Centrale bank: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
k Wijzigingen door 86.81.7.172 (Overleg) hersteld tot de laatste versie door Xqbot |
k Ombouw sjabloon ivm bugs en naamgeving |
||
Regel 22:
== Monetair beleid ==
Hieronder wordt verstaan: het bewerkstelligen van een zodanige externe waarde van de valuta van het land als het meest dienstbaar wordt geacht aan het macro-economisch beleid, alsmede het reguleren van de geldhoeveelheid. Tevens valt hieronder het sturen van de geldmarkt in de betreffende valuta.
== Bevorderen van de prijsstabiliteit ==
Het beheersen van de inflatie is een van de voornaamste taken van een centrale bank. En al te hoge inflatie wordt algemeen als zeer onwenselijk beschouwd. Een centrale bank kan bepaalde inflatiedoelstellingen nastreven en bekendmaken: de ECB streeft een inflatie van maximaal 2% op jaarbasis na.
== Bevorderen van het betalingsverkeer ==
Hoewel banken ook onderlinge betalingscircuits onderhouden is het niet ongebruikelijk dat centrale banken een rol spelen in het interbancaire betalingsverkeer. Dit kan de vorm aannemen van het fungeren als "bankier van banken"(bijvoorbeeld de Verrekenkamer van de Nationale Bank van België), of door betrokkenheid bij het grensoverschrijdende betalingsverkeer (zoals het Europese Target-betalingssysteem van en tussen centrale banken).
== Het in circulatie brengen van bankbiljetten ==
Dit is voor de consument de meest zichtbare rol van een centrale bank. Een bankbiljet is van oudsher en toonderpapier, houdende de toezegging van de uitgevende bank om het daarop vermelde bedrag aan de toonder ervan te betalen. Hoewel deze "inwisselbaarheid" thans nog slechts een symbolische functie heeft, is het recht om bankbiljetten uit te geven thans voorbehouden aan centrale banken.
== Toezicht op financiële instellingen ==
Hoewel deze taak vaak met andere instellingen gedeeld wordt, is het niet ongebruikelijk dat een centrale bank een functie heeft in het houden van toezicht op financiële instellingen (waaronder banken, verzekeringsmaatschappijen, effectenhuizen, beleggingsinstellingen en pensioenfondsen) teneinde de solvabiliteit en liquiditeit van die instellingen te bewaken. In Nederland is deze taak opgedragen aan DNB, hoewel de Autoriteit Financiële Markten ook een aantal toezichthoudende taken ten aanzien van deze instellingen heeft.
== Beleidsinstrumenten ==
Hoewel centrale banken een groot aantal bevoegdheden hebben om (desnoods op zeer korte termijn) handelend te kunnen optreden, pleegt in de praktijk de dialoog met de financiële markten het meest gebruikte instrument te zijn. Uitspraken van presidenten van centrale banken (in persberichten, op persconferenties en in speeches) plegen door de financiële markten met grote aandacht gevolgd te worden<ref>Persberichten worden zeer nauwlettend geanalyseerd op (soms subtiele) verschillen in formuleringen, die een beleiswijziging kunnen aankondigen. Dit gaat zover dat van individuele bestuursleden van centrale banken bekend is hoe "streng" zij zijn. Hiervoor worde de termen "hawk" (streng te aanzien van het voorkomen/bestrijden van inflatie) versus "dove" (meer geneigd ook andere aspecten in de beleidskeuzes te betrekken).</ref>.
▲Hoewel centrale banken een groot aantal bevoegdheden hebben om (desnoods op zeer korte termijn) handelend te kunnen optreden, pleegt in de praktijk de dialoog met de financiële markten het meest gebruikte instrument te zijn. Uitspraken van presidenten van centrale banken (in persberichten, op persconferenties en in speeches) plegen door de financiële markten met grote aandacht gevolgd te worden<ref>Persberichten worden zeer nauwlettend geanalyseerd op (soms subtiele) verschillen in formuleringen, die een beleiswijziging kunnen aankondigen. Dit gaat zover dat van individuele bestuursleden van centrale banken bekend is hoe "streng" zij zijn. Hiervoor worde de termen "hawk" (streng te aanzien van het voorkomen/bestrijden van inflatie) versus "dove" (meer geneigd ook andere aspecten in de beleidskeuzes te betrekken).</ref>.
De ervaring leert dat de financiële markten van centrale banken vooral een stabiel en voorspelbaar beleid verwachten. Wijzigingen in officiële rentetarieven worden normaliter enige tijd van tevoren, in al dan niet bedekte termen, aangekondigd.
