Gewone addertong

soort uit het geslacht addertong
(Doorverwezen vanaf Ophioglossum vulgatum)

De addertong (Ophioglossum vulgatum) is een kleine varen die behoort tot de addertongfamilie (Ophioglossaceae). In het noorden van Europa, waaronder België en Nederland, is de soort niet algemeen.

Gewone addertong
Gewone addertong
Taxonomische indeling
Rijk:Plantae (Planten)
Stam:Embryophyta (Landplanten)
Klasse:Psilotopsida
Orde:Ophioglossales
Familie:Ophioglossaceae (Addertongfamilie)
Geslacht:Ophioglossum (Addertong)
Soort
Ophioglossum vulgatum
L. (1753)
Addertong en gelobde maanvaren
Afbeeldingen op Wikimedia Commons Wikimedia Commons
Gewone addertong op Wikispecies Wikispecies
Portaal  Portaalicoon   Biologie

Naamgeving en etymologie

bewerken
  • Synoniemen: Ophioglossum pycnostichum (Fernald) A.Löve & D.Löve; O. vulgatum var. pycnostichum Fernald
  • Duits: Gewöhnliche Natternzunge
  • Engels: Southern adderstongue
  • Frans: Ophioglosse commun

De botanische naam Ophioglossum is afgeleid van het Oudgrieks ὄφις, ophis (slang) en γλώσσα, glōssa (tong), wat slaat op de slangentongachtige vorm van de sporenaar. De soortaanduiding vulgatum betekent 'algemeen'.

Kenmerken

bewerken

De plant wordt 5–35 cm lang en heeft een korte rechtopstaande wortelstok, waar geen schubben aan zitten. Elke plant produceert op het groeipunt van de wortelstok slechts één blad per jaar. Dit blad bestaat uit twee componenten, een ovale, bladvormige, 5–20 cm lange trofofoor en, bij oudere planten, een lijnvormige sporofoor of sporenaar aan de voet van de trofofoor. De sporenaar is 4–15 cm lang en meer dan 2 cm breed. De tien tot veertig sporangia zitten aan beide zijden van de aar. De sporen rijpen tussen mei en augustus.

 
Addertong in zijn natuurlijke biotoop, zandduinen

Voorkomen

bewerken

Addertong komt voor in onbemeste vochtige graslanden, rietvelden, duinvalleien, schraallanden en afgravingen.

Verspreiding

bewerken

De gewone addertong komt over heel Europa, Noord-Amerika en Oost-Azië voor. Ze is ingeburgerd in Zuid-Australië. In België en Nederland is de soort zeldzaam tot zeer zeldzaam.

Verwante en gelijkende soorten

bewerken

De gewone addertong heeft in Europa twee nauwe verwanten, de azorenaddertong (Ophioglossum azoricum), en Ophioglossum lusitanicum. De gewone addertong kan van beide andere onderscheiden worden door zijn grootte (tot 35 cm).

Bedreiging en bescherming

bewerken

In België staat de gewone addertong op de Vlaamse Rode Lijst (planten) als 'zeldzaam'.