Nederlands kampioenschap schaken
Voor het vrouwenkamioenschap, zie Nederlands kampioenschap schaken vrouwen.
De Koninklijke Nederlandse Schaakbond organiseert jaarlijks het Nederlands kampioenschap schaken algemeen en voor dames. Analoog aan dat er wel vrouwenschaak maar geen herenschaak is, is er geen herenkampioenschap, maar ('algemeen', 'open' of 'genderneutraal') Nederlands kampioenschap. Aan het algemeen kampioenschap mogen ook vrouwen meedoen, als ze zich daarvoor weten te plaatsen. In de praktijk gebeurt dat zelden.
Geschiedenis
bewerkenOfficieus Nederlands kampioenschap schaken (1873-1908)
bewerken
De Nederlandse Schaakbond was in 1873 opgericht met als primair doel jaarlijks een nationale wedstrijd te houden.[1] Deze wedstrijden werden tot en met 1908 gehouden. Sinds de invoering van het algemeen Nederlands kampioenschap in 1909, worden de nationale wedstrijden tot 1908 'officieuze Nederlandse kampioenschappen' genoemd.[2] Deze waren representatief voor het Nederlandse schaken tegen het einde van de 19e eeuw.
De winnaars van de officieuze Nederlandse kampioenschappen tussen 1873 en 1908 staan in onderstaande lijst:[3]
| Jaar | Plaats | 
|
|
|
|---|---|---|---|---|
| 1873 | Den Haag | Henry Gifford | B.W. Blijdenstein | C.P. Hofstede de Groot |
| 1874 | Amsterdam | Adriaan de Lelie | H.W.B. Gifford | B.W. Blijdenstein |
| 1875 | Rotterdam | Henry Gifford | Charles Dupré | G.M. Stolte |
| 1876 | Gouda | Julius de Vogel | G. Mohr | W. Kamphuizen |
| 1877 | Den Haag | Ansel Polak Daniels | G.M. Stolte | C. Messemaker |
| 1878 | Amsterdam | Maarten van 't Kruijs | J.J. Veraart | Uden Masman |
| 1879 | Rotterdam | Charles Dupré | C. Messemaker | P.W. van de Kamer |
| 1880 | Gouda[4] | Henry Bird | C. Messemaker | L. Benima en J.F. Malta |
| 1881 | Den Haag[5] | Levi Benima | H. Kothe | Rudolf Loman |
| 1882 | Den Haag[5] | Christiaan Messemaker | Rudolf Loman | L. Benima |
| 1883 | Rotterdam[5] | Levi Benima | Gedeelde tweede en derde prijs: Rudolf Loman en Charles Dupré | |
| 1884 | Gouda[6] | Christiaan Messemaker | Charles Dupré | Levi Benima |
| 1885 | Den Haag[7] | Dirk van Foreest | C. Messemaker | Levi Benima |
| 1886 | Utrecht[8] | Dirk van Foreest | Gedeelde tweede en derde prijs: Levi Benima en Rudolf Loman | |
| 1887 | Amsterdam[9] | Dirk van Foreest | J.D. Tresling | L. Benima en Olland |
| 1888 | Rotterdam[10] | Rudolf Loman | A.G. Olland | L. Benima en J.F. Heemskerk |
| 1889 | Gouda[11] | Arnold van Foreest | Rudolf Loman | F. van den Berg |
| 1890 | Den Haag[12] | Rudolf Loman | Arnold van Foreest | Gedeelde derde en vierde prijs: J.F. Heemskerk en J.F. Malta |
| 1891 | Utrecht[13] | Rudolf Loman | Adolf Olland | A. van Foreest |
| 1892 | Amsterdam[14] | F. van den Berg | Gedeelde tweede en derde prijs: Arnold van Foreest en Rudolf Loman | |
| 1893 | Groningen[15] | A. van Foreest en | J. Vijzelaar | Levi Benima |
| 1894 | Rotterdam[16] | R. Lohman | Adolf Olland | L. Benima en J.F. Heemskerk |
| 1895 | Arnhem[17] | Adolf Olland | D. Bleijkmans | A. van Foreest |
| 1896 | Leiden[18] | Dirk Bleijkmans | A. van Foreest | W. Meiners |
| 1897 | Utrecht[19][20] | Rudolf Loman | Gedeelde tweede en derde prijs: D. Bleijkmans, A. Olland | |
| 1898 | Den Haag[20] | J.D. Tresling | A. Olland | A. van Foreest en Rudolf Loman |
