Thyreotoxicose: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Duidelijker: geen ziekte, maar een symptoom. Omslachtige formuleringen ingekort. Wf.
Regel 13:
| eMedicineTopic = 1109
}}
Er is sprake van '''thyreotoxicoseThyreotoxicose''' wanneeris een lichamelijke toestand waarbij er een teveelte aanveel [[Schildklierhormonen|schildklierhormoon]] in het bloed aanwezig is. In tegenstelling tot wat vaak wordt gedacht,Thyreotoxicose is thyreotoxicose zelf geen ziekte, maar een [[symptoom]]: het gevolg van een onderliggende aandoening.
 
Een te grote hoeveelheid schildklierhormoon kan het gevolg zijn van het innemen van schildklierhormoontabletten (thyreotoxicosis factitia), maar is in de meeste gevallen het gevolg van een aandoening waardoor de [[schildklier]] te actief is geworden. Aan hyperactiviteit van de schildklier kunnen een aantal ziekten ten grondslag liggen. De meest voorkomende oorzaak is een aandoening waarbij het lichaam van de patiënt antistoffen tegen de eigen schildklier vormt en heet de [[ziekte van Graves]]. De [[Immunoglobuline|antistoffen]] die het lichaam dan maakt, grijpen aan op bepaalde [[receptor (biochemie)|receptoren]] van de schildklier, hetgeen vervolgens leidt tot een te grote activiteit van de schildklier. Wanneer dit gebeurt, zal de schildklier, zonder dat de hersenen de schildklier hiertoe aanzetten (wat normaal het geval is), heel veel hormoon gaan aanmaken.<br />
 
Van de [[ziekte van Graves]] is sprake als er te veel schildklierhormoon in het bloed aanwezig is en daarbij de eerder genoemde antistoffen kunnen worden aangetoond in het bloed. Wanneer de ziekte langer bestaat kunnen er ook lichamelijke verschijnselen en uiterlijke kenmerken optreden die kenmerkend zijn voor de Ziekte van Graves. Klassieke verschijnselen van deze ziekte zijn: zwelling van de schildklier ([[schildkliervergroting|struma]]), uitpuilende ogen ([[exophthalmus]]) en een te snelle hartslag ([[tachycardie]]). Dit heet de [[Ziekte van Graves|Merseburger trias]], naar de woonplaats van [[Carl von Basedow|Von Basedow]]. De ziektebeelden die hyperthyreoïdie geven hebben overeenkomstige symptomen, waardoor ze grotendeels een overlappend spectrum vormen.
De meest voorkomende oorzaak is, dat het lichaam [[Immunoglobuline|antistoffen]] tegen de eigen schildklier vormt; dit heet de [[ziekte van Graves]]. In het gezonde lichaam zetten de hersenen de schildklier aan tot hormoonproductie, maar de antistoffen die bij de ziekte van Graves geproduceerd worden. Ze grijpen aan op [[receptor (biochemie)|receptoren]] van de schildklier en verstoren zo de regulatie, waardoor de schildklier heel veel hormoon gaat aanmaken. De [[diagnose]] wordt gesteld als er te veel schildklierhormoon in het bloed aanwezig is en de genoemde antistoffen worden aangetoond in het bloed.
 
Van de [[ziekte van Graves]] is sprake als er te veel schildklierhormoon in het bloed aanwezig is en daarbij de eerder genoemde antistoffen kunnen worden aangetoond in het bloed. Wanneer de ziekte langer bestaat, kunnen er ook lichamelijke verschijnselen en uiterlijke kenmerken optreden die kenmerkend zijn voor de Ziekte van Graves. Klassieke verschijnselen van deze ziekte zijn: zwelling van de schildklier ([[schildkliervergroting|struma]]), uitpuilende ogen ([[exophthalmus]]) en een te snelle hartslag ([[tachycardie]]). Dit heet de [[Ziekte van Graves|Merseburger trias]], naar de woonplaats van [[Carl von Basedow|Von Basedow]]., Dede ziektebeeldenarts die hyperthyreoïdie geven hebben overeenkomstigedeze symptomen, waardoor ze grotendeels een overlappend spectrum vormenbeschreef.
 
De ziektebeelden van hyperthyreoïdie hebben overeenkomstige symptomen, waardoor ze grotendeels een overlappend spectrum vormen.
 
== Achtergrondinformatie ==
De [[schildklier]] (''glandula thyreoidea'') is een klein vlindervormig orgaan dat normaliter aan de voorkant van de hals gelegen is (net onderbeneden de adamsappel). Een normaal functionerende schildklier gebruikt de [[Jodium (element)|jodium]] opgenomen uit het voedsel, om schildklierhormoon mee te maken. Van dit hormoon bestaan twee varianten: [[Schildklierhormonen|T4]] en [[Schildklierhormonen|T3]]. enBeide hebben een activerende rol in de stofwisseling. Er zijn diverse aandoeningen die ten grondslag liggen aan een te grote of te kleine schildklierhormoonsyntheseaanmaak van schildklierhormoon.
 
== Oorzaken ==
De volgende ziekten of processen kunnen thyreotoxicose tot gevolg hebben:
* [[Thyreotoxicosis factitia]]:
** Een inname van schildklierhormoontabletten door de patiënt (meestal gebruikt om af te vallen) leidt vaak tot een te grote hoeveelheid schildklierhormoon in het bloed.
* [[Ziekte van Graves]]:
** In dit geval is er een autoimmuunprocesauto-immuunproces gaande, waarbij het lichaam antistoffen aanmaakt tegen de [[TSH]]-receptoren van de schildklier. Het gevolg is een enorme stimulatie van de aanmaak van schildklierhormoon.
* Goedaardige tumor in de schildklier (Toxisch [[adenoom]]):
** Een solitaire tumor in de schildklier kan resulteren in een verstoorde aanmaak van schildklierhormoon.
** Meerdere goedaardige tumoren in de schildklier, oftewel (Toxischtoxisch multi-nodulair struma, ook wel de [[ziekte van Plummer]] genoemd).
* [[Thyreoïditis]] ([[Subacute granulomateuze thyreoïditis|ziekte van De Quervain]] en de [[ziekte van Hashimoto]]):
** Vanwege een (virus)infectie of een auto-immuunproces ontstaat een ontsteking van het schildklierweefsel. De al geproduceerde en opgeslagen schildklierhormonen komen vrij, wat resulteert in een hyperthyreoïdie. Na een korte fase met teveel schildklierhormoon in het bloed zal de ontsteking vervolgens leiden tot een mindere werking van de schildklier en dus tot een tekort aan schildklierhormoon ([[hypothyreoïdie]]).
* Thyreotropinoom in de hypofyse:
** Soms ontstaat er een goedaardige tumor in de hypofyse, een [[adenoom]]. Indien de tumor uit cellen bestaat die TSH (schildklier'''stimulerend'''hormoon) aanmaken, zal de schildklier gestimuleerd worden om sneller te gaan werken zonder dat dit een [[fysiologisch]] doel heeft. Dergelijke hypofyse -adenomen zijn zeer zeldzaam.
* Medicamenteuze hyperthyreoïdie:
** Sommige geneesmiddelen bevatten jodium en kunnen op die manier leiden tot een versnelde schildklierwerking. Ook jodiumhoudende contrastvloeistof, die gebruikt wordt bij het maken van CT-scans, kan aanleiding geven tot hyperthyreoïdie.<ref>[http://www.schildklier-centrum.be/?page_id=61 Schildkliercentrum].</ref>;
 
== Symptomen ==