Joan Derk van der Capellen tot den Pol: verschil tussen versies

 

== Strategieën ==

In zijn strijd maakte Van der Capellen gebruik van verschillende strategieën. Hij heeft veel afgekeken van de Engelse politicus en [[Demagogie|demagoog]] [[John Wilkes]] (1725-1797), die in de jaren zestig van de achttiende eeuw [[Londen]] op stelten zette. Willem V noemde in zijn privécorrespondentie Van der Capellen ironisch wel 'Notre Wilkes'.

 

== Aan het Volk van Nederland ==

[[Bestand:De readmissie van Van der Capellen in de vergadering van ridderschap en steden van Overijsel op 1 november 1782. Anonieme ets. Rijksprentenkabinet, Amsterdam..gif|thumb|300px|left|De readmissie van Van der Capellen in de vergadering van ridderschap en steden van Overijsel op 1 november 1782.]]

Het bekendste geschrift van Van der Capellen is ''[[Aan het Volk van Nederland]]'', het anonieme pamflet waarin de [[Nepotisme|vriendjespolitiek]] van de regenten en het zwakke beleid van Willem V worden aangeklaagd en dat in de nacht van 25 op [[26 september]] [[1781]] over heel Nederland werd verspreid. Dit pamflet was de klaroenstoot voor de patriottenbeweging. Dissidente regenten en ontevreden burgers verbonden zich en gingen ijveren voor politieke hervormingen en meer burgerinvloed. Van der Capellen werd een van de belangrijkste leiders van de patriotten, zonder dat tijdens zijn leven echter ooit bekend werd dat het anonieme manuscript van zijn hand was. Pas in 1891, ruim honderd jaar na het verschijnen van het pamflet, kon onomstotelijk worden bewezen dat Van der Capellen de auteur was. In dat jaar had de historicus [[Adriaan Loosjes]] een uittreksel van de autobiografie van François Adriaan Van der Kemp, die in 1787 naar Amerika was geëmigreerd, toegezonden gekregen waaruit duidelijk werd dat Van der Capellen 'Aan het Volk van Nederland' geschreven moest hebben.

 

 

== De erfenis van Van der Capellen ==

De politieke oplossingen die Van der Capellen aandroeg worden door zijn tegenstanders uit de twintigste eeuw niet zo bijster vernieuwend gevonden. Zijn gedachtegoed en dat van de patriotten vormde volgens dezen een mengeling van oude en nieuwe ideeën. De patriotten wilden meer democratie maar wisten niet hoe ze dit streven goed bestuurlijk vorm moesten geven en hadden hun blik sterk op het verleden gericht. Desondanks ontleende Van der Capellen zijn ideeën niet aan [[Frankrijk]] zoals vaak wordt beweerd, maar zijn deze oorspronkelijker en wel degelijk uit de Nederlandse politiek afkomstig. Zijn democratisch gevoel is zeer duidelijk leesbaar in zijn pamfletten en vanuit dit gevoel was hij een van de grote voorvechters van de onafhankelijkheid en de democratie van de Verenigde Staten van Amerika. De VS verklaarden zich onafhankelijk in [[1776]], ruim vóór de [[Franse Revolutie]] van [[1789]], zodat de politiek vernieuwende standpunten van Van der Capellen alleen al vanuit dit perspectief hun tijd ver vooruit waren.

 

 

== Voetnoten ==

 

== Literatuur ==