Plestiodon
Plestiodon is een geslacht van hagedissen uit de familie skinken (Scincidae).[1]
Plestiodon | |||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Plestiodon skiltonianus, juveniel | |||||||||||||||||
Taxonomische indeling | |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
Geslacht | |||||||||||||||||
Plestiodon Bocourt, 1879 | |||||||||||||||||
Afbeeldingen op Wikimedia Commons | |||||||||||||||||
Plestiodon op Wikispecies | |||||||||||||||||
|
Naamgeving en indeling
bewerkenDe wetenschappelijke naam van de groep werd voor het eerst voorgesteld door Marie Firmin Bocourt in 1879. De wetenschappelijke geslachtsnaam Plestiodon betekent vrij vertaald "meesttandig". Het is afgeleid van de Oudgriekse woorden pleistos (πλεῖστος), dat 'meeste' betekent en odous (ὀδούς), dat 'tand' betekent.
Er zijn tegenwoordig 50 soorten, inclusief de pas in 2017 voor het eerst wetenschappelijk beschreven soorten Plestiodon lotus en Plestiodon takarai.[1] Veel soorten behoorden lange tot het geslacht Eumeces en staan vaak onder deze verouderde geslachtsnaam bekend.[2] De soorten komen voor in Noord-Amerika en delen van Azië.
Verspreiding en habitat
bewerkenDe meeste soorten komen voor in Noord- en Zuid-Amerika, en leven in de landen Belize, Bermuda, Guatemala, Honduras, Mexico en de Verenigde Staten. Een aantal soorten komt voor in delen van Azië en is te vinden in Cambodja, China, Japan, Korea, Taiwan en Vietnam.
De meeste soorten leven op de bodem tussen de strooisellaag in of op stenen en rotsen in open gebieden. Van Plestiodon egregius is bekend dat holen in de bodem worden gegraven.
Op de rode lijst van de internationale natuurbeschermingsorganisatie IUCN zijn 35 soorten opgenomen. De meeste soorten komen algemeen voor, of hebben geen beschermingsstatus omdat er te weinig gegevens beschikbaar zijn. Vijf soorten worden gezien als kwetsbaar (Vulnerable of VU) en drie soorten als gevoelig (Near Threatened of NT). Alleen de soort Plestiodon longirostris wordt gezien als ernstig bedreigd (Critically Endangered of CR), van deze skink is slechts een enkele kleine populatie bekend.[3]
Uiterlijke kenmerken en levenswijze
bewerkenAlle soorten hebben een slank en rolrond lichaam. Bij veel soorten heeft de staart een felle rode, oranje of blauwe kleur. Bij veel soorten wordt de kleur matter naarmate ze ouder worden, vooral de mannetjes. In de paartijd krijgen de mannetjes vaak een roodoranje kleur aan de kop, waaraan ze elkaar herkennen. De staart kan worden afgeworpen (caudale autotomie). De Florida zandskink (Plestiodon reynoldsi) heeft een afwijkend uiterlijk, het lichaam is relatief dun en lang. De voorpoten hebben één vinger en de achterpoten dragen twee tenen.
Mannetjes bestrijden elkaar fel in de paartijd. De vrouwtjes zijn eierleggend en zetten de eieren af in spleten en op de bodem. De vrouwtjes vertonen een vorm van broedzorg waarbij de eieren worden bewaakt. De eieren worden ook regelmatig schoongemaakt en worden verplaatst om ze te behoeden voor uitdroging.[2]
Soortenlijst
bewerkenIn de onderstaande tabel zijn alle soorten opgenomen met de oorspronkelijke auteur en het verspreidingsgebied. Alleen van de landen Mexico en de Verenigde Staten zijn de verschillende (deel)staten van het verspreidingsgebied erbij vermeld.
- Referenties
- ↑ a b Peter Uetz & Jakob Hallermann, The Reptile Database - Plestiodon.
- ↑ a b Bernhard Grzimek (1971). Het Leven Der Dieren Deel VI: Reptielen. Kindler Verlag AG, Pagina 295, 296. ISBN 90 274 8626 3.
- ↑ International Union for Conservation of Nature and Natural Resources - Red List, Plestiodon - IUCN Red List.
- Bronnen
- (nl) – Bernhard Grzimek - Het leven der dieren deel VI :Reptielen - Pagina 295, 296 - Kindler Verlag AG - 1971 - ISBN 9027486263
- (en) – Peter Uetz & Jakob Hallermann - The Reptile Database – Plestiodon - Website Geconsulteerd 23 september 2018