| 1899 | Amsterdam[21] | Henry Ernest Atkins | Adolf Olland | D. Bleykmans, N. Mannheimer, R. Swiderski, D. Tresling |
| 1900 | Groningen[22] | Gerard Oskam | Van Rijn | Gedeelde derde en vierde prijs: Meiners en Strick van Lintschoten |
| 1901 | Haarlem[23] | Adolf Olland | B. Leussen | A. van Foreest |
| 1902 | Rotterdam | Arnold van Foreest | ||
| 1903 | Hilversum[24] | Paul Saladin Leonhardt | Oldřich Duras | B. Leussen |
| 1904 | Leeuwarden[25] | Dirk Bleijkmans | ||
| 1905 | Scheveningen[24] | Frank Marshall | B. Leussen | Rudolf Spielmann |
| 1906 | Arnhem | Bernard Wolff Beffie | ||
| 1907 | Utrecht | Jan Willem te Kolsté | ||
| 1908 | Haarlem | Jan F. Esser | ||
Het algemeen Nederlands kampioenschap schaken (1909-heden)
bewerkenVanaf 1909 werden de regels aangescherpt en werd officieel van "Nederlands kampioenschap" gesproken.[26] Het officiële kampioenschap was aanvankelijk een tweejaarlijks toernooi; vanaf 1970 werd het een jaarlijks kampioenschap. Een overzicht van de resultaten wordt door het Max Euwe Centrum gegeven.[27]
Het algemene kampioenschap werd van 1969 t/m 1981 in Leeuwarden gespeeld onder sponsoring van Friesche Vlag en van 2001 t/m 2005 onder sponsoring van Essent. Van 2006 t/m 2008 werd in het Media Park in Hilversum gespeeld. Vanaf 2009 bestaat het toernooi uit 10 in plaats van 12 deelnemers. Het toernooi van 2020 werd vanwege het heersende coronavirus niet gespeeld. In 2021 spanden zes schakers, waaronder titelverdediger Lucas van Foreest, een kort geding aan tegen de schaakbond vanwege het vereiste coronatoegangsbewijs.[28] De schakers verloren de rechtszaak, waarop twee van hen alsnog in het toernooi speelden.[29] In 2021 werd tegelijkertijd voor een andere opzet gekozen, met in totaal 24 spelers in een knock-outtoernooi.
Meervoudige kampioenen
bewerken| Meervoudige winnaars van
het algemeen NK schaken |
Totaal aantal
keren kampioen |
Jaren |
|---|---|---|
| Max Euwe | 12 | 1921 - 1924 - 1926 - 1929 - 1933 -1938 - 1939 - 1942 - 1948 - 1950 - 1952 - 1955 |
| Jan Timman | 9 | 1974 - 1975 - 1976 - 1978 - 1980 -1981 - 1983 - 1987 - 1996 |
| Loek van Wely | 8 | 2000 - 2001 - 2002 - 2003 - 2004 -2005 - 2014 - 2017 |
| Anish Giri | 5 | 2009 - 2011 - 2012 - 2015 - 2023 |
| Jeroen Piket | 4 | 1990 - 1991 - 1992 - 1994 |
| Hans Ree | 4 | 1967 - 1969 - 1971 - 1982 |
| Sergej Tiviakov | 3 | 2006 - 2007 - 2018 |
| J.H. Donner | 3 | 1954 - 1957 - 1958 |
| Jan Smeets | 2 | 2008 - 2010 |
| Predrag Nikolić | 2 | 1997 - 1999 |
| Ivan Sokolov | 2 | 1995 - 1998 |
| Paul van der Sterren | 2 | 1985 - 1993 |
| John van der Wiel | 2 | 1984 - 1986 |
| Genna Sosonko | 2 | 1973 - 1978 |
| Max Warmerdam | 2 | 2021 - 2024 |
Zie ook
bewerken- Nationale kampioenschappen schaken 2005#Nederland
- Lijst van winnaars van het Nederlands kampioenschap schaken vrouwen voor het overzicht van de winnaars van het NK schaken voor vrouwen.
- Open Nederlands Kampioenschap schaken
Externe links
bewerken- ↑ Sissa, 1873; zie ook sportgeschiedenis.nl: https://sportgeschiedenis.nl/encyclopedie/algemene-schaakgeschiedenis/
- ↑ Zie onder meer Hut, Johan (2011a), Canon (31): Nederlandse kampioenschappen; Hut (2011b), Canon (52): Open kampioenschap van Nederland; beide artikelen op www.schaaksite.nl.
