Morielje

geslacht uit de familie Morchellaceae

Morielje (Morchella, synoniem: Mitrophora) of morille is een geslacht van schimmels uit de familie Morchellaceae. Het zijn sponsachtige zakjeszwammen met een hoed en een holle steel. De hoed heeft raatvormige lijsten, de zo gevormde holtes zijn bekleed met hymenium. De vrij algemeen voorkomende soorten gewone morielje, kapjesmorielje en kegelmorielje kunnen in Nederland en Vlaanderen in april en mei worden gevonden. De zwammen komen voor in loofbossen, parken en tuinen op kalkhoudende mineraalrijke bodems. Ook op oude brandplekken worden ze gezien.

Morielje
Gewone morielje
Taxonomische indeling
Rijk:Fungi (Schimmels)
Stam:Ascomycota
Klasse:Pezizomycetes
Onderklasse:Pezizomycetidae
Orde:Pezizales
Familie:Morchellaceae
Geslacht
Morchella
Dill. ex Pers. (1794)
Asci van Morchella elata
Afbeeldingen op Wikimedia Commons Wikimedia Commons
Morielje op Wikispecies Wikispecies
Portaal  Portaalicoon   Biologie
Schimmels

Rauwe morieljes zijn giftig en pas na verhitten eetbaar[1]. Verwarring is mogelijk met de potentieel dodelijk giftige voorjaarskluifzwam (Gyromitra esculenta). Morillesaus draagt de naam van de morielje. De zwam wordt dan verwerkt in een paddenstoelensaus die voornamelijk wordt geserveerd bij wildgerechten.

Soorten

bewerken

Volgens Index Fungorum telt het geslacht 102 soorten (peildatum februari 2023):

