Brennus (vierde eeuw v.Chr.): verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Robbot (overleg | bijdragen)
k Botgeholpen doorverwijzing: Brennus - Verwijzing(en) gewijzigd naar Brennus (vierde eeuw v.Chr.)
Linkfix ivm sjabloonnaamgeving + standaardtabelopmaak met AWB
Regel 1:
[[AfbeeldingBestand:Brennussculpture.jpg|thumb|Een buste van Brennus afkomstig van een Frans marineschip]]
De [[Gallië|Gallische]] leider [['''Brennus (vierde eeuw v.Chr.)|Brennus]]''' ondernam in de vierde eeuw v.Chr. een strooptocht die bijna fataal werd voor het toen nog jonge [[Romeinse Rijk|Rome]]. Deze tocht maakte deel uit van een grotere [[Kelt|Keltische]] beweging die rond [[500 v.Chr.]] ontstaan was. De Kelten waren op dat moment belangrijke dragers van de zogenaamde [[La Tène-periode|La Tène-cultuur]]: de cultuur van prehistorische volkeren van Centraal- en West-[[Europa (continent)|Europa]] die ijzer gebruikten.
 
De La Tène-cultuur had op dat moment zo'n hoogte bereikt dat zij op sommige gebieden die van de Romeinen oversteeg. Gedurende deze periode wisten de Kelten hun gebieden maximaal uit te breiden. In eerste instantie in Noord-[[Italië]] en [[Griekenland]], later in het huidige [[Turkije]] en [[Groot-Brittannië]]. Vraag is nog of deze expansie van de Kelten nog bespoedigd werd door de naar het zuiden trekkende [[Germanen]].
 
==Richting Rome==
Eén van de stammen die richting [[Po (rivier)|Povlakte]] oprukten waren de Gallische [[Senones (volk)|Senones]] onder leiding van Brennus. De eerste die onder hen te lijden kregen waren de volstrekte weerloze, maar tot dan toe machtigste steden in Italië, die van de [[Etrusken]]. Het dieptepunt voor de Etrusken kwam toen Brennus in [[390 v.Chr.]] het beleg sloeg voor Clusium (het huidige [[Chiusi]]). De Galliërs hadden hiermee het kernland van de Etrusken, [[Etrurië]], bereikt.
 
De Romeinen werd door Clusium om hulp gevraagd, maar in plaats van militaire hulp werden drie gezanten gestuurd. Met name [[Diodorus Sicullus]] twijfelt aan de motieven van de Romeinen (ze zouden spionnen zijn geweest om de kracht van de Galliërs te beoordelen) en de “onderhandelingspoging” leverde de Etrusken in eerste instantie dan ook niets op, zeker niet toen een Gallische aanvoerder door een Romeinse bemiddelaar zou zijn gedood. Een verrassende resultaat was echter dat de Kelten de belegering van Clusium opbraken: maar nu om zich op Rome te richten.
Regel 11:
Op [[18 juli]], [[390 v.Chr.]] of [[387 v.Chr.]] kwam het tot een [[Slag aan de Allia|veldslag bij de rivier de Allia]], een zijrivier van de [[Tiber]]. Bronnen neigen er vaak toe om troepenaantallen te overdrijven, maar het lijkt wel vast te staan dat de Romeinen numeriek verre in het nadeel waren. Onder leiding van Quintus Sulpicius werden ze dan ook verpletterend verslagen. De weg naar Rome lag open.
 
Daar hadden de inwoners de boodschap inmiddels begrepen en waren massaal gevlucht: een deel naar de nabije stad van de [[Veii]]; het weerbare deel naar het [[Capitolijn|Capitool]]. De Galliërs konden intussen Rome ongehinderd brandschatten en probeerden zelfs het Capitool te bestormen (volgens de legende werd bij één van die pogingen op het laatst alarm geslagen door de heilige ganzen van [[Juno (god)|Juno]]). Zij werden echter teruggeslagen en een bezettingsperiode van zeven maanden brak aan voor de rest van Rome.
 
Toen was er echter een impasse ontstaan. De Romeinen zaten veilig, maar raakten langzaam uitgeput en de Galliërs schoten niets op en leden wellicht onder verschillende ziektes. Uiteindelijk kwam het tot een vergelijk: de Romeinen zouden de Galliërs een losgeld betalen waarop die Rome zouden verlaten. Deze gebeurtenis werd door [[Titus Livius]] aldus omschreven:
Regel 19:
:[...] daarop is in een gesprek tussen Quintus Sulpicius, krijgstribuun, en Brennus, stamhoofd van de Galliërs, de zaak overeengekomen, en duizend pond aan goud zou als prijs spoedig van het volk aan hun stammen worden overgebracht. Aan de schandelijke zaak op zich al werd een onwaardige toegevoegd: de door de Galliërs gebrachte gewichten zouden ongelijk zijn (d.i. niet in overeenstemming met de geldende waarden). En toen de tribuun bezwaar maakte voegde de trotse Galliër zijn zwaard aan de gewichten toe en men hoorde de voor Rome niet te verdragen uitspraak:, "Wee (aan) de overwonnenen."
 
De Galliërs trokken onder leiding van Brennus daarop terug en lieten de Romeinen sterk verzwakt achter.
 
Een belangrijk gevolg van de bezetting en plundering van Rome door de Galliërs was dat alle historische bronnen uit de Romeinse geschiedenis voor [[390 v.Chr.]] verloren gingen. Voor latere historici is het dan ook niet eenvoudig geweest om historische feiten te scheiden van legenden.
Regel 31:
==Primaire bronnen==
*[[Diodorus Sicullus]] ''Bibliotheca Historia''
*[[Polybius ]] ''Geographia''
* [[Titus Livius]], ''[[Ab Urbe Condita (Livius)|Ab Urbe Condita]]''