|
Een '''tropisch jaar''' (van [[Grieks]]: ''tropein'', wenden of keren) is de gemiddelde tijd tussen twee passages van de Zon door het [[lentepunt]]. Tijdens een omloop van de [[Aarde (planeet)|Aarde]] rond de Zon zal de laatste vanaf Aarde gezien langs een vaste lijn (de [[ecliptica]]) tussen de sterren door bewegen en na elke omloop dit punt tussen de sterren opnieuw passeren. Vanwege de tollende beweging van de [[aardas]], die [[precessie]] genoemd wordt, beweegt het lentepunt zelf echter ook langzaam langs de ecliptica. De tijd die de Zon nodig heeft om opnieuw het lentepunt te bereiken (een tropisch jaar) is daarom iets korter dan een [[siderisch jaar]] (de tijd waarop de Zon weer op precies dezelfde plek ten opzichte van de sterren staat).
Het '''tropisch jaar''' heeft niets te maken met palmbomen, exotische stranden of een [[tropenjaar]], maar wel met het oud-griekse werkwoord ''tropein'' (wenden of keren).
Er bestaan eigenlijk 2twee definities voor het begrip tropisch jaar: een historische en een hedendaagse. Het bestaan van twee definities voor "tropisch jaar" leidt wel tot verwarring, doordatomdat auteurs soms nalaten mee te delenvermelden overom welkwelke soort tropisch jaar zedefinitie het nu eigenlijk hebbengaat. Sterker nog: somsSoms wordt in eenzelfde artikel de term "tropisch jaar" zelfs nu eens in de ene, dan weer in een andere betekenis gebruikt.
==Historische definitie==
*met "Zon" wordt bedoeld de ware, echte, natuurlijke Zon.
*met "gemiddelde tijdsduur" wordt bedoeld dat er geen rekening wordt gehouden met de [[nutatie]] noch met de (kleine) periodieke storingen door de [[Maan]] en de planeten.
===Precessie===
Door de [[precessie ]] (het tollen van de aardas) schuift het Lentepuntlentepunt langzaam op in een richting tegengesteld aan de richting van de Zon in haar jaarlijkse loop om de [[Aarde (planeet)|Aarde]] (geocentrisch standpunt) of tegengesteld aan de richting van de Aarde in haar omloop rond de zonZon (heliocentrisch gezien). Per jaar schuift het Lentepuntlentepunt ongeveer 50 [[boogseconde]]n "achterwaarts" op. ▼Met de [[precessie]] wordt natuurlijk wel rekening gehouden.
▲Door de precessie (het tollen van de aardas) schuift het Lentepunt langzaam op in een richting tegengesteld aan de richting van de Zon in haar jaarlijkse loop om de [[Aarde (planeet)|Aarde]] (geocentrisch standpunt) of tegengesteld aan de richting van de Aarde in haar omloop rond de zon (heliocentrisch gezien). Per jaar schuift het Lentepunt ongeveer 50 [[boogseconde]]n "achterwaarts" op.
De berekening van de verschuiving van het lentepunt langs de [[ecliptica (astronomie)|ecliptica]] is complex want het eclipticavlak zelf is niet vast ten opzichte van de sterren. De "officiële" waarde van de precessie is dezedie van de [[Internationale Astronomische Unie]] (IAU), zoals aangenomen in 1976, namelijk 50,290966 boogseconden per [[Juliaanse kalender|Juliaans jaar]] (van elk 365,25 efemeride-dagen van elk 24 x 60 x 60 [[Système International|SI]] seconden) voor de [[epoche (astronomie)|epoche]] 2000.0. Voor een tropisch jaar (Juliaans jaar) wordt het symbool 'a' gebruikt (van het Latijnse ''annus'', meervoud ''annata'').
Als de Zon opnieuw in het Lentepunt staat zal ze dus net geen 360° ten opzichte van de sterren zijn gedraaid, er ontbreekt een klein boogstukje van zowat 50 boogseconden.
In een steeds terugkerende cyclus van meer dan 20 .000 jaar "doorloopt" het Lentepuntlentepunt de volledige ecliptica en is dus achtereenvolgens te "zien" in alle sterrebeelden van de zodiac of [[dierenriem]]. (In feite is het Lentepuntlentepunt geen punt maar wel een richting). De duur van een volledige omloop van het Lentepuntlentepunt op de ecliptica wordt soms een ''[[platonisch jaar]]'' genoemd - strikt genomen echter is een platonisch jaar de duur van een volledige schommeling van de aardas. In ons tijdperk staat de richting van het Lentepuntlentepunt in [[Vissen (sterrenbeeld)|Vissen]], een paar duizend jaar geleden was dat nog [[Ram (sterrenbeeld)|Ram]] en binnen afzienbare tijd wordt dat [[Waterman (astrologie)|Waterman]] ("The age of Aquarius is coming"). Het ontbrekende stukje van 50 boogseconden kan zich dus in de loop der [[Millennium|millennia]] omop hetverschillende evenplekken waar oplangs de ecliptica bevinden.
===Duur===
| 