Van Rossem Tabak, Koffie en Thee: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Q-Star World (overleg | bijdragen)
Wf, hier en daar wat pijnlijk detaillistisch spul geschrapt
Regel 1:
{{wiu|Opmaak niet in orde maar ook de inhoud slaat op niks. Van Rossem zal zeker wel encyclopedisch relevant zijn, maar het artikel gaat grotendeels over de collecties in de musea, de plaatjesalbums die ze uitgaven en over kleipijpen met het merk R., dat enkel terzijde iets te maken heeft met Van Rossem.|2020|07|07}}
 
'''De''' '''Stoom, Tabak en Snuiffabriek van J. & A.C. van Rossem''' is een onderneming, die in 1750 is opgericht en die van oudsher handelde in [[tabak]], [[snuif]], [[koffie]], [[theeplant|thee]] en [[Sigaar|sigaren]]. Kort na de oprichting verhuisde de familie Van Rossem naar [[Rotterdam]], omdat daar de beste infrastructuur voor het bedrijf was. Dankzij de activiteiten van de Hollanders in '''de [[Gouden Eeuw''' (Nederland)|Gouden Eeuw]] floreerde Van Rossem al snel door wederverkopers te gebruiken, die in de [[haven van Rotterdam]] de [[koloniale waren]] verkochten aan binnenvaartschippers en zeelui. Door de uitvinding van '''de stoommachine''' [[stoommachine]] vond er rond de eeuwwisseling van1900 een herbeleving plaats. Daardoor groeiden Rotterdamse bedrijven, zoals ''Van Rossem Tabak, Koffie en Thee'' en het grotere '''[[Van Nelle''']] uit, tot populaire Rotterdamse internationale merken. In alle grote havensteden ter wereld waren hun merken te vinden. Van Rossem speelde hierop in en kwam op de markt met het beeldmerk "'''Matrozenshag",''', dat voorheen in een papieren puntzakje zat en waar Van Rossem zelf patent op had. Toch gingbegon het bedrijf als eerste in Nederland met de verkoop van shag en tabak in een blik, voorzien met een Amerikaans klik-klakdeksel, uitvindingeen stammenduitvinding uit 1922, verkopen. De nieuwe bedrijfsnaam werd: '''J. & A.C. van Rossem Koninklijke Tabaksfabriek,'''; datdeze werd boven de afbeeldingen van de handelsmerken werd geplaatst.
== '''<u>Inhoud</u>''' ==
[[Bestand:Van Rossems Matrozen shag blikje, foto 3.JPG|thumb|Verpakking in blik: Van Rossems Matrozen shag]]
[[Bestand:Reclamebord met man aan schandpaal met “van Rossem´s troost”, objectnr 90517.JPG|alt=van Rossem's Troost Pijp Tabak|miniatuur|Kartonnen poster: van Rossem's Troost Pijp Tabak]]
 
'''== Beeld- en merknamen en logo's''' ==
=== '''G<big>eschiedenis van De Stoom, Tabak en Snuiffabriek van J. & A.C. van Rossem</big>''' ===
'''Van Rossem''' bracht in de loop der jaren en in meer dan twee eeuwen vele handelsmerken op de markt met toepasselijke namen, zoals: ''Oud Wapen'', ''Ster Koffie'', ''Theemelange Merk De Gekroonde R.'', ''Poorters Toeback Sigaren'', van''Van Rossem's Troost'', ''Bobby Baai'', ''Matrozenshag'', ''Schippers Tabak'', ''Rotterdam Shag'' en ''Duo Shag'' en etcenzovoorts. De meeste door Van Rossem gebruikte '''[[Merknaam|merknamen''']] zijn te zien in [[Museum Rotterdam]]. Van Rossem hanteerde naast zijn '''beeld-vormgeving en merknamen''' ook '''[[Beeldmerk|logo's''']] om zich beter te kunnen onderscheiden van de concurrentie. In 2003 heeft het '''[[Amsterdam Pipe Museum''']] een logo op papier met een Posthoorn tussen de bedrijfsnaam en activiteiten van Van Rossem uit de collectie van 'de ''Douwe Egberts' Pijpenkamer'' Pijpenkamer te '''Utrecht''' (1942-2003) weten te bemachtigen. OpHet 12-02-1894is op papier gedrukt, met een posthoorn tussen de bedrijfsnaam en opactiviteiten. 28-08-1899Op het Posthoornlogo met draagband in ovaal heeft J. & A.C. van Rossem op '''het12-02-1894 Posthoornen logo'''op met draagband in ovaal28-08-1899 een [[octrooi]] gekregen.
'''Ontstaan'''
 
