Jurist

iemand die het recht bestudeert
(Doorverwezen vanaf Rechtsgeleerde)

Een jurist(e) is iemand die kennis heeft van het recht en werkzaam is op dat vakgebied. Anders dan een meester in de rechten (mr.) of advocaat is jurist in Nederland geen wettelijk beschermde titel of gereglementeerd beroep. Dat is niet algemeen bekend, in het spraakgebruik en onder vakgenoten is jurist de algemene term voor personen die beroepsmatig werkzaam zijn in de juridsche sector en aan een universiteit of hogeschool zijn afgestudeerd in de rechtsgeleerdheid. In andere landen kan het vergelijkbare begrip wel betekenen dat de persoon met goed gevolg een universitaire rechtenstudie heeft afgesloten. Het woord is een leenwoord, afgeleid van het Latijnse ius (recht) met het achtervoegsel -ist.

Rechtsgeleerde, illustratie in Die Schedelsche Weltchronik, 1493
Hugo de Groot pleit in de Amsterdamse vroedschap voor tolerantie, 1616

Een jurist hoeft niet advocaat te zijn maar een advocaat wordt wel jurist genoemd. Voor bepaalde juridische procedures is het verplicht een advocaat in te schakelen en om als advocaat te kunnen werken moet men zijn ingeschreven bij een rechtbank. Een van de vereisten daarvoor is dat met goed gevolg een universitaire studie rechten moet zijn afgesloten. Voor procedures bij de kantonrechter (Rechtbank, sector Kanton) is verplichte procesvertegenwoordiging door een advocaat over het algemeen niet nodig. Daar kan iedereen als vertegenwoordiger optreden. Er bestaan daarom juridische adviesburo's waar mensen werken die noch aan de universiteit, noch aan een hogeschool een studie of opleiding rechten hebben afgesloten.[1]

Onder omstandigheden kan het als misleiding worden beschouwd wanneer een persoon of organisatie zich presenteert als jurist of jurdisch adviesbureau, zonder duidelijk te maken dat men niet de vereiste opleiding heeft voor het voeren van de titel meester in de rechten.[2]

Beroepen bewerken

Beroepen waarvoor men met goed gevolg een universitaire studie rechten moet hebben afgerond zijn onder meer:

Beroepen waarvoor geen wettelijke eisen voor juridische vakbekwaamheid bestaan zijn onder meer:

Internationaal bewerken

Het begrip jurist in Nederland moet worden onderscheiden van soortgelijke termen in andere Europese landen, waar het synoniem kan zijn voor een juridische professional die wel een universitair examen rechten heeft afgesloten en kan worden toegelaten tot de advocatuur of rechterlijke macht. In Duitsland, Scandinavië en Noorwegen betekent jurist dat iemand is afgestudeerd in de rechten en is het een beschermde titel. In Duitsland wordt de term "voll jurist" (volwaardig jurist) soms informeel gebruikt om iemand aan te duiden die de twee staatsexamens in de wet heeft afgerond die in aanmerking komen voor het uitoefenen van het recht, om te onderscheiden van iemand die alleen het eerste staatsexamen of een andere vorm van juridische kwalificatie heeft die niet in aanmerking komt voor het uitoefenen van het recht.

Lijst met bekende juristen uit de geschiedenis wereldwijd bewerken

Enkele bekende juristen uit de geschiedenis zijn:

Literatuur bewerken

  • René Dekkers, Bibliotheca Belgica juridica. Een bio-bibliographisch overzicht der rechtsgeleerdheid in de Nederlanden van de vroegste tijden tot 1800, 1951
Zie de categorie Jurists van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.