Wikipedia

Stratosfeer: verschil tussen versies

Interactief door geschiedenis bladeren
← Oudere bewerkingNieuwere bewerking →
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
VisueelWikitekst
Xqbot (overleg | bijdragen)
bots
334.819 bewerkingen
k robot Erbij: bo:སྙོམས་རྒྱུག་རིམ།; cosmetische veranderingen
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 1:
[[Bestand:Atmosfeer-opbouw.png|thumb|right|250px|Opbouw van de atmosfeer.]]
De '''stratosfeer''' is de laag in de [[Aardatmosfeer|dampkring]] die zich bevindt tussen de [[troposfeer]] en de [[mesosfeer (atmosfeer)|mesosfeer]]. De lagen worden gescheiden door respectievelijk de [[tropopausetropopauze]] en de [[stratopausestratopauze]].
 
Bij de [[evenaar]] begint de stratosfeer op ongeveer 17 [[kilometer]] boven het aardoppervlak (zeeniveau) en bij de polen op ongeveer 10 kilometer. Op een hoogte van 50 kilometer gaat de stratosfeer over in de mesosfeer.
 
Het begin van deze laag wordt – in tegenstelling tot de onderliggende troposfeer – gekenmerkt door een toenemendevrijwel constante [[temperatuur]] bij toenemende hoogte. Waar de temperatuur verder de hoogte in weer afneemt, gaat de stratosfeerisotherme over in de mesosfeerlaag. Het is ongeveer -50 [[Celsius|°C]] op het laagste puntDaarboven vanstijgt de stratosfeertemperatuur enom tussenbij deoneveer 047 enkm 30 °C opweer het hoogstevriespunt te puntbereiken.
 
Boven inWaar de stratosfeertemperatuur bevindtverder zichde eenhoogte hogerein concentratieweer ozon.afneemt, Ditgaat gebiedde wordtstratosfeer danover ookin de mesosfeer. Het is ongeveer -50 [[ozonlaagCelsius|°C]] genoemdop het laagste punt van de stratosfeer en tussen de 0 en 30 °C op het hoogste punt. De toename van de temperatuur in de stratosfeer is een gevolg van de absorptie van [[Ultraviolet|ultraviolet licht]] van de [[zon]]. De hoeveelheid [[straling]] die doordringt, wordt kleiner naarmate de afstand tot de aarde afneemt. Gecombineerd met een grotere dichtheid van de atmosfeer resulteert dat in een temperatuurdaling. Door [[plotselinge stratosferische opwarming]] kan de temperatuur in de winter plotseling stijgen met tientallen graden celsius.▼
Er is een aanzienlijk verschil in samenstelling tussen de troposfeer en de stratosfeer. Zo bevat de stratosfeer meer [[Ozon (stof)|ozon]] en minder [[water]]damp en [[kooldioxide|koolstofdioxide]] dan de troposfeer.▼
 
Door het verticale temperatuursverloop is de stratosfeer [[Atmosferische stabiliteit|stabiel]] en is vrijwel geen [[Atmosferische convectie|convectie]] en [[Turbulente stroming|turbulentie]]. Wolken vormen zich daardoor vrijwel niet, maar in zeer koude poolwinters kunnen zich [[parelmoerwolk]]en vormen. Deze zijn van belang bij de vorming van [[Ozon (stof)|ozon]]. Bovenin de stratosfeer bevindt zich een hogere concentratie ozon. Dit gebied wordt dan ook de [[ozonlaag]] genoemd.
▲Boven in de stratosfeer bevindt zich een hogere concentratie ozon. Dit gebied wordt dan ook de [[ozonlaag]] genoemd. De toename van de temperatuur in de stratosfeer is een gevolg van de absorptie van [[Ultraviolet|ultraviolet licht]] van de [[zon]]. De hoeveelheid [[straling]] die doordringt, wordt kleiner naarmate de afstand tot de aarde afneemt. Gecombineerd met een grotere dichtheid van de atmosfeer resulteert dat in een temperatuurdaling.
 
▲Er is een aanzienlijk verschil in samenstelling tussen de troposfeer en de stratosfeer. Zo bevat de stratosfeer meer [[Ozon (stof)|ozon]] en minder [[water]]damp en [[kooldioxide|koolstofdioxide]] dan de troposfeer. Het gebrek aan verticale luchtbewegingen maakt het dat eenmaal aanwezige verontreiniging lang in de stratosfeer kan blijven.
 
== Zie ook ==
Overgenomen van "https://nl.wikipedia.org/wiki/Stratosfeer"