== Reclameactiviteiten ==
'''Beeld-Merknamen en logo's'''
Om meer naamsbekendheid te krijgen, schakelde Van Rossem tussen 1895 en 1918 onder andere Kunstdrukker [[S. Bakker Joz.]] te Koog-Zaandijk en [[Boekenuitgeverij en Reclamebureau J.H. de Bussy]] te Amsterdam in. Sommige taferelen die Van Rossem gebruikte op verpakkingen, [[Email (glazuur)|emaillen]] [[Reclamebord|reclameborden]], [[Affiche|posters]] en [[Advertentie|krantenadvertenties]], zijn bijzonder origineel. Voorbeelden zijn:
 
* het beeldmerk: ''Van Rossem's Troost pijptabak'', waar een dikke man een [[Gouwenaar (pijp)|Goudse pijp]] van aardewerk aanreikt aan een man die vaststaat in een [[schandpaal]]
'''Reclame activiteiten'''
* het beeldmerk van Matrozenshag op een blikje
* het emaillen reclamebord van ''Theemelange Merk De Gekroonde R.'', dat van boven naar beneden vol staat met Chinese illustraties, met in het midden een man met cape en een hondje, die een reclamebord vasthoudt met een grote, gekroonde R. Deze afbeelding is een niet eerder getoond emaillen reclamebord uit circa 1900 uit een privécollectie.
 
Ook bracht Van Rossem vier [[Plaatjesalbum|plaatjesalbums]] uit, die nu zeer zeldzaam zijn. Twee onder de handelsnaam Van Rossem over "Delftstoffen"''Delfstoffen'' en "''Onze Tuin".'' Enen twee metvan '''Theemelange''' '''Merk De Gekroonde R.''', met "''Nederlandse Veldbloemen"'' en "''Tropische Planten" plaatjes''. In 1956 gaf Van Rossem een serie spaarplaatjes uit metvan vliegtuigen uit zonder album. In het '''Olympisch Jaar vanjaar 1960''' lanceerde Van Rossem sportplaatjes om in een [[Pocketboek|pocketboekje]] te plakken. Dit boekje, met de naam ''Van Rossem's alles over sport'', is gemaakt door [[F. Bersch]], met tekeningen van [[Louis de Beij]] en voorzien met een voorwoord van [[Jan Cottaar]], in die jejaren een van de populairste sportverslaggevers van Nederland. Ook concurrent [[Koninklijke Theodorus Niemeyer BV|Niemeijer]] kwam in het zelfde jaar uit met een soortgelijk boekje met de titel ''Sport en Spel''.
'''Bombardement op Rotterdam'''
 
'''Einde van het bedrijf'''
 
'''<big>Externe Links</big>'''
 
'''<u><big>Geschiedenis</big></u>'''
 
'''Ontstaan'''
 
