Vertigo pusilla

Vertigo pusilla
	Taxonomische indeling
Rijk:	Animalia (Dieren)
Stam:	Mollusca (Weekdieren)
Klasse:	Gastropoda (Slakken of buikpotigen)
Orde:	Pulmonata (Longslakken)
Onderorde:	Stylommatophora (Landlongslakken)
Familie:	Vertiginidae
Geslacht:	Vertigo
	soort
	Vertigo pusilla; O.F. Müller, 1774
	Aanwezigheid in Europa per land ■ aanwezig ■ geen gegevens
	Afbeeldingen op Wikimedia Commons
Portaal	Biologie

Vertigo pusilla is een op het land levende kleine longslak uit de familie van de Vertiginidae.

Vertigo pusilla is de typesoort van het geslacht Vertigo.

Naam bewerken

De soortnaam werd in 1774 gepubliceerd door Otto Frederik Müller (1730-1784) als Vertigo pusilla^[1] De naam pusilla heeft betrekking op de geringe grootte van de schelp: pusillus (Latijn) = klein, nietig.

Beschrijving bewerken

De schelp bewerken

De schelp is linksgewonden, spoelvormig met een stompe top en heeft 5-5½ tamelijk convexe, snel in breedte toenemende windingen. Door de snelle groei is de laatste winding even breed als de voorlaatste. De hoogte van de laatste winding is ongeveer 2/5 van de hoogte van de schelp. De windingen zijn door een diepe sutuur van elkaar gescheiden.

Zie Apertura (mollusken) voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

De mondopening is half elliptisch van vorm en neemt ongeveer 1/3 van de schelphoogte in beslag. De mondrand is discontinu, verdikt en iets naar buiten omgeslagen. Aan de pariëtale zijde worden de uiteinden van de mondrand door een zwak ontwikkeld callus met elkaar verbonden. De palatale zijde is sterk ingedeukt. Achter de mondrand is een zwak ontwikkelde nekgroef met daarachter een eveneens zwak ontwikkelde maar duidelijke nekrichel aanwezig. In de mondopening bevinden zich meestal 6 en maximaal 9 tanden die in callus zijn ingebed: 2-3 columellaire tanden, 2 pariëtale tanden en 2-3 palatale tanden. Er is vaak een basale tand aanwezig. De navel is spleetvormig. De schelp heeft een onregelmatige sculptuur van fijne zwak ontwikkelde radiale striae en is geelbruin tot hoornbruin van kleur. Bij levende dieren is de schelp glanzend en half doorzichtig. Lege en fossiele schelpen zijn ondoorzichtig, glanzend en lichtbruin gekleurd.

Afmetingen van de schelp

breedte: tot 1,2 mm.
hoogte: tot 2,1 mm.

Habitat bewerken

Vertigo pusilla leeft vooral op vrij droge plaatsen in een parklandschap met loofbossen; tussen mos, in de strooisellaag en op boomstammen. Ook op rotsen, in rotsspleten en op puinhellingen. Langs de Hollandse kust in duinbosjes. Bij uitzondering ook in vochtige biotopen of in naaldbos. Vaak levend op naar de zon gerichte hellingen. De gemiddelde pH van de bodem ligt bij 6,26 (4,75-7,5).

Huidige verspreiding bewerken

Europees en westelijk Azië met uitzondering van het uiterste Noorden, Klein Azië en het Altaj gebergte. In Nederland en België op de geschikte plaatsen niet zeldzaam.

Fossiel voorkomen bewerken

In het hele recente verspreidingsgebied komt Vertigo pusilla fossiel voor tijdens interglacialen van het Pleistoceen en tijdens het Holoceen. Het is echter nooit een algemeen voorkomende soort.

Meer afbeeldingen bewerken

Vertigo pusilla Duinen bij Kraantje Lek, Bloemendaal
Vertigo pusilla Holoceen - Ontsluiting in havenbouwdok bij Beveren-Waes, Kallo, België

Zie ook bewerken

Externe links bewerken

Bronnen en verwijzingen

Voetnoten

↑ Müller, O. F., 1774. Vermivm terrestrium et fluviatilium, seu animalium infusoriorum, helminthicorum, et testaceorum, non marinorum, succincta historia. Volumen alterum. - pp. I-XXXVI [= 1-36], 1-214, [1-10]. Havniæ & Lipsiæ.(Heineck & Faber).

Literatuur

Adam, W., 1960. Mollusques terrestres et fluviatiles. Faune de Belgique. Bruxelles, 402 pp.
Benthem Jutting, W.S.S. van, 1933. Mollusca (I) A. Gastropoda Prosobranchia et Pulmonata. Fauna van Nederland, 7: 1-387.
Frank, Chr., 2006. Plio-pleistozäne und holozäne Mollusken Österreichs. Mitteilungen der Prähistorischen Kommission, 62, Part 1: I-XV, 1-395, Part 2: I-XI, 396-860.
Gittenberger, E., Backhys, W., Ripken, Th.E.J., 1984. De landslakken van Nederland. KNNV, Hoogwoud, 184 pp. [2e druk]
Jaeckel, S.G.A., 1962. Ergänzungen und Berichtigungen zum rezenten und quartären Vorkommen der mitteleuropäischen Mollusken. In: Tierwelt Mitteleuropas, Bd II(1), Ergänzung, pp. 25-260.
Kerney, M.P., Cameron, R.A.D. & Jungbluth, J.H., 1983. Die Landschnecken Nord- und Mitteleuropas. Hamburg/Berlin, 384 pp.
Ložek, V., 1964. Quartärmollusken der Tschechoslowakei. Rozpravi Ústredního ústavu geologického, 31: 374 pp.
Dit artikel of een eerdere versie ervan is een (gedeeltelijke) vertaling van het artikel Vertigo pusilla op de Engelstalige Wikipedia, dat onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen valt. Zie de bewerkingsgeschiedenis aldaar.

[1] Müller, O. F., 1774. Vermivm terrestrium et fluviatilium, seu animalium infusoriorum, helminthicorum, et testaceorum, non marinorum, succincta historia. Volumen alterum. - pp. I-XXXVI [= 1-36], 1-214, [1-10]. Havniæ & Lipsiæ.(Heineck & Faber).

[1]