- ↑ Gegevens van 1873 tot 1879 ontleend aan Jaarboekje van den Nederlandschen Schaakbond, van 1873 tot 1879; Gegevens van 1880 en later ontleend aan de Engelstalige Wikipedia, waar Whyld, Ken (1986), Chess: The Records, Guinness Books, pp. 107–8 als bron vermeld wordt; Plaats van 1880 tot 1908 ontleend aan https://nl.qwe.wiki/wiki/Dutch_Chess_Championship; meer bronnen in de voetnoten per jaar.
- ↑ Renette, Hans (2016), H.E. Bird: A chess biography with 1,198 games, uitgegeven door McFarland & Co. p. 271-274
- ↑ a b c Jaarboekje 1885
- ↑ https://www.365chess.com/tournaments/Gouda_1884/29619
- ↑ Tijdschrift van den Nederlandschen Schaakbond, 01-11-1905., p. 257
- ↑ Jaarboekje 1886
- ↑ Jaarboekje 1887
- ↑ De Groene Amsterdammer, 19 augustus 1888
- ↑ Ree leert jonge Jorden een lesje, Johan Hut, schaaksite.nl, 13 jan. 2012
- ↑ Jaarboekje 1890
- ↑ Zie m.n. De Groene Amsterdammer van 30 augustus 1891, p. 5
- ↑ Heemskerk, J.F. (1 januari 1893). Twintigste Jaarverslag van den Nederlandschen Schaakbond. Tijdschrift van den Nederlandschen Schaakbond 1
- ↑ Zie m.n. De Groene Amsterdammer van 27 augustus 1893, p. 5. Eindstand van de zevenkamp was: Loman en Foreest 4.5 punten; Vijzelaar 4 punten; Benima en Olland 3.5 punten; N.N. 1 punt; Deelman 0 punten. Er was geen tiebreak regeling, dus Loman en Foreest werden gezamenlijk eerste.
- ↑ Zie m.n. De Groene Amsterdammer van 19 augustus 1894, p. 5
- ↑ Zie m.n. De Groene Amsterdammer van 18 augustus 1895, p. 7. Tiebreak (Sonneberg) werd gebruikt om tweede en derde plaats vast te stellen.
- ↑ Zie m.n. De Groene Amsterdammer van 9 augustus 1896, p. 5
- ↑ Zie m.n. De Groene Amsterdammer van 15 augustus 1897, p. 7. Wedstrijdverloop bevat onregelmatigheden die niet in dit artikel verklaard worden.
- ↑ a b Amsterdam 1950 & Enschede Amsterdam 1954 & Den Haag Hoofdstuk 5 Euwe in het open kampioenschap van Volmac - PDF Gratis download. docplayer.nl. Gearchiveerd op 26 juli 2021. Geraadpleegd op 26 juli 2021.
- ↑ Zie m.n. De Groene Amsterdammer van 20 augustus 1899, p. 5; Tijdschrift van den Nederlandschen Schaakbond, juli 1913, p. 151
- ↑ Overzicht van den Internationalen Wedstrijd te Munchen (Meisterturnier). De Amsterdammer (19 augustus 1900).
- ↑ Zie m.n. De Groene Amsterdammer van 4 augustus 1901, p. 7; Tijdschrift van den Nederlandschen Schaakbond, juli 1913, p. 151
- ↑ a b Tijdschrift van den Nederlandschen Schaakbond, juli 1913, p. 152
- ↑ Van der Wal et al, Koninklijke Schaakclub Philidor 1847 150 jaar schaken in Leeuwarden p. 66 (1997). Gearchiveerd op 25 juli 2021.
- ↑ Zie onder meer het Tijdschrift van den Nederlandschen Schaakbond, juli 1913, p. 149
- ↑ Geschiedenis NK Schaken 1909-1970. maxeuwe.nl. Geraadpleegd op 18 februari 2023.
- ↑ Uitspraak rechtbank Noord-Holland, 13 oktober 2021
- ↑ Algemeen Dagblad, 14 oktober 2021
- ↑ Kampioenschap van Nederland. Provinciale Noord-Brabantse Courant Het Huisgezin (31 juli 1950).
- ↑ Dr. Euwe blijft kampioen van Nederland. De Tijd (21 april 1952).
- ↑ Donner onttroont Euwe. Java Bode (26 april 1954).
- ↑ Vreemde gang van zaken bij besluit van strijd om Ned. schaaktitel. Arnhemsche Courant (17 april 1957).
- ↑ Cortlever op de tweede plaats en Van Scheltinga derde. Tubantia (23 december 1958).
- ↑ Dit is een computerprogramma.