'''De''' '''Stoom, Tabak en Snuiffabriek van J. & A.C. van Rossem''' is een onderneming, die in 1750 is opgericht en die van oudsher handelde in [[tabak]], [[snuif]], [[koffie]], [[theeplant|thee]] en [[Sigaar|sigaren]]. Kort na de oprichting verhuisde de familie Van Rossem naar [[Rotterdam]], omdat daar de beste infrastructuur voor het bedrijf was. Dankzij de activiteiten van de Hollanders in '''de Gouden Eeuw''' floreerde Van Rossem al snel door wederverkopers te gebruiken, die in de haven van Rotterdam de [[koloniale waren]] verkochten aan binnenvaartschippers en zeelui. Door de uitvinding van '''de stoommachine''' vond er rond de eeuwwisseling van1900 een herbeleving plaats. Daardoor groeiden bedrijven, zoals Van Rossem Tabak, Koffie en Thee en het grotere '''Van Nelle''' uit, tot populaire Rotterdamse internationale merken. In alle grote havensteden ter wereld waren hun merken te vinden. Van Rossem speelde hierop in en kwam op de markt met het beeldmerk "'''Matrozenshag",''' dat voorheen in een papieren puntzakje zat en waar Van Rossem zelf patent op had. Toch ging het bedrijf als eerste in Nederland shag en tabak in een blik, voorzien met een Amerikaans klik-klakdeksel uitvinding stammend uit 1922, verkopen. De nieuwe bedrijfsnaam werd: '''J. & A.C. van Rossem Koninklijke Tabaksfabriek,''' dat boven de afbeeldingen van de handelsmerken werd geplaatst.
 
'''Beeld-merknamen en logo's'''
 
'''Van Rossem''' bracht in de loop der jaren en in meer dan twee eeuwen vele handelsmerken op de markt met toepasselijke namen, zoals: Oud Wapen, Ster Koffie, Theemelange Merk De Gekroonde R., Poorters Toeback Sigaren, van Rossem's Troost, Bobby Baai, Matrozenshag, Schippers Tabak, Rotterdam Shag en Duo Shag en etc. De meeste door Van Rossem gebruikte '''merknamen''' zijn te zien in [[Museum Rotterdam]]. Van Rossem hanteerde naast zijn '''beeld- en merknamen''' ook '''logo's''' om zich beter te kunnen onderscheiden van de concurrentie. In 2003 heeft het '''Amsterdam Pipe Museum''' een logo op papier met een Posthoorn tussen de bedrijfsnaam en activiteiten van Van Rossem uit de collectie van '''Douwe Egberts''' Pijpenkamer te '''Utrecht''' (1942-2003) weten te bemachtigen. Op 12-02-1894 en op 28-08-1899 heeft J. & A.C. van Rossem op '''het Posthoorn logo''' met draagband in ovaal een octrooi gekregen.
 
'''Reclame activiteiten'''
 
Om meer naamsbekendheid te krijgen schakelde Van Rossem tussen 1895 en 1918 o.a. '''Kunstdrukker S. Bakker Joz. te Koog-Zaandijk''' en '''Boekenuitgeverij en Reclamebureau J.H. de Bussy te Amsterdam''' in. Deze bedrijven werkten samen met kunstenaars en illustrators. Sommige taferelen, die Van Rossem gebruikte op de verpakkingen, emaille reclameborden, posters en advertenties in kranten, zijn verheven tot ware kunstwerken. Zoals het bekende beeldmerk: '''"van Rossem's Troost"''' pijptabak, waar een dikke man een '''Goudse pijp''' '''van aardewerk''' aanreikt aan een man (die vaststaat in een schandpaal) op een kartonnen poster, het beeldmerk van Matrozenshag op een blikje en het '''emaille reclamebord''' van Theemelange Merk De Gekroonde R. ,dat van boven naar beneden vol staat met '''Chinese''' illustraties met in het midden een man met cape en een hondje, die een reclamebord vasthoud met een grote '''R met en kroon erboven.''' De geplaatste afbeelding is een niet eerder getoond emaille reclamebord van circa 1900 uit een privé collectie, dit was op 11 juli 2020 voor '''Wikipedia''' (Wikimedia Commons) en op het '''World Wide Web''' een '''digitaal primeur'''.
 
