Sanne Bruinier

Nederlands tekenaar (1875-1951)

Jeanne Marie (Sanne) Bruinier (Den Haag, 12 oktober 1875 - aldaar, 26 oktober 1951) was een Nederlands vertaalster, kunstenares en antroposofe.

Sanne Bruinier
Litho door Bertha van Hasselt (1927)
Persoonsgegevens
Volledige naam Jeanne Marie Bruinier
Geboren Den Haag, 12 oktober 1875
Overleden Den Haag, 26 oktober 1951
Geboorteland Vlag van Nederland Nederland
Beroep(en) vertaalster en kunstenares
Oriënterende gegevens
Jaren actief 1890-1951
Bekende werken En al die onaangenaamheden omdat je geen man bent: Brieven van een jonge schilderes rond 1900
Beïnvloed door Kees van Dongen, Paula Modersohn-Becker, Odilon Redon, Bertha van Hasselt, Friedrich Schiller, Rudolf Steiner, Christian Morgenstern
RKD-profiel
Portaal  Portaalicoon   Kunst & Cultuur
Filosofie

Biografie bewerken

Bruinier werd geboren in een patriciërsfamilie in Den Haag. Rond 1900 begon Bruinier regelmatig rond te reizen, dit ging gepaard met het maken van reistekeningen en kunststudies.

Eind 1900 in Parijs op de Académie Colarossi maakt Bruinier kennis met Paula Modersohn-Becker.[1] Rond kerst stuurde Modersohn-Becker een brief naar Bruinier, waarin ze schreef dat ze haar graag beter wilde leren kennen. Echter, verder contact tussen de twee kunstenaressen is niet bekend.

Ook leerde ze in Parijs de schilder Kees van Dongen kennen, die uiteindelijk bij Bruinier in Scheveningen kwam logeren. Bruinier, die een affaire had met de beeldhouwer Johan Thorn Prikker, was vaak samen met Van Dongen. De aanwezigheid van Van Dongen leidde tot ergernis bij Thorn Prikker. Bruinier leed gedurende een groot deel van haar leven aan hoofdpijn. In 1902 belandde ze bij de psychiater Jaap Wiardi Beckman in Nijmegen, de vader van de latere verzetsstrijder Herman Bernard Wiardi Beckman, mogelijk mede vanwege haar relatie met Thorn Prikker. Hier ontmoette Bruinier de kunstschilderes Bertha van Hasselt, die ook een patiënt was. Twee decenia later heeft Van Hasselt haar meerdere keren geportretteerd.

In 1901 reisde Bruinier af naar Florence voor haar studies. Hier tekende ze vooral kinderportretten en landschapsgezichten. Ook schreef ze reisindrukken voor de bladen Hoofd en hart en de Hollandsche lelie.

Polen en antroposofie bewerken

In 1903 vertrekt Bruinier naar Polen, waar ze zich in Warschau vestigd. Hier werkte ze in het decoratieatelier van Antonina Dunin en Cecylia Chalus.[2] In Warschau sluit ze zich aan bij de Duitse sectie van de Theosofische Vereniging. Deze tak splitste zich in 1913 af en werpte zich op een nieuw concept: antroposofie. Vanuit deze kring ontmoette Bruinier in Berlijn Rudolf Steiner. Steiner had plannen om een conferentiegebouw te bouwen in Dornach, Zwitserland. Dit gebouw kreeg de naam Goetheanum. Op uitnodiging kwam Bruinier naar Dornach om een bijdrage te leveren aan Goetheanum met haar schilderskunsten. Op oudejaarsnacht van 1922 verging het Goetheanum, dat grotendeels uit hout bestond, in vuur met daarbij haar wandschilderingen en tekeningen. Bruinier was toen vermoedelijk al naar Nederland teruggekeerd vanwege haar gezondheid.[3]

Literaire bezigheden bewerken

In Den Haag gaf Bruinier les in Engels, Duits en Frans, daarnaast werd ze actief als vertaalster: ze vertaalde werk van Schiller, Rudolf Steiner en Christian Morgenstern, maar ook kerstspelen. Het kerstspel uit Oberufer werd vele malen nagedrukt en opgevoerd op Vrije Scholen. Ook schreef ze alliteratie-oefeningen voor euritmielessen.[4]

Bruinier overleed na een lang ziekbed in 1951.

Persoonlijk bewerken

Bruinier was de oudtante van Emanuel Zeylmans van Emmichoven, de ex-man van Andreas Burnier. Burnier bracht in 1993 de brieven uit van Bruinier aan haar zuster Hèlene uit de jaren 1900 tot 1902 . Alhoewel Burnier’s pseudoniem erg lijkt op de achternaam Bruinier, ontkende ze dat het hiervan geïnspireerd was.

Literatuur bewerken

  • Andreas Burnier, Caroline van Tuyll van Serooskerken. En al die onaangenaamheden omdat je geen man bent. Amsterdam: Contact, 1993.
  • Jan Paul Hinrichs. '"Vreemd is alles gelopen in die jaren...'' Sanne Bruinier: een onbekend dagboek uit Parijs, Florence, Warschau en Dornach'. De Parelduiker 28 (2023), p. 33-42.
  • Jan Paul Hinrichs, ‘“Vreemder dan ooit de zwarte populieren". Het Poolse dagboek van Sanne Bruinier (1875-1951)’, Elders literair 1 (2023), nr. 1, p. 22-27.