Zender: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Jeroen m (overleg | bijdragen)
typo +aanvulling
Gklinkenberg (overleg | bijdragen)
kGeen bewerkingssamenvatting
Regel 4:
Een radiozender stuurt [[radiogolven]] uit in de vorm van een draaggolf. De draaggolf wordt door de over te dragen informatie gemoduleerd. Simpel gesteld komt het erop neer dat de draaggolf van vorm wordt veranderd en dat de informatie door de [[ontvanger]] is te lezen aan de hand van die vervorming.
 
De draaggolf wordt geproduceerd door een [[oscillator (elektronica)|oscillator]] die een wisselspanning gegenereerdgenereert met de frequentie van de draaggolf. Dat is de frequentie waarop wordt uitgezonden. Om met die draaggolf informatie over te dragen moet de oscilator door een [[modulator]] worden aangestuurd, zodat de over te dragen informatie 'verpakt' wordt in de draaggolf.
 
===Morsecode===
Regel 12:
Om een geluid over te dragen is een wat geavanceerdere modulatievorm nodig. De eenvoudigste manier om dit te realiseren is [[amplitudemodulatie]] (AM), waarbij de [[amplitude]] van de draaggolf evenredig varieert met de amplitude van het bronsignaal (bijvoorbeeld het geluid).
 
Aan ontvangerzijde wordt de variatie in amplitude van de draaggolf omgezet in geluid. Deze modulatievorm heeft als voordeel dat de vereiste techniek simpel is en dat het over grote afstand vertaanbaarverstaanbaar is, omdat de variaties in amplitude eenvoudig detecteerbaar zijn. Het nadeel is dat een AM-ontvanger gemakkelijk allerlei storingen oppikt en deze samen met het ontvangen bronsignaal weergeeft. Bovendien is er geen grote [[bandbreedte]] haalbaar met AM overdracht, waardoor deze modulatievorm minder geschikt is voor muziek.
 
===SSB===
Een variant op AM is [[Single-sideband modulation|enkelzijbandsmodulatie]] (in Engels: single sideband - SSB), waarbij een enkele zijband van de draaggolf wordt gemoduleerd. Dit kan met de bovenste zijband (upper sideband - USB) of de onderste zijband (lower sideband - LSB) gedaan worden. Het voordeel van deze zeer modulatievorm is dat zij zeer ver draagt met een gering [[zendvermogen]]. Het nadeel is dat de afstemming nogal nauwkeurig luistert en verloopt als zender en/of ontvanger zich verplaatsen en daarmee hun positie ten opzichte van obstakels veranderen.. SSB is daarom niet zo geschikt voor in voertuigen die zich over land snel verplaatsen. In de scheepvaart wordt SSB veel gebruikt, vanwege de grote reikwijdte van het signaal en omdat er op zee maar weinig obstakels zijn.
 
===FM===
Om een breedbandig bronsignaal met hoge zuiverheid over te dragen is een nog geavanceerdere modulatievorm nodig en dat is [[frequentiemodulatie]] (FM). Daarbij wordt de frequentie van de draaggolf gemoduleerd door het bronsignaal. Dat wil zeggen dat de frequentie van de draaggolf evenredig varieerdvarieert met de amplitude van het bronsignaal, bijvoorbeeld muziek. Aan ontvangerzijde wordt de variatie in frequentie van de draaggolf weer omgezet in geluid.
Het voordeel van FM is dat er een hogere bandbreedte mee kan worden gehaald, zodat overdracht van bijvoorbeeld [[High fidelity (techniek)|HiFi]] muziek mogelijk is Het nadeel van FM is dat de draaggolf goed moet worden ontvangen om storingsvrij te kunnen worden gedemoduleerd, waardoor FM minder ver draagt dan AM met hetzelfde zendvermogen.
 
==Lichtzender==
[[Licht]] wordt ook veel als overdrachtsmiddel gebruikt. Bijvoorbeeld [[infrarood]] licht in [[communicatie]] tussen [[afstandsbediening]] (zender) en [[televisie]] (ontvanger). Hierbij wordt de over te dragen informatie (instructies voor de televisie) vertaald in een serie lichtpulsen, die worden uitgestuurd door een infrarood [[LED]]. De ontvanger pikt dit signaal op met een [[fototransistor]] en vertaaldvertaalt het terug naar informatie en geeft die instructies door aan de besturingselektronica van de TV. Een soortgelijkee communicatievorm, maar dan in twee richtingen, vinden we terug bij de [[IrDA|infraroodpoorten]] van bijvoorbeeld draagbare computers en mobiele telefoons.<br\>
Licht wordt ook gebruikt voor de overdracht via een [[optische vezel]], waarvan er heel veel in een [[glasvezelkabel]] zitten. Hierbij stuurt de zender uit via een een [[laser]] of een [[LED]], die lichtpulsen uitzendt. In de zender wordt de informatie vertaald naar een serie lichtpulsen, die door de optische vezel reizen.. Aan de andere kant vandevan de optische vezel worden de lichtpulsen door de ontvanger terug vertaald naar de oorspronkelijke informatie. Doorgaans is informatie die aangeboden wordt om via glasvezelkabel te transporteren in digitale vorm, waardoor er weinig omzetting hoeft plaats te vinden. De nullen en enen van een digitaal signaal kunnen rechtstreeks omgezet in lichtpulsen en omgekeerd.
 
==Ultrasoonzender==