Ook bracht Van Rossem vier plaatjesalbums uit, die nu zeer zeldzaam zijn. Twee onder de handelsnaam Van Rossem over "Delftstoffen" en "Onze Tuin". En twee met '''Theemelange''' '''Merk De Gekroonde R.''' met "Nederlandse Veldbloemen" en "Tropische Planten" plaatjes. In 1956 gaf Van Rossem een serie spaarplaatjes uit met vliegtuigen zonder album. In het '''Olympisch Jaar van 1960''' lanceerde Van Rossem sportplaatjes, die je in
[[Bestand:Copyright Theemelange Merk R. De Gekroonde R admin@greenswitchnl.jpg|miniatuur|Reclame Emaillebord:Theemelange Merk De Gekroonde R]]
'''== Bombardement op Rotterdam''' ==
een pocket boekje kon plakken met de naam ''"''van Rossem's alles over sport''".'' Dit boekje is gemaakt door '''F. Bersch''' met tekeningen van '''Louis de Beij''' en voorzien met een voorwoord van '''Jan Cottaar''', die in die tijd jaren één van de meest populaire sportverslaggevers van '''Nederland''' was. Ook concurrent '''Niemeijer''' kwam in het zelfde jaar uit met een soort gelijk boekje met de titel ''"''Sport en Spel".
Op 14 mei 1940 werd het centrum van [[Bombardement op Rotterdam|Rotterdam gebombardeerd]]. De gebouwen van de tabaksfabriek en koffiebranderij van ''Van Rossem'' op de Nieuwe Haven en Grootemarkt overleefden het niet. GelukkigWel bleven de pakhuizen in het havengebied, waar de meeste handelsvoorraden opgeslagen waren, ongedeerd. Bij het[[Stadsarchief Rotterdam|Het '''Geheugen''']] is gelukkig nog een foto bewaard gebleven uit circa 1915 metuit de fotocollectie ''Het Leven tussen 1906 en 1941''. Deze toont arbeiders van de [[sorteerderij]] van ''Van Rossem'' op de Nieuwe Haven[[Nieuwehaven]] 67, uit de fotocollectie '''"Het Leven tussen 1906 en 1941"''', bewaard gebleven. Dankzij de overgebleven voorraad in de pakhuizen kon Van Rossem zich na het bombardement financieel behelpen en krabbelde het weer in de jaren vijftig weer op. Door het bombardement is er veel stadsinformatie over het verleden van Rotterdam van '''voor 1940''' verloren gegaan, dus ook de geschiedenis van ''Van'' ''Rossem'', verloren gegaan.
 
'''Bombardement op Rotterdam'''
 
Op 14 mei 1940 werd het centrum van Rotterdam gebombardeerd. De gebouwen van de tabaksfabriek en koffiebranderij van ''Van Rossem'' op de Nieuwe Haven en Grootemarkt overleefden het niet. Gelukkig bleven de pakhuizen in het havengebied, waar de meeste handelsvoorraden opgeslagen waren, ongedeerd. Bij het '''Geheugen''' is gelukkig nog een foto uit circa 1915 met arbeiders van de sorteerderij van ''Van Rossem'' op de Nieuwe Haven 67, uit de fotocollectie '''"Het Leven tussen 1906 en 1941"''', bewaard gebleven. Dankzij de overgebleven voorraad in de pakhuizen kon Van Rossem zich na het bombardement financieel behelpen en krabbelde het weer in de jaren vijftig op. Door het bombardement is er veel stadsinformatie over het verleden van Rotterdam van '''voor 1940''', dus ook de geschiedenis van ''Van'' ''Rossem'', verloren gegaan.
 
