Museum voor Folklore

Museum in België

Het Museum voor Folklore is een Belgisch museum in Grotenberge, deelgemeente van Zottegem. Het museum is sinds 1997 gevestigd in de voormalige pastorij uit 1871, een beschermd monument [1] (voorheen bevond de collectie zich (vanaf 1951) in de bovenzaal van het stadhuis van Zottegem, nadien in het Egmontkasteel en van 1977 tot 1996 in het kasteel van het Domein Breivelde)[2]. Het museum telt negen kamers waar aan de hand van tal van oude voorwerpen, voornamelijk dankzij schenkingen, het leven uit de 19e en 20e eeuw wordt getoond.

Museum voor Folklore
Attribuut bij de ingang (lintzaag uit het atelier van serrebouwer Omer Van Lierde)
Personen
Conservator Annie Baele
Portaal  Portaalicoon   Kunst & Cultuur

Benedenverdieping bewerken

De benedenverdieping telt vier kamers: drie aan de linkerkant van de hal en één rechts.

Eetkamer bewerken

In de kamer aan de rechterkant van de hal is een laatnegentiende-eeuwse eetruimte van de burgerij ingericht, met allerlei authentieke spullen, gaande van strijkijzers tot plaatjes met spreuken die aan de muur hangen.

Café bewerken

In de eerste kamer aan de linkerkant bevindt zich een vroeg 20ste-eeuws café. Een kleine Leuvense stoof, een toog met een originele porseleinen tapkraan en een collectie glazen en flessen kleden het geheel aan. Ook is er een voorloper van het Rad van Fortuin en staan er een zestal ‘spuwbakken’. Deze laatste stammen uit de tijd dat mannen pruimtabak kauwden en hun speeksel in deze met zand gevulde bakjes mikten. Twee grote kermisaffiches uit 1924 en 1935 tonen dat het oplaten van een luchtballon in die tijd een attractie was.

Religiekamer bewerken

Deze kamer is ingericht met een verscheidenheid aan religieuze items: processievaandels, de kerkstoelen van twee belangrijke Zottegemse heren, een zandstenen doopvont, een studiebeiaard en een verzameling kerkboeken. Opvallend is het aangeklede beeld van Onze-Lieve-Vrouw Hemelvaart uit de decanale kerk. De recentste aanwinst van de collectie betreft enkele doopkleedjes uit het begin van de 20ste eeuw.

Handschoenkamer bewerken

In een kamer op de benedenverdieping wordt het verhaal van de handschoennijverheid verteld. Een collectie, geschonken door de familie Schollaert uit Sint-Maria-Oudenhove, toont hoe tussen 1860 en 1950 deze in Zuid-Oost-Vlaanderen belangrijke huisnijverheid evolueerde. Verschillende soorten naaimachines, werktuigen en handschoenen zijn te bezichtigen.

Bovenverdieping bewerken

De traphal naar de eerste verdieping is aangekleed met veelkleurige houten ornamenten die ooit deel uitmaakten van het orgel van een negentiende-eeuwse paardjesmolen. Door een smeedijzeren hek, origineel onderdeel van de pastorij, komt men op de bovenverdieping, waar vijf kamers zijn ingericht.

Voorwerpen bewerken

De eerste ruimte herbergt een uiteenlopende collectie van voorwerpen. Zo vindt men er onder andere een vitrine met fijne chantillykant, een oude fiets uit 1908 met cardanaandrijving en carbidlamp die werd vervaardigd in de Fabrique Nationale de Herstal, twee lotelingentrommels, de eerste radio van Breivelde die dateert uit 1930, oude groepsfoto's van Zottegemse verenigingen en een collectie hoofddeksels. Ook de eerste computer van Zottegem, type RadioShack TRS-80, is hier terug te vinden.

Ambachtenzaal bewerken

In de ambachtenzaal staat een grote maquette van de "Molen te Rullegem" (Herzele), met bewegende onderdelen. Verder zijn in deze zaal werktuigen en andere (gebruiks)voorwerpen van de kuiper, de klompenmaker en de schoenmaker tentoongesteld. De collectie bevat onder andere klompen, materiaal om schoenen en klompen te vervaardigen en een identiteitskaart van een kloefkapper (klompenmaker).

Egmontkamer bewerken

In de 'Egmontkamer' van het museum werd tot 2018 het verhaal verteld van Lamoraal van Egmont, de graaf die in 1568 op de Grote Markt in Brussel werd onthoofd. Zottegem profileert zich als 'Egmontstad'. De meeste Egmontvoorwerpen bevinden zich daarom sinds 2018 niet meer hier maar worden tentoongesteld in de Egmontkamer van het stadhuis van Zottegem op de Markt. Naast het verhaal van de graaf van Egmont is er ook informatie over de Zottegemse schuttersgilden aanwezig. Een van deze gilden, de Sint-Sebastiaansgilde, werd in 1507 door Jan III van Egmont (de grootvader van de graaf) gesticht.

Gebruiksvoorwerpen bewerken

In de laatste kamer aan de rechterkant bevindt zich een verzameling van gebruiksvoorwerpen. Dit gaat van een verzameling strijkijzers en koffiemolens tot een ‘Vliegende Hollander’ uit 1926. Ook een GAM-fornuis van gieterij en stovenmakerij Van Herzeele uit 'Sottegem' is hier terug te vinden. Verder zijn er tientallen koperen, tinnen en aardewerken potten en pannen, bakvormen en dergelijke.

Hoedenzolder bewerken

Sinds 2003 herbergt het museum een ‘hoedenzolder’ waar een uitgebreide collectie hoofddeksels wordt tentoongesteld. Dit gaat van rouwhoeden tot processiehoeden, vilten hoeden en strohoeden. Uitgelegd wordt hoe een (vilten) hoed wordt gemaakt. Naast de collectie van de Zottegemse Gilde der BeHOEDers, is het pronkstuk van de collectie een origineel hoedje van Koningin Elisabeth van België.

Bronnen bewerken

Externe link bewerken

Foto's bewerken

Zie de categorie Pastorie, Grotenberge van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.