Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
k disamb glaciaal
Stukje over oorzaken toegevoegd
Regel 1:
Een '''stadiaal''' is een koudere periode binnen een [[glaciaal (tijdvak)|glaciaal]]. Stadialen zijn perioden waarin het [[landijs]] zich uitbreidt.
 
==Oorzaken en reconstructie==
Tijdens een glaciaal (in de volksmond ook "ijstijd" genoemd, een term die strikt genomen niet correct is) is het [[klimaat]] gemiddeld genomen kouder dan tijdens [[interglaciaal|interglacialen]], zoals het [[Holoceen]], de periode waarin we nu leven. Daarnaast komen tijdens glacialen verschillen voor tussen koudere perioden (stadialen) en warmere ([[interstadiaal|interstadialen]]).
[[Klimaatverandering]]en over langere periodes, zoals glacialen en [[interglaciaal|interglacialen]], worden veroorzaakt door veranderingen in de hoeveelheid zonne-instraling door de positie van de planeet Aarde ten opzichte van de zon. De (inter)stadialen hebben een hoog-frequentere wisseling in [[klimaat]] en worden waarschijnlijk veroorzaakt door veranderingen in [[oceaan]]circulatiepatronen<ref>[http://www.geologischevereniging.nl/geonieuws/geonieuwsart.php?artikelnr=344 NGV Geonieuws 47 - 344 Antarctisch smeltwater veroorzaakte interstadialen]</ref>, de intensiteit van [[zonnevlek]]ken of een combinatie van deze twee factoren.
 
De aangroei en terugtrekking van [[gletsjer]]s kan voor het laatste glaciaal (het [[Weichselien|Weichsel- of Würmglaciaal]]) het best gereconstrueerd worden, omdat de sporen in de [[geomorfologie]] die de gletsjers hebben achtergelaten nog "vers" zijn. Tijdens dit glaciaal zijn verschillende stadialen en interstadialen te herkennen, de laatste zijn:
Regel 8 ⟶ 9:
*het [[Jongere Dryas-stadiaal]] van 11.900 tot 10.700 jaar geleden
Het Jongere Dryas is de laatste periode waarin de gletsjers terrein wonnen, de periode erna wordt gedefinieerd als het Holoceen.
 
==Spraakverwarring==
TijdensVaak eenworden de begrippen glaciaal en [[IJstijd|ijstijd]] door elkaar gehaald. In [[wetenschappelijke publicatie|wetenschappelijke literatuur]] wordt met een ijstijd een periode bedoeld waarin op [[Aarde (inplaneet)|Aarde]] de[[gletsjer]]s volksmondvoorkomen. Aangezien er tegenwoordig ook "ijstijd"gletsjers aanwezig zijn; [[Antarctica]] is er geheel mee bedekt maar ook in andere landen komen gletsjers genoemdvoor, eenleven termwe dietegenwoordig striktin genomeneen nietijstijd. correctTijdens is)een glaciaal is het [[klimaat]] gemiddeld genomen kouder dan tijdens [[interglaciaal|interglacialen]], zoals het [[Holoceen]], de periode waarin we nu leven. Daarnaast komen tijdens glacialen verschillen voor tussen koudere perioden (stadialen) en warmere ([[interstadiaal|interstadialen]]).
 
{{Bron|bronvermelding=
*K.N. Thome, 1998: ''Einführung in das Quartär. Das Zeitalter der Gletscher'', Springer Verlag, [[Berlijn]]
<references/>}}
 
[[Categorie:Klimatologie]]