George Berkeley: verschil tussen versies

'''George Berkeley''' ([[Kilkenny]], [[12 maart]] [[1685]] – [[Oxford (Verenigd Koninkrijk)|Oxford]], [[14 januari]] [[1753]]) was een [[Ierland (land)|Iers]] [[filosoof]] van [[Engeland|Engelse]] afkomst. [[Anglicaans]] geestelijke ([[bisschop]]). Hij wordt beschouwd als de grondlegger van het [[spiritualisme|spiritualistisch]] of [[subjectief idealisme|subjectief]] [[idealisme]].

 

 

Zijn familie bekleedde de functie van ontvangers van [[havengeld]]en en bezat landerijen. Ze was gelieerd aan Engelse families met dezelfde naam. De Nederlandse [[stadhouder Willem III]] heeft na de slag aan de Boyne ooit nog korte tijd te Kilkenny verblijf gehouden. Op zijn 15e werd Berkeley ingeschreven aan het Trinity College te [[Dublin]]. Hij was bevriend met onder anderen sir [[John Percival]] en [[Jonathan Swift]]. Hij emigreerde in verband met een evangelisatieproject in [[1728]] naar [[Newport (Rhode Island)|Newport]] (Rhode Island, in de tegenwoordige VS) maar remigreerde weer naar [[Londen]] in [[1731]] wegens het uitblijven van toegezegde subsidiegelden. Werd drie jaar later tot bisschop van [[Cloyne]] benoemd, waar hij gedurende de rest van zijn leven naast andere dingen onder meer een soort [[utopisch socialisme]] in de praktijk probeerde te brengen.

 

 

Berkeley is vooral bekend/berucht vanwege zijn immaterialisme. Hij heeft weliswaar niet in deze woorden de tegenstelling tussen [[Materialisme (filosofie)|materialisme]] en [[idealisme]] gepostuleerd, maar toen dat later (door het [[Marxisme]]) wel gedaan werd, werd hij zeer vaak als veronderstelde vertegenwoordiger van het idealisme naar voren geschoven. Zijn immaterialisme ging zelfs zover dat hij enkele jaren na het verschijnen van zijn hoofdwerk (''A Treatise Concerning the Principles of Human Knowledge'') door paters [[jezuïeten]] uit Parijs in de "Mémoires de Trévoux" werd beschreven als een extremist die de leer van [[Nicolas Malebranche]] ad absurdum voerde en die de leider van een sekte van solipsisten was die buiten het eigen ego niets of niemand een bestaan toekende.

Hij vindt van niet, omdat alleen materiële dingen die ervaren worden ook echt bestaan (in gedachten). Spirituele dingen hebben daarentegen een eigen bestaan; de ziel van de mens bestaat zonder meer.

 

* 1709 [http://psychclassics.yorku.ca/Berkeley/vision.htm Towards a New Theory of Vision]

* 1710 [http://eserver.org/18th/berkeley.txt Treatise Concerning the Principles of Human Knowledge]

 

[[ar:جورج بيركلي]]

[[bg:Джордж Бъркли]]

[[bn:জর্জ বার্ক্‌লি]]