Suprematisme: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Alankomaat (overleg | bijdragen)
kGeen bewerkingssamenvatting
Wrapper-fout eruit (ea) met AWB
Regel 1:
{{wrapper}}
| [[AfbeeldingBestand:Malevich.black-square.jpg|thumb|right|Kazimir Malevitsj, ''[[Zwart vierkant]]'', 1913]]
{|
|[[Afbeelding:Malevich.black-square.jpg|thumb|right|Kazimir Malevitsj, ''[[Zwart vierkant]]'', 1913]]
|-
| [[ImageBestand:Malevich-Suprematism.jpg|thumb|right|[[Kazimir Malevitsj]], Seprematisme, 1915]]
|-
| [[FileBestand:A Prounen by El Lissitzky c.1925.jpg|thumb|right|[[El Lissitzky]], Proun, 1925]]
|-
|
|-
|
|}
Het '''suprematisme''' is een stijl in de [[beeldende kunst]] en [[schilderkunst]] en een vorm van de [[Abstracte kunst]], uit het begin van de twintigste eeuw van circa [[1915]] tot en met [[1930]].
 
==Geschiedenis==
Het is gegrondvest door de Oekraïense [[kunstschilder]] [[Kazimir Malevitsj]], die de [[school (kunst)|beweging]] in 1913 oprichtte.
 
Het suprematisme kan worden gezien in tegenstelling tot het [[constructivisme (kunst)|constructivisme]]. Waar constructivisten zien dat het gehele leven door de [[techniek]] beheerst wordt, geloven de suprematisten dat het [[gevoel]] de techniek in het [[leven]] roept<!--???en bepaalt???-->.
 
Het suprematisme werkt vooral met [[geometrisch figuur|geometrische figuren]] zoals [[Vierkant (meetkunde)|vierkant]], [[cirkel]] en [[rechthoek]], waardoor het min of meer als onderdeel van de [[abstracte kunst]] wordt gezien.
 
Binnen een volkomen abstracte kunst stond Malevitsj de [[suprematie]] van [[geometrie|geometrische]] vormen voor. De [[Grafiek (kunstvorm)|weergave]] van zowel voorwerpen als ideeën werd volkomen afgewezen.
 
Malevitsj' opvattingen zijn het best samengevat in zijn schilderij ''[[Zwart vierkant]]'' - een zwart vierkant op een witte achtergrond.
 
Het suprematisme van Malevitsj is voor een belangrijk deel gebaseerd op het werk van de Russische [[wiskundige]] [[Nikolaj Ivanovitsj Lobatsjevski|Lobatsjevski]]. Vanuit deze denkbeelden is elk schilderij een bevroren beeld van een eeuwige beweging door een [[ruimte (wiskunde)|ideaalruimte]] van ''n'' [[dimensie (wiskunde)|dimensies]], geen omhoog, geen omlaag, geen rechts en geen links.
 
Malevitsj schreef een kunsttheorie die de grondslag vormde van een deel van zijn oeuvre en die hij het suprematisme noemde (van ''suprematie'', oftewel 'oppermacht'). Zijn eerste suprematistische schilderij dateert uit 1913 (''Zwart vierkant op witte ondergrond''). Dit werk is het icoon voor het suprematisme, werd op de eerste tentoonstelling ook in de gouden hoek gehangen, de plek waar in Rusland de iconen in huis te vinden zijn.
Regel 33 ⟶ 28:
Het [[kubisme]] en het [[futurisme]] hebben het suprematisme beïnvloed. Aan het einde van de jaren twintig was de bloeiperiode van het suprematisme voorbij. Sommigen sloten zich aan bij de constructivisten. In 1917 was het suprematisme erg in trek bij andere kunstenaars. Zij gebruikten het ook voor toegepaste kunst. De kunstenaars verenigden zich in het begin van de jaren twintig in een aantal [[Unovis|Unovis-groepen]]. Hoewel de beweging in Rusland weinig weerklank vond en slechts een beperkt aantal navolgers kende, had zij wel veel invloed op [[Kandinsky|Wassily Kandinsky]] en de schilders van het [[Bauhaus]] en [[De Stijl]]. Wat betreft het streven de kunst terug te brengen tot zijn essentie loopt de beweging vooruit op minimal art. Er zijn tevens relaties met het constructivisme.
 
De [[Oktoberrevolutie]] van 1917 werd door veel kunstenaars gesteund. Het nieuwe regime was aanvankelijk gecharmeerd door abstracte en experimentele kunst. Tijdelijk had de abstracte kunst een bijzondere waarde voor de Sovjet-regering. Er was zelfs subsidie voor. Maar vanaf 1924, wanneer het [[Stalinisme]] in voege treedt, begint de Sovjetstaat de artistieke vrijheid sterk in te perken. Het suprematisme raakte uit de gratie in de [[Sovjet-Unie]], [[Vladimir Lenin|Lenin]] veroordeelde het {{feit||2007|04|06}}. In Europa werd het daarentegen een bron van inspiratie voor De Stijl, het Europese [[constructivisme (kunst)|constructivisme]], het [[Bauhaus]] en [[Minimal Art]]. Na de [[Russische revolutie]] meenden veel moderne kunstenaars die onder het regime van de tsaar niet aan het werk konden dat nu eindelijk hun tijd gekomen was. Het communistisch regeringsstelsel verbood echter al snel elke kunstvorm die niet in dienst stond van de staat.
 
==Vormsoort==
Regel 48 ⟶ 43:
* [[El Lissitzky]]
* [[Olga Rozanova]], [[Nadezhda Udaltsova]], [[Ivan Kljoen]], [[Ljoebov Popova]], [[Nina Genke-Meller]], [[Ivan Puni]], [[Ksenia Boguslavskaya]].
 
{{Link FA|de}}
 
[[Categorie:Kunststroming]]
[[Categorie:Abstracte kunst]]
[[categorieCategorie:Suprematisme| ]]
 
{{Link FA|de}}
 
[[ar:تفوقية]]