Pierre Schyven

orgelbouwer uit België (1827-1916)

Pierre Schyven (Elsene, 1827 – aldaar, 1916) was een Belgische orgelbouwer te Brussel.

Briefhoofd van Pierre Schyven & Cie.

Biografie

bewerken

In 1843 treedt Pierre Schyven in dienst bij het orgelbouwersbedrijf Merklin-Schütze te Brussel, waarvan de stichters van Duitse origine zijn. Joseph Merklin is reeds vroeg gestimuleerd geweest door de vernieuwende ideeën op gebied van orgelbouw van de Duitse orgelbouwer Walcker, de Engelsman Barker, en de geniale Franse orgelbouwer Aristide Cavaillé-Coll.

Schyven speelt reeds op jonge leeftijd een belangrijke rol in de firma. Vanaf 1851 is hij er 'contremaître'. In 1870 neemt hij de firma over, samen met A. en J. Verreyt. Gezien deze situatie veranderen de instrumenten uit het bedrijf dan ook weinig in vergelijking met ervoor. In de eerste jaren na deze overname dragen de instrumenten uit het atelier zelfs nog een naamplaatje van Merklin-Schütze (bijvoorbeeld het orgel van de Sint-Vincentiuskerk in Evere uit 1872).

Vanaf de jaren 1880 waagt hij zich aan enkele experimenten, zoals een ontdubbelingssysteem waarbij uit één rij pijpen verschillende registers worden afgeleid. In 1883 neemt hij hierop een patent.

In 1905 trekt Pierre Schyven zich terug uit het bedrijf dat zijn zoon François nog enige tijd verderzet, tot aan de Eerste Wereldoorlog.

De instrumenten

bewerken

Pierre Schyven zette zijn naam op ongeveer 300 instrumenten, verspreid over België en sommige zelfs ver daarbuiten. Het grootste is het Antwerps kathedraalorgel met vier klavieren en pedaal. Veel oorspronkelijk uit zijn atelier afkomstige instrumenten hebben een onduidelijke geschiedenis. Ook zijn relatief weinig instrumenten in hun originele toestand bewaard gebleven.

Tot zijn belangrijkste opus behoort het groot drieklaviersorgel in Laken.[1] In 1874 was het voltooid, de inspeling gebeurde in aanwezigheid van Koning Leopold II.Het werd door Alexandre Guilmant en Auguste Mailly ingespeeld. Het werd nadien door de gebroeders van Bever hersteld, die ook de auteur zijn van het koororgel.

Ondanks de soms zware compromissen die Schyven sloot om zijn bedrijf draaiende te houden, getuigen deze laatste van het ware kunstenaarschap dat hem uiteindelijk toch een plaats verzekert bij de kleine kring van grote Belgische orgelbouwers.

Orgels in Vlaanderen

bewerken
 
Plaats Gebouw Jaar
Brugge Kerk Redemptoristinnen Onbekend
Leuven Paridaensinstituut 1867
Elsene Sint-Bonifatiuskerk 1867
Luik Sint-Pauluskathedraal 1870
Overijse Sint-Martinuskerk 1870
Brugge Kerk H. Maria Magdalena 1874
Laken Kerk OLV 1874
Oudenaarde Kerk OLV na 1884
Ronse RVT De Linde ca. 1885
Sint-Niklaas Kerk OLV der Bijstand der Christenen ca. 1886
Kortrijk Kerk St-Martinus 1888
Antwerpen Kathedraal OLV 1891
Mariakerke Onze-Lieve-Vrouw Geboortekerk 1893
Ronse Sint-Hermeskerk 1896
Huise (Zingem) Sint-Petrus en Urbanuskerk 1898
Gullegem (Wevelgem) Parochiekerk Sint-Amandus 1900
Ruiselede Kapel der zusters van Onze-Lieve-Vrouw van VII Weeën ca. 1900
Gent Kerk Sint-Anna 1904
Oostende Kerk Sint-Petrus en Paulus 1907
Petegem (Wortegem-Petegem) Kerk Sint-Martinus 1922

Orgels in stad Brussel

bewerken
 
Orgel in de kerk Sint-Jacob-op-Koudenberg te Brussel
Plaats Gebouw Jaar
Brussel Kerk Sint-Catharina 1860
Brussel Kerk Sint-Jacob-op-Koudenberg
Brussel Koninklijke Muntschouwburg 1887

Literatuur

bewerken
  • Luc LANNOO & Kamiel D'HOOGHE, West-Vlaamse Orgelklanken, Brugge, 1997
  • Steven VERPLANCKE, De Belgische orgelbouwer Pierre Schyven, Hogeschool voor wetenschap & kunst, Lemmensinstituut Leuven, academiejaar 2002-2003 (scriptie)
  • Steven VERPLANCKE, Orgelmaker Pierre Schyven (1827-1916), in: Orgelkunst, jg. XXVII, nr. 4, december 2004
bewerken
Zie de categorie Pierre Schyven van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.