Vostok 6

Vostok 6
Roepnaam	Tsjaika (Russisch voor "zeemeeuw")
Aantal bemanningsleden	1
Lanceerdatum	16 juni 1963 09:29 UTC
Lanceerplatform	LC1, Baikonoer Kosmodroom
Landingsdatum	19 juni 1963 08:20 UTC
Landingsplaats	53°16' N, 80°27' O, 620 km noordoost van Karaganda
Missieduur	2 dagen, 22 uur, 51 minuten
Hoogte van de baan	181 - 231 km
Hellingshoek van de baan	64,95°
Aantal rondjes rond de aarde	48
	Beeltenis van Valentina Teresjkova op een postzegel uit 1963.
Portaal	Ruimtevaart

Vostok 6 (Russisch: Восток-6) was de zesde en laatste bemande ruimtevlucht in het kader van het Russische Vostokprogramma. Vostok 6 werd gelanceerd met aan boord Valentina Teresjkova, die daarmee de eerste vrouw in de ruimte werd. Twee dagen eerder was Vostok 5 gelanceerd met kosmonaut Valeri Bykovski.

Missieverslag bewerken

De dubbele missie van Vostok 5 en Vostok 6 was in feite een herhaling van de eerdere dubbele vlucht van Vostok 3 en Vostok 4. Maar deze keer vloog de eerste vrouw in de ruimte in Vostok 6 en werd met Vostok 5 het duurrecord voor ruimtevluchten verbeterd.

Lancering bewerken

Vostok 6 werd gelanceerd toen Vostok 5 in zijn omloopbaan de lanceerbasis in Kazachstan naderde. Direct na de vlekkeloze lancering zag Teresjkova door de patrijspoort van haar ruimtevaartuig de tweede trap van de draagraket tuimelen. Kort daarna naderden Vostok 5 en Vostok 6 elkaar tot op minder dan 5 km. Er werd onderling radio contact gelegd waarbij Teresjkova en Bykovski het gebruik van hun codenamen over het hoofd zagen.

Verloop van de vlucht bewerken

Het vluchtplan voor Vostok 6 bevatte alleen taken voor de eerste dag in de ruimte. De vlucht liep echter dermate voorspoedig dat al snel een tweede en derde vluchtdag toegevoegd werden. Teresjkova maakte foto's van de aardse horizon en diverse steden en andere delen van de aarde. Een bio-medisch experiment werd niet uitgevoerd omdat ze niet bij de benodigde apparatuur kon komen. Op de tweede dag rapporteerde ze een stekende pijn in haar rechter scheenbeen die bijna ondragelijk werd op de derde dag. Eenmaal moest Teresjkova overgeven na het nuttigen van een maaltijd, vermoedelijk vanwege ruimteziekte, maar Teresjkova zei later zelf dat het gelegen had aan de kwaliteit van het voedsel. Die zou niet best zijn geweest, ze had met name klachten over het brood dat veel te droog zou zijn geweest. Tijdens de omlopen 35 en 42 testte ze het standregelingssysteem op verzoek van chef-ontwerper Sergej Koroljov. Gedurende een aantal omlopen kon de vluchtleiding geen enkel contact leggen met Teresjkova. Later bleek dat ze in die tijd had geslapen omdat ze zich uitgeput voelde.

Landing bewerken

Teresjkova bracht Vostok 6 handmatig in de juiste positie voor het ontsteken van de remraket. Door een fout in de instructies van de vluchtleiding begon de afdaling door de atmosfeer op een verkeerd moment waardoor Vostok 6 honderden kilometers van de geplande landingsplaats terechtkwam. Tijdens de hele fase van oriënteren, ontsteken van de remraket en de afdaling ontving de grond geen voortgangsrapporten van Teresjkova. Als oorzaak is aangegeven dat er problemen waren met de radio-apparatuur van het ruimtevaartuig. Uiteindelijk landde de Vostok 6 twee en een half uur vóór de Vostok 5. Vlak voor het einde van de vlucht werd Teresjkova, geheel volgens plan, met een schietstoel uit de daalcabine geschoten en landde ze per parachute veilig op aarde, midden op de collectieve boerderij Pavinskij. Een grote groep mensen zag haar landen en haalde haar juichend binnen. De daalcabine kwam slechts 400 meter verderop terecht en na ruim een uur arriveerde de eerste bergingsploegen. Daarmee was de laatste missie uit het Vostokprogramma tot een succesvol einde gekomen.

De daalcabine van Vostok 6 is tegenwoordig tentoongesteld in het RKK Energia Museum in Korolev, nabij Moskou in Rusland.

Controverse en geruchten bewerken

In de dagen en weken na de vlucht ontstond een controverse rond de prestaties van Teresjkova tijdens haar vlucht. Diverse geruchten deden de ronde. Een vluchtarts beschuldigde haar ervan dat ze dronken op het lanceerplatform was gearriveerd voor de start van haar vlucht. Generaal Kamanin, de militaire gezagvoerder van de kosmonauten, schreef later in zijn persoonlijke dagboek dat dit een leugen was. Verder werd er door critici op gehamerd dat Teresjkova niet al haar taken had vervuld, slecht gegeten had aan boord van Vostok 6, ziek zou zijn geweest en orders van de vluchtleiding genegeerd zou hebben. Hard bewijs voor deze beschuldigingen is nooit geleverd en de meeste beschuldigingen werden door Kamanin afgedaan als "onzin". Desondanks was de onenigheid groot genoeg om chef-ontwerper Koroljov ervan te overtuigen dat er voorlopig maar geen vrouwen meer in de ruimte moesten vliegen. Het duurde dan ook 19 jaar, tot 1982, voordat de tweede Sovjet-vrouw, Svetlana Savitskaja, de ruimte inging aan boord van de Sojoez T-7 missie.

Zie ook bewerken

Lijst van bemande ruimtevluchten

Bronnen, noten en/of referenties