Kapitaal (typografie): verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Stijlfoutjes gefixt |
k Code -> sjabloon |
||
Regel 1:
[[
'''Kapitaal''', '''grote letter''' of '''bovenkast''' is in de [[typografie]] de naam voor wat in de volksmond '''hoofdletter''' heet. Kapitalen zijn het tegenovergestelde van de [[onderkast]] (de kleine letters). De kapitaal komt het meest voor als hoofdletter: aan het begin van een naam en aan het begin van een zin. Maar kapitalen worden ook gebruikt in afkortingen (bijvoorbeeld [[DNS]] of [[DHCP]]). Een kapitaal is dus niet per definitie een hoofdletter, maar een hoofdletter is wel altijd een kapitaal.
Regel 6:
De Romeinse kapitalen bleven vele eeuwen behouden in de vele inscripties in steen, op graven, steles en monumenten. Tijdens de [[Renaissance]] werd teruggegrepen op de vele oude voorbeelden die de Venetiaanse lettersnijders om zich heen zagen om hun kapitalen vorm te geven.
De naam "bovenkast" stamt uit de tijd dat loden letters werden gebruikt om teksten te drukken. De letter van een corps werd gewoonlijk in twee letterladen weggeborgen, de bovenste lade bevatte de kapitalen, de onderste lade de "kleine" letters. Op deze manier werd "bovenkast" uiteindelijk
In een "Hollandsche" bovenkast lag echter heel wat meer dan enkel de kapitalen, zo was er ook ruimte ingedeeld voor:
* de [[kleinkapitaal|kleine kapitalen]]
* de [[cijfer]]s
* vele leestekens, zoals bijvoorbeeld: ( ] ! ? : ; ' *
* de paragraaf-tekens
* de "getekende" letters. Dat wil zeggen: alle letters, hoofd-letters '''en''' kleine letters met een teken of accent. <ref> ''Van Leerling tot Zetter'', L. Ronner, 1914, N.V. Drukkerij "De Nieuwe Tijd", Amsterdam</ref>
Er was echter geen vaste indeling voor letterkasten, veel drukkerijen hadden een afwijkende indeling. Voor vreemde talen zoals Frans, Engels, Duits was de indeling weer geheel afwijkend.
==Verschillend gebruik per taal==
Regel 27:
==Toetsenbord==
Op een typemachine kunnen kapitalen ingevoerd worden door op het toetsenbord de hoofdlettertoets ingedrukt te houden.
Bij een computer heet deze toets: ''Shift''.
Elke toets krijgt dan een andere functie: de lettertoetsen zijn voor kapitalen en de andere toetsen zijn voor diverse tekens.
Om een langere tekst in kapitalen te kunnen typen kan de hoofdlettertoets worden vastgezet (''Shift lock'').
Bij een conventionele schrijfmachine is dan voorzichtigheid geboden: ook de toetsen met cijfers en leestekens hebben een andere functie.
Regel 42:
== Externe link ==
* [http://www.alembicpress.co.uk/#selc de website van David Bolton, met een mondiaal overzicht van indelingen van letterkasten
{{wikt|hoofdletter}}▼
{{Appendix|ref|2=
{{References}}
}}
| |||