Autoklaas: verschil tussen versies

Een '''autoklaas''' is een [[geologie|geologische]] term voor een hevigespontane uitbarstingverschuiving in [[gesteente]]. Metals namegevolg komtvan het verschijnselaanleggen voorvan ineen [[tunnel]] of [[mijn (delfstoffen)|mijnenmijn]]. Gesteente dat door eenmensen. autoklaasHet ontstaat,verschijnsel metis vooral scherpebekend breuken,uit heetde ''autoklastisch gesteente''[[mijnbouwkunde]].

* In de aardeAarde zoudenkunnen [[seismologie|seismischemechanische spanning]] spanningenen aanwezig kunnen zijn (het soort spanningen dus dat in principe in staat is een [[aardbeving]] te veroorzaken). De mijnwerkzaamheden verstoren het evenwicht in die spanningen, enmet een uitbarsting is hetals gevolg.

* Een andere verklaring heeft te maken met de immense [[potentiële energie|potentiële]] [[lithostatische druk]] die zich in het gesteente op grote diepte heeft opgebouwd. Wanneer er een [[mijnschacht]] wordt gegraven, komt die druk vrij; er ontstaat een ontsnappingsmogelijkheid voor de druk, en [[haarscheur]]­tjes maken het mogelijk dat grote brokken gesteente met grote kracht afbrekenlosbreken; zij worden vervolgens uitgedreven.

Het probleem is reëel: autoklastie vergt jaarlijks slachtoffers. Met name op grote diepten ( meer dan 300 m) kan plotselinge ineenstorting van een ruimte het gevolg zijn. Middelen om de spanning, en daarmee de kans op autoklastie, te verminderen, zijn: het aanbrengen van flexibele [[muuranker|anker]]s in het gesteente, dan wel het inbouwen van bogen die de druk verdelen.

Het woord gaat terug op de Griekse stammen αὐτο- "vanzelf, zelfstandig" en κλάσις "breuk". Een vergelijkbaar woord vinden we in [[diaklaas]], maar daar gaat het om een loutere breuk, waarbij geen gesteentebewegingbeweging langs het breukvlak plaatsvindt.