'''Einde van het bedrijf'''
 
Na de wederopbouw ging het snel in de nieuwe economie. Bedrijven, die niet mee konden komen met hun tijd, gingen failliet, werden opgekocht of fuseerden. Zo is in 1968 een megabedrijf tot stand gekomen door de sterkste Nederlandse speler in de branche, die zijn eigen naam het liefst prefereerde, n.l. : '''Koninklijke Douwe Egberts.'''
 
'''<u><big>Externe Links</big></u>'''
 
https://stadsarchief.rotterdam.nl/zoek-en-ontdek/stamboom/zoeken-op-personen/?mivast=184&mizig=210&miadt=184&miaet=1&micode=940&minr=43187176&miview=inv2&milang=nl
 
https://museumrotterdam.nl/collectie/zoekresultaten/16/16/&search=Van%20Rossem%27s%20Troost
 
http://pipemuseum.nl/index.php?hm=4&dbm=1&pkl=96&wmod=lijst&startnum=1200&id=25205
 
'''== Einde van het bedrijf''' ==
https://plaatjesalbums.info/images/pdf/Rossem.pdf
In de periode van de [[Wederopbouw#Wederopbouw in Nederland|wederopbouw]] ging het snel in de nieuwe economie. Bedrijven die niet mee konden, gingen failliet, werden opgekocht of fuseerden. Zo ging Van Rossem in 1968 op in Koninklijke Douwe Egberts, waarmee een einde kwam aan de merknamen van Van Rossem'''.'''
 
== Externe links ==
https://geheugen.delpher.nl/nl/geheugen/view?coll=ngvn&identifier=SFA03%3ASFA022808163
* {{Citeer web|url=https://stadsarchief.rotterdam.nl/zoek-en-ontdek/stamboom/zoeken-op-personen/?mivast=184&mizig=210&miadt=184&miaet=1&micode=940&minr=43187176&miview=inv2&milang=nl|titel=940 Archief van de Firma J. & A.C. van Rossem te Rotterdam en van leden van de famlies Van Rossem en Van der Pol|bezochtdatum=2020-07-13|auteur=@StadsarchiefRotterdam|achternaam=|voornaam=|datum=2020-03-21|werk=Stadsarchief Rotterdam|uitgever=|taal=nl}}
* {{Citeer web|url=https://museumrotterdam.nl/|titel=Zoekresultaten voor “Van Rossem's Troost”|bezochtdatum=2020-07-13|auteur=|achternaam=|voornaam=|datum=|werk=[[Museum Rotterdam]] - van de stad|uitgever=|taal=nl}}
* {{Citeer web|url=http://pipemuseum.nl/index.php?hm=4&dbm=1&pkl=96&wmod=lijst&startnum=1200&id=25205|titel=Amsterdam Pipe Museum {{!}} Zoeken {{!}} Objectcatalogus|bezochtdatum=2020-07-13|auteur=Amsterdam Amsterdam Pipe Museum|datum=2016-03-02|werk=http://www.pipemuseum.nl|taal=NL-nl}}
* {{Citeer web|url=https://plaatjesalbums.info/images/pdf/Rossem.pdf|titel=Van Rossem Koffie, Thee, Tabak en Sigaren|bezochtdatum=2020-07-13|auteur=|achternaam=|voornaam=|datum=|uitgever=ANPA – ARCHIEF VAN NEDERLANDSE PLAATJESALBUMS|taal=}}
* {{Citeer web|url=https://geheugen.delpher.nl/nl/geheugen/view?coll=ngvn&identifier=SFA03:SFA022808163|titel=Fabrieken. Tabaksfabriek fa. J. en A.C. v. Rossem (opgericht in 1755), Nieuwe Haven 67, Rotterdam. Foto: arbeiders in de de sorteerderij. Van de tabak wordt o.a. van Rossem's Poorters Toeback en van Rossem's Troost geproduceerd. Nederland 1915. - Het Geheugen|bezochtdatum=2020-07-13|werk=geheugen.delpher.nl}}
 
[[Categorie:Museum in Nederland]]