Versie van 1 aug 2011 22:15 bewerken Xqbot (overleg \| bijdragen) bots 334.819 bewerkingen k r2.7.2) (Robot: gewijzigd: cs:Engelbert Dollfuss ← Oudere bewerking		Versie van 12 aug 2011 18:49 bewerken ongedaan maken Campanile (overleg \| bijdragen) 2.728 bewerkingen Geen bewerkingssamenvatting Nieuwere bewerking →
Regel 1: [[Bestand:Engelbert Dollfuss.png\|thumb\|Dollfuss in 1933]] '''Engelbert Dollfuss''' ([[Duits]]: ''Dollfuß''; [[Texing]], [[4 oktober]] [[1892]] – [[Wenen]], [[25 juli]] [[1934]]) was een [[Oostenrijk]]s christen-sociaal politicus. [[Bestand:Engelbert Dollfuß 1912.jpg\|thumb\|left\|130px\|Dollfuss met klarinet (midden), 1912]] Dollfuss was een boerenzoon uit [[Neder-Oostenrijk]] en studeerde [[rechten]] in [[Wenen]] en [[Berlijn]]. Hij was lid van K.Ö.H.V. Franco-Bavaria Wien en K.D.St.V. Germania Berlin, twee studentenverenigingen die behoorden tot het [[Cartellverband der katholischen deutschen Studentenverbindungen]]. In zijn vrije tijd verrichtte hij sociaal werk. Tijdens de [[Eerste Wereldoorlog]] vocht hij, ondanks zijn bescheiden lengte, in het Oostenrijk-Hongaars leger aan het front met [[Italië]]. Na de oorlog werd hij actief binnen de Christelijk-Sociale Partij en stichtte hij een Landbouwersbond om de boeren te helpen. Eind jaren twintig werd hij lid van het [[Oostenrijk]]se parlement. In [[1927]] werd Dollfuss directeur van de Neder-Oostenrijkse Landbouwkamer en in [[1930]] president van de Neder-Oostenrijkse ''Bundesbahn''. In maart [[1931]] werd Dollfuss minister van Landbouw. In mei [[1932]] werd hij tevens minister-president ''(Bundeskanzler)'' en minister van Binnenlandse Zaken. Zijn kabinet bestond uit de Christelijk-Sociale Partij, de (semi-fascistische) [[Heimwehr]] en de Landbouwpartij. Na een korte kabinetscrisis diende Dollfuss zijn ontslag in, hij werd herbenoemd met volmachten en regeerde sindsdien dictatoriaal ([[1933]]). Met behulp van de grote mogendheden - met name het fascistische Italië - trachtte Dollfuss de economische en financiële toestand te verbeteren, hetgeen echter niet lukte. Na de machtsovername in [[Duitsland]] door de [[nazi]]'s (op [[30 januari]] [[1933]])~~, die naar een ''[[Anschluss]]'' streefden~~, richtte een bevreesde Dollfuss zich nog meer op [[Koninkrijk Italië (1861-1946)\|Italië]]. Op advies van [[Benito Mussolini]] bond hij de strijd aan met de nationaalsocialisten en de sociaaldemocraten; beide tegenstanders van Dollfuss' politiek. Zowel de Oostenrijkse nazipartij als de sociaaldemocratische partij werden verboden. In februari [[1934]] viel het Oostenrijkse Leger, de ''[[Bundesheer]]'', gesteund door de [[Heimwehr]] ~~e.a.~~en andere paramilitaire groepen de Weense arbeiderswijk aan om het socialisme aldaar te breken. Dit leidde tot een korte, maar [[Oostenrijkse Burgeroorlog\|hevige burgeroorlog]], waarbij de sociaaldemocraten gesteund door communistische activisten zich kranig verzetten ~~(zie [[Oostenrijkse Burgeroorlog]] voor een uitgebreidere beschrijving)~~. De sociaaldemocratische leiders gingen daarop naar het buitenland of doken onder en gingen de [[illegaliteit]] in. Tegelijkertijd werden op andere plaatsen in het land [[Nationaalsocialistische Duitse Arbeiderspartij\|NSDAP]]-afdelingen aangevallen en opgeheven; vele nazi's werd opgesloten in politieke gevangenissen. Op [[1 mei]] [[1934]] voerde Dollfuss een nieuwe, corporatieve ([[corporatisme]]) grondwet in. Voortaan was alleen het [[Vaderlands Front (Oostenrijk)\|Vaderlands Front]] toegestaan, een overkoepelende massaorganisatie. Op [[25 juli]] [[1934]] pleegden nazi's onder leiding van Dr. [[Anton Rintelen]] een [[Juliputsch\|staatsgreep]]. [[Sturmabteilung\|SA]]-eenheden wisten door te dringen in het regeringspaleis en schoten Dollfuss neer, die enige tijd later aan zijn verwondingen bezweek. De staatsgreep mislukte echter wegens de slechte communicatie tussen de samenzweerders en de coupplegers werden gearresteerd. De pro-~~Dollfuß~~Dollfuss-troepen doodden enkele coupplegers in schietgevechten. Dollfuss' opvolger als premier werd [[Kurt Schuschnigg\|Kurt von Schuschnigg]]. == Zie ook ==

Engelbert Dollfuss: verschil tussen versies