Paardentuig: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Wrapper-fout eruit (ea) met AWB
Regel 1:
{{wrapper}}
| [[AfbeeldingBestand:English bridle particular.jpg|thumb|right|Detailopname van een Engels hoofdstel]]
{|
|[[Afbeelding:English bridle particular.jpg|thumb|right|Detailopname van een Engels hoofdstel]]
|-
| [[AfbeeldingBestand:JumpingCavesson.jpg|thumb|Neusriem van een bitloos springhoofdstel]]
|-
| [[AfbeeldingBestand:SplitReins.jpg|thumb|Westernteugels zijn niet aan elkaar verbonden]]
|}
{{Zie ookartikel|Voor tuigages van andere dieren, zie [[Tuigage (rij- of trekdier)]]}}
Wanneer een [[paard (dier)|paard]] door mensen gebruikt wordt, onder het zadel of in een aanspanning, wordt er altijd gebruik gemaakt van een '''paardentuig'''. Dit is een stelsel van riemen en verbindingsstukken waarmee het paard ingezet kan worden voor het werk dat er met hem gedaan gaat worden. Tuigage, naar het Frans ook harnachement genoemd is er in vele vormen. Naast het hoofdstel, dat in elk tuig voorkomt zijn er met name uiteenlopende tuigages voor rij- en trekpaarden.
 
Regel 13 ⟶ 12:
===Tuigage===
Een eenvoudig maar sterk hoofdstel waaraan men een paard kan vastzetten wordt een [[halster]] genoemd, en er zijn ook bitloze optomingen of [[bit (paard)#bosal|bosals]], maar hoofdstellen omvatten gewoonlijk deze delen:
*[[bit (paard)|bit]]
*neusriem
*bakstuk
*keelriem
*frontriem
*sperriem
*lepel, alleen bij tuigpaarden
Regel 36 ⟶ 35:
*een ''schoftstuk''. Hieraan zijn bevestigd:
**binnensingel
**buitensingel. Hieraan zitten ook de
***lichtogen, waarin de lamoen hangt; verder zit hieraan ook de
***staartriem vast, die voorkomt dat het tuig naar voren schuift. Ook zit hier een zogenoemde
***broek aan, die moet voorkomen dat op hellingen bij vaart minderen het voertuig tegen het paard aanrijdt.
 
Regel 45 ⟶ 44:
 
==Lamoen==
Het lamoen bestaat uit twee balken of stangen waartussen het paard loopt. Dit geheel verenigt allerlei functies. Het paard loopt recht voor het voertuig en wordt beperkt in het uitbreken. Bij vaart minderen zorgen de haken van het lamoen samen met de broek ervoor dat de kar of koets niet tegen het paard aanrijdt. Bij tweewielers zoals [[kar]]ren, kleine [[koets]]en of [[Sulky (paardensport)|sulky's]] wordt het gerij door het lamoen in balans gehouden.
 
<gallery>
ImageBestand:Running reins.JPG|Een hoofdstel met een [[thiedeman]] (hulpteugel)
ImageBestand:WesternSaddle2.jpg|Een westernzadel met zadelknop
ImageBestand:CollegiateEventer.jpg|Veelzijdigheidszadel met omhooggeschoven stijgbeugels
</gallery>