Gaius Suetonius Tranquillus: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
k r2.7.3) (Robot: toegevoegd: vi:Suetonius
k Linkfix ivm sjabloonnaamgeving / parameterfix
Regel 1:
'''Gaius Suetonius Tranquillus''' (bij [[Hippo Regius]], [[69]]/[[70]] – [[140]]) was een Romeins [[biografie|biograaf]], [[cultuurgeschiedenis|cultuurhistoricus]], [[jurist]] en hoge [[ambtenaar]] uit de [[Romeinse Keizertijd|keizertijd]].
{| align=right border=1
!Parallelle bronnen
Regel 12:
 
== Biografie ==
[[fileBestand:Nuremberg chronicles f 111r 1.png|thumb|right|220px|Gaius Suetonius Tranquillus (Illustratie in de [[Kroniek van Neurenberg]]]]
Suetonius werd geboren rond 70 na Chr. als zoon van Laetus in de [[equites]], een maatschappelijke klasse die vergelijkbaar is met middeleeuwse ridders. Laetus nam deel aan de [[eerste slag bij Bedriacum]] voor keizer [[Otho]] tegen de latere keizer [[Vitellius (keizer)|Vitellius]] in [[69]]. In de buurt van [[Hippo Regius]] in [[Africa]] is een opschrift gevonden, mogelijk vervaardigd door dankbare burgers, waaruit Suetonius' carrière kan worden afgeleid. Als alternatieve geboorteplaatsen zijn gesuggereerd Rome, [[Ostia Antica|Ostia]] en [[Pesaro]] waar een [[gens]] ''Suetonia'' woonde.
 
De jonge Suetonius kreeg een [[rechten]]opleiding en diende onder [[Plinius de Jongere]] toen deze gouverneur van [[Pontus et Bithynia|Bithynia]] was. Uit een aantal brieven van Plinius blijkt dat deze hem als geleerde (''scholasticus'') en vriend hogelijk waardeerde.<ref>Plinius, Epistola I, 18; I, 24; I, 29; III, 8; V, 10; X, 94, 2</ref> Plinius en Septicius Clarus, prefect van de [[Praetoriaanse garde]], bevalen hem aan bij keizer [[Trajanus]] die hem als [[bibliothecaris]]/[[archivaris]] (''a studiis'' en ''a bibliothecis'') aanstelde. Onder keizer [[Hadrianus]] was hij enkele jaren hoofd van het keizerlijke secretariaat (''ab epistulis'').
Regel 20:
 
== Werken ==
Suetonius is de belangrijkste Romeinse vertegenwoordiger van de [[biografie]], naar antieke opvattingen het "arme zusje" van de [[historiografie]], met bescheiden literaire pretentie.
 
=== ''De Vita Caesarum'' ===
Regel 31:
 
==== Indeling ====
Suetonius volgt vaak min of meer hetzelfde [[stramien]]:
# geboorte en familie
# chronologische behandeling van het leven tot aan de ambtsaanvaarding
Regel 40:
## gewoontes, ook seksueel
# uiterlijk
# levenseinde.
 
==== Persoonlijke details ====
Regel 46:
 
==== Chrestus ====
Suetonius maakt rond [[120]] in zijn werk ''De levens van twaalf keizers'' (''De goddelijke Claudius'', H.25, § 4) een vermelding van "Chrestus". Hij schrijft: "Omdat de Joden constant opwinding veroorzaakten op aandrang van Chrestus, verbande hij [= [[Tiberius Claudius Drusus Nero Germanicus|Claudius]]] hen uit Rome."
Deze passage refereert aan rellen in het jaar [[50]] die ook worden genoemd in [[Handelingen van de Apostelen|Handelingen]] 18:2.
Er kan overigens niet met absolute zekerheid worden gesteld dat dit een verwijzing is naar [[Jezus (traditioneel-christelijk)|Christus]]. De naam Chrestus kwam vaker voor, doorgaans voor [[slavernij|slaven]] als aanduiding voor 'goed' of nuttig'.
 
=== ''De Viris Illustribus'' ===
Regel 54:
Het bestond uit vier delen,
# philosophi (filosofen): onder meer [[Lucius Annaeus Seneca|Seneca]] en [[Varro Reatinus]]
# oratores (redenaars): 15
# historici: [[Sallustius]], [[Cornelius Nepos]], [[Livius]]
# poetae (dichters) : ongeveer 30 biografieën, waarvan 6 overgeleverd ([[Terentius]], [[Horatius]], [[Persius]], [[Lucanus]], [[Tibullus]], [[Vergilius]] (twijfelachtig of van Suetonius))
Regel 79:
 
== Boeken ==
* Suetonius, ''De Vita Caesarium'', trad. D. den Hengst (''Keizers van Rome''), Amsterdam, [[2002]] (= [[2004]]). {{ISBN| 9025349781}} ([http://www.historischhuis.nl/recensies/recensie71.html recensie])
* ''Suetonio Vita dei Cesari'', ed. Francesco Casorati, Grandi tascabili economici Newton, Roma 1995
 
== Bibliografie ==
* [http://www.let.kun.nl/~m.v.d.poel/bibliografie/suetonius.htm {{Aut|M.G.M. van der Poel}}, ''Beknopte bibliografie van de Latijnse taal- en letterkunde'', Nijmegen, 1996: Suetonius.]
 
== Externe links ==
* {{la}} [http://www.thelatinlibrary.com/suet.html ''De vitis Caesarum; De poetis (Terentius, Vergilius, Horatius, Tibullus, Persius, Lucanus, Plinius de Oudere, Crispus); De grammaticis; De rhetoribus'']. thelatinlibrary.com.
* {{la}} {{en}} [http://penelope.uchicago.edu/Thayer/E/Roman/Texts/Suetonius/12Caesars/home.html ''De Vita Caesarum'' (‘Over de levens van (de) keizers’)], zowel Latijnse tekst als Engelse vertaling; Engelse vertaling J.C. Rolfe, 1913-1914 (Loeb Classical Library). Website penelope.uchicago.edu.
* {{en}} [http://www.gutenberg.org/catalog/world/readfile?fk_files=113856 ''The lives of the twelve Caesars; Lives of the grammarians, rhetoricians, and poets.''] Engelse vertaling van Alexander Thomson, M.D., datum onbekend. Website gutenberg.org.
#Julius Caesar: pag. 3-41 (in deze weblink)
#(Oct. Caes.) Augustus: 41-110
Regel 93 ⟶ 94:
#Caligula: 143-165
#Claudius: 165-184
#Nero: 184- ...
#Galba
#Otho
Regel 101 ⟶ 102:
#[[Titus Flavius Domitianus|Domitianus]]: 257-267
 
{{refsAppendix}}
{{Wikisource-nl-auteur|Gaius Suetonius Tranquillus}}