Getijstroom: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Ptbotgourou (overleg | bijdragen)
k r2.6.5) (Robot: toegevoegd: en:Tidal race
uitleg over ontstaan staat al in artikel getijde; hier was het dubbelop
Regel 1:
'''Getijstroom''' of '''tijstroom''' is een horizontale waterbeweging die optreedt onder invloed van de [[zwaartekracht]]Getijde van de [[maan(waterbeweging)|getijden]] en in mindere mate de [[zon]] en de andere planeten op de roterende aarde. HetEen gevolg hiervangetijstroom is daarom een periodiek wisselende stroom, in tegenstelling tot de niet periodiek wisselende [[Zeestroom|zeestromen]]. In samenhang hiermee treedt ook een verticale waterbeweging op; het [[Getijde (waterbeweging)|getij]]. Analoog aan het getij is er onderscheid te maken tussen dubbeldaagse, enkeldaagse en gemengdonregelmatig dubbeldaagseperiodische getijstromen.
 
Midden op zee draait de stroomrichting door de [[aardrotatie]] continue rond. Op het [[noordelijk halfrond]] is dit [[Wijzerzin|met de klok mee]], op het [[zuidelijk halfrond]] is dit de andere kant op. Dit is uit te zetten in een stroomroos waarbij de richting en snelheid voor elk uur worden uitgezet met [[Vector (wiskunde)|vectoren]]. Langs de [[kust]], in [[Zeestraat|zeestraten]] en in riviermondingen, is de stroomrichting door deze beperkingen afwisselend tegengesteld. De stroomrichting draait om tijdens ''stil water'' of kentering, waarbij er enige seconden tot minuten geen stroming is. Dit komt niet noodzakelijk overeen met hoog- en laagwater. De stroming is hier over het algemeen ook sterker dan midden op zee en kan zelfs oplopen tot 15 knopen, zoals in [[Seymour Narrows]] en [[Skookumchuck Narrows]] in [[Brits-Columbia]] en tot 20 knopen in [[Saltstraumen]] in [[Noorwegen]]. Tijdens [[springtij]] enis de getijstroom doorgaans sterker, tijdens [[doodtij]] isminder de getijstroom sterkersterk.
 
Omdat bij [[navigatie]] van schepen rekening met de stroming gehouden moet worden, zijn er voor de kustgebieden speciale [[stroomatlas]]sen beschikbaar waarin per uur de stroomrichting en -snelheid staan aangegeven. De uren zijn hierbij aangegeven als uren voor en na hoogwater op een bepaald referentiepunt. Voor Nederland iszijn een dergelijk referentiepunt bijvoorbeeld[[Vlissingen]], [[Hoek van Holland]], [[Harlingen]] en [[Delfzijl]] dergelijke referentiepunten.
 
== Literatuur ==
*{{aut|[[Nathaniel Bowditch|Bowditch, N.]]}} (2002): ''[[The American Practical Navigator]], an epitome of navigation'', [[National Geospatial-Intelligence Agency|National Imagery and Mapping Agency]],
*{{aut|Draaisma, Y; Meester, J.J.; Mulders, J.H.; Spaans, J.A.}} (1986): ''Leerboek navigatie, deel 1'', De Boer Maritiem, Houten,
*{{aut|Draaisma, Y; Meester, J.J.; Mulders, J.H.; Spaans, J.A.}} (1986): ''Leerboek navigatie, deel 2'', De Boer Maritiem, Houten.