Fascinator: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
→‎Geschiedenis: Betere bronnen, weg met de wazigheid
5 (onbereikbare) link(s) aangepast en 0 gemarkeerd als onbereikbaar) #IABot (v2.0.8.2
Regel 4:
Een fascinator kan in plaats van een hoed worden gedragen bij formele feestelijke gelegenheden zoals een bruiloft, [[Ascot Racecourse|beroemde paardenraces]] of de [[Hoedjesparade|opening van het parlementaire jaar.]] Deze hoofdversiering worden vaak in verband gebracht met de [[Huis Windsor|Britse koninklijke familie]] en haar [[Sociale omgeving|entourage]].
 
Daarnaast kan het een [[accessoire]] zijn als de [[Kledingvoorschrift|dresscode]] vraagt om een [[Avondjurk (kleding)|avondjurk]] of [[Cocktailjurk (kleding)|cocktailjurk]]. Een fascinator kan volgens de [[etiquette]] zowel overdag als ‘s avonds gedragen worden.<ref>{{Citeer web|url=https://www.berryrutjes.com/over-berry-rutjes/de-etiquette-van-de-hoed/|titel=De etiquette van de hoed|bezochtdatum=2021-04-29|werk=Berry Rutjes Jr. Hoedenontwerper|taal=|archiefdatum=2021-04-29|archiefurl=https://web.archive.org/web/20210429122228/https://www.berryrutjes.com/over-berry-rutjes/de-etiquette-van-de-hoed/|dodeurl=no}}</ref> Hij kan uitbundig zijn, maar heeft toch iets minimalistisch en [[Elegantie|elegants]]; [[Vanity Fair (Amerikaans tijdschrift)|Vanity Fair]] omschrijft de fascinator als de [[Haiku (dichtvorm)|haiku]] van de hoeden. Het is in zekere zin een hoed zonder hoed, een waarvan alleen de versiering van belang is, de hoed en de rand doen niet ter zake.<ref name=":0">{{Citeer web|url=https://www.vanityfair.com/style/2018/05/a-brief-history-of-fascinators|titel=A Brief History of Fascinators, the Haiku of Hats|bezochtdatum=2021-05-25|auteur=Laura Jacobs|werk=Vanity Fair|taal=en-US|archiefdatum=2021-06-07|archiefurl=https://web.archive.org/web/20210607060308/https://www.vanityfair.com/style/2018/05/a-brief-history-of-fascinators|dodeurl=no}}</ref>
 
Een '''hatinator''' is een hoedachtige fascinator. De term is een [[Porte-manteauwoord|samentrekking]] van het Engelse woord ‘hat’ (hoed) met ‘fascinator’. Het gaat dan om een hoed die vaak schuin of zelfs verticaal tegen het hoofd staat en door een beugel op het hoofd geklemd wordt.
 
== Geschiedenis ==
Het woord ''fascinator'' is in het Engels [[Geattesteerde taal|geattesteerd]] in 1677, duidend op ''iemand die fascineert, bekoort, betovert''.<ref>{{Citeer web|url=https://www.merriam-webster.com/dictionary/fascinator|titel=Definition of FASCINATOR|bezochtdatum=2021-05-25|werk=www.merriam-webster.com|taal=en|archiefdatum=2021-05-25|archiefurl=https://web.archive.org/web/20210525162510/https://www.merriam-webster.com/dictionary/fascinator|dodeurl=no}}</ref> Het kan ontleend zijn aan het [[Latijn]], waar het dezelfde betekenis had, of aan het [[Neolatijnse literatuur|Neolatijn]], de taal van de [[renaissance]]schrijvers. [[Desiderius Erasmus|Erasmus]] voerde het oog op als fascinator, giftige en besmettelijke aanstichter van de fascinatie.<ref>{{Citeer web|url=https://la.wikisource.org/wiki/Pagina:Erasmi_Colloquia_Familiaria_Et_Encomium_Moriae.djvu/176|titel=Pagina:Erasmi Colloquia Familiaria Et Encomium Moriae.djvu/176 - Wikisource|bezochtdatum=2021-07-11|werk=la.wikisource.org|taal=la|archiefdatum=2021-07-11|archiefurl=https://web.archive.org/web/20210711110330/https://la.wikisource.org/wiki/Pagina:Erasmi_Colloquia_Familiaria_Et_Encomium_Moriae.djvu/176|dodeurl=no}}</ref><ref>{{Citeer web|url=http://sglp-mlat.uzh.ch/MLS/show_text.php?row=6890&dictionary=Neulateinische%20Wortliste%20(NLW),%20Johann%20Ramminger%20(www.neulatein.de/%20version%2009.2018,%20thanks%20to%20the%20author!)&table=ramminger|titel=Neulateinische Wortliste (NLW), Johann Ramminger (www.neulatein.de/ version 09.2018, thanks to the author!): fascinator|bezochtdatum=2021-07-11|werk=sglp-mlat.uzh.ch|taal=la|archiefdatum=2021-07-11|archiefurl=https://web.archive.org/web/20210711110330/http://sglp-mlat.uzh.ch/MLS/show_text.php?row=6890&dictionary=Neulateinische%20Wortliste%20%28NLW%29%2C%20Johann%20Ramminger%20%28www.neulatein.de%2F%20version%2009.2018%2C%20thanks%20to%20the%20author%21%29&table=ramminger|dodeurl=no}}</ref>
 
In de 18e en [[19e eeuw]] wordt het woord ''fascinator'' in een specifieke modebetekenis gebruikt: het duidt dan op een langwerpige, [[Sjaal|sjaalachtige]] doek die op of om het hoofd gedragen wordt, gemaakt van [[Kant (textiel)|kant]] of [[Zijde (textiel)|zijde]], of fijn [[Haken|haak-]] of [[Breien (textiel)|breiwerk]]. Deze term raakt in onbruik, maar komt in de jaren zestig van de twintigste eeuw weer op in de huidige betekenis. Vanaf de jaren zeventig worden het echte kunstwerkjes.