Ritona: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
k Robot: wijziging van Categorie:Keltische godheid naar Categorie:Keltische god
k Linkfix ivm sjabloonnaamgeving / parameterfix
Regel 1:
[[FileBestand:PachtenContiomagusStein.jpg|thumb|upright|''Contiomagusstein''<br />O.D. T.PRIITONAE. DI VINAE SIVE CA... IONI PRO SALVTE VICANORVM CONTI OMAGUS ENSIVMTER TINIUS MODESTVS F.C.V.S.]]
'''Ritona''', ook bekend als '''Pritona''', was een [[godin]] in de [[Keltische mythologie]] die voornamelijk werd vereerd in het gebied van de [[Treveri]]. Haar cultus werd geattesteerd in [[:de:Pachten|Pachten]] en in [[Trier]], waar zij "een zorgvuldig gebouwd tempeltje had" in het Altbachtal complex (Wightman, p.217).<ref name="Wightman">Edith Mary Wightman (1970). ''Roman Trier and the Treveri.'' Rupert Hart-Davis, London.</ref> In Pachten had haar tempel ook een theater, waarvan men vermoedt dat het voor religieuze doeleinden werd gebruikt.<ref name="Wightman"/> Een bepaalde [[inscriptie]] (''[[Corpus Inscriptionum Latinarum|CIL]]'' XII:02927) eert haar eveneens in [[Uzès]] in zuid [[Frankrijk]].<ref name="EDCS">Extract uit [http://compute-in.ku-eichstaett.de:8888/pls/epigr/epigraphik_fr Epigraphik-Datenbank Clauss / Slaby] op 29 Maart 2008.</ref>
 
Haar naam houdt verband met dezelfde wortel als het [[Welsh (taal)|Welsh]] ''rhyd'' ‘fort’, wat laat vermoeden dat zij een godin van versterkte plaatsen was.<ref>Miranda Green (1997). ''Dictionary of Celtic Myth and Legend.'' Thames and Hudson Ltd. London.</ref> De variant ‘Pritona’ werd tweemaal geattesteerd, namelijk op de enige inscriptie voor deze godin in Pachten (<small>PRITONAE DIVINAE SIVE CA[...]IONI</small>, ''[[:fr:L'Année épigraphique|AE]]'' 1959:00076) en in conjunctie met ‘Ritona’ op een inscriptie uit Trier (<small>DEA RITONA PRITONA</small>, ''AE'' 1928:00185). ‘Pritona’ werd ook gerestoreerd op een andere meer fragmentaire inscriptie uit Trier (<small>RITO/[NAE] SIVE EX IU[SSU PR]/ITONI[AE?]</small>, ''AE'' 1989:00547).<ref name="EDCS"/>
Regel 6:
Lothar Schwinden typeert haar als een [[moedergodin]] op basis van een beeld van een [[troon|tronende]] godin dat in Pachten werd teruggevonden, en overeenkomt met het welbekende type zittende moedergodin met honden, met vruchten of met baby's op schoot (cf. [[Aveta]]).<ref>Lothar Schwinden. "Muttergöttin der Treverer: Ritona". In Sabine Faust et al. (1996) ''Religio Romana: Wege zu den Göttern im antiken Trier.'' Rheinisches Landesmuseum Trier.</ref>
 
De inscriptie in Pachten meldt dat door iemand de bijstand van de godin werd ingeroepen "voor het welzijn van de mensen van de stad Contiomagium" (<small>PRO SALVTE / [V]IKANORVM CONTI/OMAGIENSIVM</small>). Op twee inscripties uit Trier wordt de bijstand van Ritona ingeroepen in conjunctie met hetzij de ''[[numen|numines]]'' of de [[Romeinse keizer|Augusti]] (zie [[Keizercultus]]) of ter ere van het goddelijk huis (de keizerlijke familie).<ref name="EDCS"/>
 
== Noten ==
{{reflistReferences}}
{{Navigatie Keltische mythologie}}