Soortnaam Auteur(s) Publicatiejaar
Morchella acerina Clowez & C. Boulanger 2012
Morchella americana (Oevermorielje) Clowez & Matherly 2012
Morchella anatolica Işıloğlu, Spooner, Allı & Solak 2010
Morchella andalusiae Clowez & L. Romero 2012
Morchella andinensis A. Machuca, M. Gerding & D. Chávez 2021
Morchella angusticeps Peck 1887
Morchella anteridiformis R. Heim 1966
Morchella anthracina Clowez & Vanhille 2012
Morchella anthracophila Clowez & D. Winkl. 2012
Morchella apicata Smotl. 1921
Morchella arbutiphila Loizides, Bellanger & P.-A. Moreau 2016
Morchella australiana T.F. Elliott, Bougher, O'Donnell & Trappe 2014
Morchella aysenina A. Machuca, M. Gerding & D. Chávez 2021
Morchella bicostata Ji Y. Chen & P.G. Liu 2005
Morchella brunnea M. Kuo 2012
Morchella brunneorosea Clowez & Ant. Rodr. 2012
Morchella californica Clowez & Viess 2012
Morchella carbonaria Clowez & Chesnaux 2012
Morchella castaneae L. Romero & Clowez 2012
Morchella claviformis Clowez 2012
Morchella clivicola X.H. Du 2019
Morchella confusa X.H. Du 2019
Morchella conifericola Taşkın, Büyükalaca & H.H. Doğan 2016
Morchella costata Pers. 1801
Morchella crassipes (Vent.) Pers. 1801
Morchella cryptica M. Kuo & J.D. Moore 2012
Morchella deliciosa Fr. 1822
Morchella deqinensis Shu H. Li, Y.C. Zhao, H.M. Chai & M.H. Zhong 2006
Morchella diminutiva M. Kuo, Dewsbury, Moncalvo & S.L. Stephenson 2013
Morchella disparilis Loizides & P.-A. Moreau 2016
Morchella dunensis (Duinmorielje) Castañera, J.L. Alonso & G. Moreno 1997
Morchella elata (Kegelmorielje) Fr. 1822
Morchella eohespera Beug, Voitk & O'Donnell 2016
Morchella esculenta (Gewone morielje) (L.) Pers. 1794
Morchella esculentoides M. Kuo, Dewsbury, Moncalvo & S.L. Stephenson 2012
Morchella eximia Boud. 1910
Morchella exuberans Clowez, Hugh Sm. & S. Sm. 2012
Morchella fallax Clowez & Luc Martin 2012
Morchella fekeensis H.H. Doğan, Taşkın & Büyükalaca 2016
Morchella fluvialis Clowez, P. Alvarado, M. Becerra, Bilbao & P.-A. Moreau 2014
Morchella galilaea Masaphy & Clowez 2012
Morchella gigas (Batsch) Pers. 1801
Morchella gracilis T.J. Baroni, Iturr. & Laessoe 2018
Morchella guatemalensis Guzmán, M.F. Torres & Logem. 1985
Morchella herediana L.D. Gómez 1971
Morchella hetieri Boud. 1903
Morchella hispaniolensis S.A. Cantrell, Lodge, T.J. Baroni & O'Donnell 2018
Morchella hortensis Boud. 1897
Morchella hungarica Bánhegyi 1941
Morchella iberica Marcos Martínez, Sanjaume & Clowez 2020
Morchella importuna M. Kuo, O'Donnell & T.J. Volk 2012
Morchella kaibabensis Beug, T.A. Clem. & T.J. Baroni 2018
Morchella kakiicolor (Clowez & L. Romero) Clowez, L. Romero, P. Alvarado & Loizides 2015
Morchella laurentiana Voitk, Burzynski & O'Donnell 2016
Morchella lepida Clowez & Franç. Petit 2012
Morchella magnispora Büyükalaca, H.H. Doğan & Taşkın 2016
Morchella mediterraneensis Taşkın, Büyükalaca & H.H. Doğan 2016
Morchella meiliensis Y.C. Zhao, Shu H. Li, H.M. Chai & M.H. Zhong 2006
Morchella miyabeana S. Imai 1932
Morchella neuwirthii Velen. 1922
Morchella ochraceoviridis Clowez 2012
Morchella odonnellii X.H. Du & D.M. Wu 2019
Morchella ovalis (Wallr.) Boud. 1897
Morchella oweri X.H. Du 2019
Morchella pakistanica Jabeen & Khalid 2016
Morchella palazonii Clowez & L. Romero 2015
Morchella patagonica Speg. 1909
Morchella patula Pers. 1801
Morchella peruviana Holgado, Aguilar, Quispe & T.J. Baroni 2018
Morchella populina Clowez & Lebeuf 2012
Morchella populiphila M. Kuo, M.C. Carter & J.D. Moore 2012
Morchella pragensis Smotl. 1952
Morchella prava Dewsbury, Moncalvo, J.D. Moore & M. Kuo 2012
Morchella procera Clowez & Matherly 2012
Morchella pseudovulgaris Clowez & Franç. Petit 2012
Morchella pulchella Clowez & Franç. Petit 2012
Morchella punctipes Peck 1903
Morchella purpurascens (Krombh. ex Boud.) Jacquet. 1984
Morchella rielana Boud. 1907
Morchella rigidoides R. Heim 1966
Morchella robiniae Clowez 2012
Morchella rufobrunnea Guzmán & F. Tapia 1998
Morchella sceptriformis Clowez & Matherly 2012
Morchella semilibera (Kapjesmorielje) DC. 1805
Morchella septentrionalis M. Kuo, J.D. Moore & Zordani 2012
Morchella septimelata M. Kuo 2012
Morchella sextelata M. Kuo 2012
Morchella smithiana Cooke 1878
Morchella snyderi M. Kuo & Methven 2012
Morchella steppicola Zerova 1941
Morchella sulcata Velen. 1925
Morchella tasmanica Ramsb. 1920
Morchella tatari Velen. 1925
Morchella tibetica M. Zang 1987
Morchella tomentosa M. Kuo 2008
Morchella tridentina Bres. 1898
Morchella ulmaria Clowez 2012
Morchella vaporaria (Tuinmorielje) Brond. 1830
Morchella varisiensis Ruini 2000
Morchella virginiana O'Donnell & S.A. Rehner 2012
Morchella vulgaris (Hersenkronkelmorielje) (Pers.) Gray 1821
Morchella yangii X.H. Du 2019
Morchella yishuica X.H. Du 2019

Afbeeldingen

bewerken
 
Kegelmorielje in het Poolse Woud van Białowieża
 
Kapjesmorielje bij de Douwelerkolk te Deventer