Chromatografie: verschil tussen versies

[[Bestand:BlackInkChromatography.jpg|thumb|right|250px|Chromatografie van zwarte inkt met water]]

'''Chromatografie''' (van [[Grieks]]: ''Χρώμα'' (chroma) = kleur; ''γραφειν'' (grafein) = schrijven) is een [[Scheidingsmethode|scheidingstechniek]] waarmee mengsels van verschillende stoffen gescheiden kunnen worden in hun samenstellende componenten. Het principe waarop chromatografie berust is ontdekt door de [[Rusland|Russische]] [[Biologie|bioloog]] [[Michail Tsvet]]. In [[1906]] probeerde hij verschillende plantpigmenten van elkaar te scheiden. Dit zijn gekleurde verbindingen, vandaar de naam chromatografie.

Er kunnen verschillende redenen zijn om een mengsel te willen scheiden en de eisen die gesteld worden aan het chromatografiesysteem zijn afhankelijk van het beoogde doel.

Wanneer onderzoek naar de samenstelling van een mengsel het beoogde doel is dan wordt er voornamelijk naar gestreefd om een zo hoog mogelijke [[Resolutie (chromatografie)|resolutie]] te bereiken bij een zo kort mogelijke [[retentietijd (chromatografie)|retentietijd]]. Een hoge resolutie kan bereikt worden door een zeer kleine hoeveelheid monster (enkele microgrammen) te scheiden op een dunne kolom.

Als de mobiele fase een vloeistof is spreekt men van vloeistofchromatografie.

De eenvoudigste vorm van chromatografie is de [[papierchromatografie]]. Deze vorm is eigenlijk aan iedereen wel bekend die een inktvlek op een stuk papier heeft doen ontstaan. Vooral vloeipapier of een koffiefilter werkt erg goed. Wanneer een pen een tijdje in contact met het papier gehouden wordt trekt de inktvloeistof langzamerhand het papier in, maar de kleurstoffen in de inkt reizen niet altijd met dezelfde snelheid mee. Het gevolg is dat er vaak verschillende banden met ieder een eigen kleur ontstaan.

De resolutie van een [[chromatogram]] is van 3 factoren afhankelijk, K, α en N. K is de [[retentiefactor]], wat ook wel de [[capaciteitsfactor]] wordt genoemd. De resolutie is te verbeteren door K, wat de algemene interactie weergeeft, te verhogen .Oftewel de interactie tussen het monster en de stationaire fase verhogen. α is de [[scheidingsfactor]], wat ook wel de [[selectiviteitfactor]] wordt genoemd. α weergeeft de specifieke interactie. α is het quotiënt van twee retentietijden. α geeft de scheiding aan tussen twee specifieke stoffen bij bepaalde instellingen. Een verhoging van α, geeft een betere resolutie Het [schotelgetal], N, vergroten. N laat de efficiëntie van de scheiding zien. In praktijk betekent dat, dat de volgende parameters aangepast kunnen worden om een betere resolutie, bij een zo kort mogelijke retentietijd, te krijgen.

Verhoging van de [[temperatuur]] van de kolom zorgt dat moleculen harder gaan trillen. Hierdoor zal de affiniteit voor de stationaire fase verminderen, en de retentietijd korter worden. Echter kan het ook zorgen dat de resolutie minder wordt, doordat de te scheiden stoffen liever in de mobiele fase gaan zitten, en niet meer in de stationaire. Daarentegen kan een te lage temperatuur er voor zorgen dat de analyse te lang duurt.