke variant van prosecco en degene die in Italië het meest wordt gedronken. Brut is op dit moment in opkomst en groeit doordat de exportmarkt daarom vraagt - buiten Italië is de smaak van de consument vaak meer richting de droge wijnen. Het restsuikergehalte in de wijn wordt gecontroleerd door temperatuurregulaties tijdens de tweede fermentatie waardoor de gist niet alle suiker consumeert.

Prosecco wordt koud gedronken en is goed bruikbaar als [[aperitief]] of bij [[Vis (voeding)|vis]] of [[salade]]. Net als de Spaanse [[cava]] wordt prosecco vaak als alternatief voor [[Champagne (wijn)|champagne]] gebruikt. Prosecco heeft echter een hele andere smaak en karakter dan bijvoorbeeld een champagne. Prosecco is altijd jong, levendig, fruitig en fris, waar champagne vaak wat volwassener is door de langere tijd die een tweede vergisting op fles in beslag neemt.

* {{nl}}[http://prosecco.name/ Prosecco.name]

* {{nl}}[http://www.prosecco.nl/ Prosecco.nl]

* {{it}}[http://www.prosecco.it/ Prosecco Consortium DOCG]

* {{it}}[http://www.discoverproseccowine.it/ Prosecco Consortium DOC]

* {{nl}}[http://www.proseccoinformatiebureau.nl/ Prosecco Informatie Bureau]