Extensietektoniek: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
sp
Regel 1:
'''Extensietektoniek''', '''korstextensie''' en '''korstverdunning''' zijn termen die slaan op de [[tektoniek|tektonische]] situatie waarbij de [[lithosfeer]] van de [[Aarde (planeet)|Aarde]] of een andere [[planeet]] door een [[mechanica|mechanische]] [[rekspanning]] uit elkaar beweegt. De [[deformatie]] die dit tot gevolg heeft, leidt tot verdunning van de lithosfeer. Deze verdunning zal door [[isostasie]] gecompenseerd moeten worden zodat er ook [[subsidentie|tektonische daling]] plaatsvindt.
 
==Oorzaken==
Regel 13:
Bij rekspanning is de grootste [[principiële spanningsas]] min of meer horizontaal gericht. [[Breuk (geologie)|Breuken]], die altijd ontstaan onder hoeken van ongeveer 30° met de principiële spanningsrichting, zijn daarom [[afschuiving]]en. Een stelsel van afschuivingsbreuken kan een gebied verdelen in [[slenk|grabens]]/[[halfgraben]]s (gebieden waar relatief veel tektonische daling plaatsvindt) en [[horst]]en (gebieden waar relatief weinig tektonische daling plaatsvindt. Met de diepte zal de hoek van de afschuivingen met het [[aardoppervlak]] meestal afnemen, dit worden [[listrische breuk]]en genoemd. Vaak komen de afschuivingen uit op een grote horizontale breukzone, een [[décollement]], waaronder de [[onderkorst]] [[ductiele deformatie|ductiel deformeert]]. De boven dit décollement gelegen stukken korst zullen naarmate de afschuivende beweging doorgaat [[rotatie|roteren]] en worden daarom wel ''tilted blocks'' genoemd. Als de extensie over een grote zone plaatsvindt, wordt gesproken van een [[rift]].
 
Als de extensie doorzet kan de korst zo dun worden, dat de mantel aan het oppervlak komt, een [[model (wetenschap)|model]] dat ''core complex'' genoemd wordt. De extensie leidt er ook toe dat de warme [[asthenosfeer]] omhoog komt. De afname in [[lithostatische druk]] in de asthenosfeer die dit tot gevolg heeft kan ertoe leiden dat [[partieel smelten]] plaatsvindt, waardoor [[magma (gesteente)|magma]]reservoirs gevormd worden (''[[underplating]]''). Dit kan weer tot [[vulkanisme]] aan het aardoppervlak leiden. Als de extensie nog verder doorzet kan de asthenosfeer tenslotte aan het oppervlakte komen, de rift verandert daarmee in een ''drift'', er wordt dan nieuwe [[oceanische korst]] gevormd, waarmee een nieuw oceanischeoceanisch bekken ontstaan is. Als de spreiding verder doorzet, groeit dit uit tot een oceaan, de drift wordt dan een [[mid-oceanische rug]].
 
==Zie ook==