Portaal:Inheemse volkeren van Noord-Amerika/Inleiding

De inheemse volkeren van Amerika zijn de oorspronkelijke bewoners van Amerika. Dit portaal biedt een overzicht van de naties, stammen en groepen die Noord-, Midden- en Zuid-Amerika bewoonden, alsook van de etnische groepen die zich in onze tijd met deze historische volkeren identificeren. Hier vind je informatie over hun taal, cultuur en rijke geschiedenis. Hoewel al deze volkeren van oorsprong Aziatisch zijn en ook fysieke overeenkomsten vertonen met moderne Aziatische volkeren, waren ze na hun emigratie toch lang geïsoleerd. Zo ontwikkelden ze zich tot een duidelijk herkenbare Amerikaans-Indiaanse groep. De volkeren van de Nieuwe Wereld ontwikkelden gedurende deze isolatie culturen die opmerkelijk verschilden van die van de Oude Wereld. Vindingen uit de Oude Wereld zoals het wiel en de ploeg bleven gedurende millennia onbekend. Andere ontwikkelingen zoals pottenbakken en verstedelijking bereikten dan weer een hoog niveau. Bij de volkeren van noordoost Siberië en noordwest Alaska is dit onderscheid tussen 'Aziaten' en 'Amerikanen' veel minder duidelijk. Wanneer er voor de eerste keer mensen verschenen in Amerika staat niet vast. Wel wordt aangenomen dat het tijdens het Pleistoceen (meer dan 10 000 jaar geleden) moet zijn gebeurd. De huidige consensus onder autoriteiten is dat mogelijk ten vroegste 60 000 jaar geleden mensen de bevroren Beringstraat zijn overgestoken. Het gebied tussen Arctis in het noorden en Vuurland in het zuiden is het tafereel van de meest verscheiden culturen. De stereotiepe beeldvorming van de indiaan als bizonjager te paard heeft slechts betrekking op het gebied van de prairies en de vlakten. De culturen van de oorspronkelijke bewoners van Amerika worden doorgaans in 15 regio’s verdeeld. In Noord-Amerika vinden we de Arctische regio, de Subarctische regio, de Noordwestkust, Californië, het Plateau, het Grote Bekken, het Zuidwesten, de Vlakten, het Noordoosten en het Zuidoosten. In Midden- en Zuid-Amerika bevinden zich Meso-Amerika, het (Circum-)Caribisch gebied, de Andes, de Amazone en de Zuidkegel.


In het Nederlandse taalgebied is indiaan de gangbare benaming voor de bevolking van de beide Amerika’s, met uitzondering van de Arctische regio’s. In Angelsaksische landen en voornamelijk in de Verenigde Staten is de benaming 'indiaan' (indian) niet meer gebruikelijk en vervangen door het politiek correcte 'native American', terwijl in Canada gesproken wordt over First Nations of Premières Nations. In de naamgeving van dit portaal is daarmee rekening gehouden, ook al heeft de benaming indianen bij ons niet meteen een pejoratieve bijklank.

De in de Arctis wonende volken worden Eskimo's en Aleoeten genoemd. Sommige Eskimogroepen ervaren de benaming Eskimo’s als een scheldwoord. In Canada en Groenland wordt daarom de voorkeur gegeven aan de term Inuit. Eskimo’s worden ook in Nederland steeds vaker aangeduid met de term Inuit, hoewel deze term eigenlijk de Yupik in Alaska niet omvat.

Zie ook het Wikiproject Inheemse volken van Amerika.