Regel 57 ⟶ 51:
Een andere beleidsinstrument is het opleggen van een verplichting aan banken om een deel van hun middelen in de vorm van deposito's bij de centrale bank aan te houden. Hiermee kunnen centrale banken een naar hun oordeel te snelle groei van de kredietverlening door banken afremmen. Die middelen kunnen dan niet meer door die banken aan hun kredietnemers worden uitgeleend. Er wordt als het ware "geld uit het systeem gehaald"<ref>Een dergelijke situatie deed zich bijvoorbeeld in 2007 voor in China, waar de People's Bank of China dergelijke verplichtingen heeft ingesteld teneinde een oververhitting van de economie af te remmen.</ref>.
Voorts kunnen centrale banken aan banken voor korte perioden (enkele dagen tot maximaal enkele maanden) leningen verstrekken waarmee zij in hun liquiditeitsbehoefte kunnen voorzien. Het is niet ongewoon dat centrale banken met een combinatie van beide middelen (enerzijds verplichte deposito's, anderzijds kortlopende leningen aan banken) de geldhoeveelheid trachten te reguleren. Bij spanningen op de geldmarkt kunnen banken terughoudend zijn elkaar nog langer geld te lenen, waardoor banken, hoewel zij solvabel zijn, in liquiditeitsproblemen kunnen komen. Dit zou tot zeer ongewenste "sneeuwbaleffecten" kunnen leiden. Door een dergelijke faciliteit wordt bereikt dat banken voldoende liquide middelen hebben om aan hun kortlopende verplichtingen te voldoen (met name de verplichting tot het terugbetalen van bij banken en andere marktpartijen opgenomen kortlopende leningen).
Dergelijke leningen kunnen zeer omvangrijk zijn. De grootste steunverlening van dit type vond plaats toen de ECB van 19 december 2007 tot 2 januari 2008 € 348,6 miljard ter beschikking stelde aan een groot aantal banken. Bij een dergelijk optreden wordt aangetekend dat het enkele verschaffen van dergelijke kortlopende leningen geen oplossing behoeft te vormen voor de problemen die tot die dergelijke spanningen op de financiële markten hebben geleid.
Regel 64 ⟶ 58:
== Grenzen aan de effectiviteit van het beleid van centrale banken ==
Hoewel centrale banken een belangrijke rol spelen in het financiële systeem is de effectiviteit van hun optreden onderworpen aan praktische beperkingen. Ze zijn slechts één van de actoren in de economie. Een niet uitputtende opsomming van die beperkingen:
Regel 80 ⟶ 73:
== Enige bekende gebouwen van centrale banken ==
{{Tabel afbeeldingengalerij
| breedte=150▼
| regels=3▼
▲|breedte=150
| afbeelding1 = Eurotower in Frankfurt.jpg
▲|regels=3
|
| afbeelding2 = Federal Reserve.jpg
| onderschrift2 = Het gebouw van de Federal Reserve, washington | afbeelding3 = London.bankofengland.arp.jpg
| onderschrift3 = Het gebouw van de Bank of England, Londen | afbeelding4 = NederlandscheBank.jpg
| onderschrift4 = Het gebouw van De Nederlandsche Bank, Amsterdam | afbeelding5 = National bank of Belgium.jpg
| onderschrift5 = Het gebouw van de Nationale Bank van België, Brussel }}
== Trivia ==
Bestuurders van centrale banken plegen zich te bedienen van een taalgebruik dat niet steeds uitmunt door helderheid. Omtrent [[Alan Greenspan]], van 1987 tot 2006 chairman van de [[Federal Reserve]], gaat het verhaal dat hij na een van zijn periodieke "testimonies" voor het Amerikaanse [[Huis van Afgevaardigden (Verenigde Staten)|Huis van Afgevaardigden]] werd gecomplimenteerd met zijn begrijpelijke betoog. Hij bood hierop zijn verontschuldigingen aan, aangezien hij "zich niet onduidelijk genoeg had uitgedrukt". Voorts wordt omtrent de heer Greenspan gezegd dat hij een huwelijksaanzoek tweemaal moest herhalen, voordat zijn beoogde echtgenote begreep wat de strekking van het tot haar gerichte verzoek was. Van geen van beide anekdotes kan het waarheidsgehalte worden vastgesteld.
== Voetnoten ==
<references />▼
▲<references/>
[[Categorie:Centrale bank| ]]
| |||