Vogelvrij: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
hm, tja, zie echter wel de Duitse wiki: Von seinen Feinden wurde Billy the Kid als Gesetzloser und Mörder bezeichnet, seinen Anhängern zufolge war er ein Kämpfer im Lincoln-County-Rinderkrieg.
k Linkfix ivm sjabloonnaamgeving / parameterfix
Regel 1:
{{zieZie artikel|Voor de gelijknamige film, zie [[Vogelvrij (film)]].}}
'''Vogelvrij''' verklaard worden is een van oorsprong [[Middeleeuwen|middeleeuwse]] straf voor halsmisdrijven. Dit betekende dat iemand buiten de wet werd geplaatst. Het ging hierbij om veroordelingen bij verstek, omdat de aangeklaagde niet voor het gerecht was verschenen en er dus niet direct een straf kon worden opgelegd.<ref>T. Dean, ''Misdaad in de Middeleeuwen'', Pearson Education, 2004, p. 10</ref>
 
Alle burgerlijke en publieke rechten werden de vogelvrije ontnomen. Het betekende dat hij geen [[nationaliteit]] of [[Bezit (recht)|bezit]] meer kon hebben en geen aanspraak meer kon maken op bescherming van zijn mensenrechten door de overheid, ook die waren vervallen. Hij kon dus worden gedood zonder dat de dader daardoor [[strafrecht]]elijk zou worden vervolgd. Eventueel werd daarvoor zelfs een beloning uitgeloofd.
 
Het woord heeft niets de maken met het idee dat men zo vrij als een vogel zou zijn, als de banden met de eigen gemeenschap waren verbroken. Vrijheid is natuurlijk een zeer relatief begrip als men aan vervolging is blootgesteld. Vogelvrijheid verwijst eerder naar het feit dat de voortvluchtige, zonder recht op bescherming of zelfs onderdak, een prooi was voor de vogels in de open lucht, letterlijk zelfs als het [[Kadaver|stoffelijk overschot]] van de vogelvrije tot [[Aas (kadaver)|aas]] diende voor de vogels op het [[galg]]enveld. Een vogelvrije had namelijk ook het recht op een christelijke begrafenis verspeeld.
 
== Vogelvrijverklaarden ==
Regel 19:
De Engelse term voor vogelvrije, ''outlaw'', wordt vaak geassocieerd met de geschiedenis van het [[Wilde Westen]]. Na de [[Amerikaanse Onafhankelijkheidsoorlog]] (1776-1783) bleef het [[Koninkrijk Groot-Brittannië|Britse]] strafrecht in de [[Verenigde Staten]] nog enige tijd van kracht en de terminologie die hierin gebezigd werd bleef gehandhaafd. Zo kwam het dat degenen die zich buiten de wet plaatsten bij de [[ontsluiting (planologie)|ontsluiting]] van het Wilde Westen en in het woeste landschap aan directe bestraffing wisten te ontkomen steevast tot ''outlaws'' werden bestempeld. Het was een middel om in gebieden waar het rechtssysteem zich nog niet stevig had kunnen vestigen, enige handhaving van orde en tucht te bewerkstelligen. Immers stond het eenieder vrij op wat voor wijze dan ook de veroordeelde tot staan te brengen en hiervoor nog een beloning op te strijken op de koop toe. Menig fortuinzoeker wist als premiejager een aardige duit bij te verdienen - de posters ''Wanted - Dead or Alive'', al dan niet voorzien van een portret van de gezochte, zijn een even groot hulpmiddel gebleken bij de ontsluiting van Noord-Amerika als de [[Stoomlocomotief|stoomtrein]].
 
[[Bestand:Daltongang.jpg|thumb|right|250px|De [[Daltonbende]] ]]
Veel ''outlaws'' hebben, ondanks het feit dat ze in feite criminelen waren, een status gekregen van volkshelden. [[Jesse James (crimineel)|Jesse James]], een treinrover, had bij leven al een schare bewonderaars die hem zagen als een moderne Robin Hood, die stal van de rijken om aan de armen te geven. Of dit echt zo was is twijfelachtig. Veel ''outlaws'' werden gezien als diegenen die in opstand kwamen tegen vertegenwoordigers van de pas gevestigde macht, zoals [[Sheriff|sheriffs]], veebaronnen of spoorwegmagnaten, die het zelf niet zo nauw namen met regels en wetten in een land waar orde en gezag nog maar een wankele basis hadden. Een andere legende was [[Billy the Kid (Henry McCarty)|Billy the Kid]], naast veedief ook meervoudig moordenaar, die onder de lokale Spaanse bevolking echter de faam verwierf van een vrijheidsstrijder die durfde op te staan tegen corruptie en machtsmisbruik.
 
Regel 28:
 
==Referenties==
{{reflistReferences}}
 
{{Navigatie Wilde Westen}}