Isobutylacetaat
Isobutylacetaat, systematisch: 2-methylpropylethanoaat, is een organische verbinding, meer precies een ester, met als brutoformule C6H12O2. De stof komt voor als een ontvlambare kleurloze vloeistof, die matig oplosbaar is in water. Ze heeft een fruitige geur, die echter in hoge concentraties storend kan werken. Het komt van nature voor in aardbeien, peren en andere geurende planten.
Isobutylacetaat | ||||
---|---|---|---|---|
Structuurformule en molecuulmodel | ||||
Structuurformule van isobutylacetaat
| ||||
Algemeen | ||||
Molecuulformule | C6H12O2 | |||
IUPAC-naam | 2-methylpropylethanoaat | |||
Andere namen | 2-methylpropylacetaat, 2-methyl-1-propylacetaat, β-methylpropylacetaat | |||
Molmassa | 116,15828 g/mol | |||
SMILES | CC(C)COC(=O)C
| |||
InChI | 1S/C6H12O2/c1-5(2)4-8-6(3)7/h5H,4H2,1-3H3
| |||
CAS-nummer | 110-19-0 | |||
EG-nummer | 203-745-1 | |||
PubChem | 8038 | |||
Wikidata | Q420657 | |||
Beschrijving | Kleurloze vloeistof met fruitige geur | |||
Waarschuwingen en veiligheidsmaatregelen | ||||
H-zinnen | H225 | |||
EUH-zinnen | geen | |||
P-zinnen | P210 | |||
Opslag | Brandveilig opslaan. Gescheiden van sterk oxiderende stoffen, sterke basen en sterke zuren. | |||
ADR-klasse | Gevarenklasse 3 | |||
MAC-waarde | 100 ppm 480 mg/m³ | |||
Fysische eigenschappen | ||||
Aggregatietoestand | vloeibaar | |||
Kleur | kleurloos | |||
Dichtheid | 0,875 g/cm³ | |||
Smeltpunt | −99 °C | |||
Kookpunt | 118 °C | |||
Oplosbaarheid in water | 6,7 g/L | |||
Matig oplosbaar in | water | |||
Brekingsindex | 1,3902[1] | |||
Tenzij anders vermeld zijn standaardomstandigheden gebruikt (298,15 K of 25 °C, 1 bar). | ||||
|
Isobutylacetaat heeft een aantal structuurisomeren:
- butylesters:
- daarnaast ook formiaten, propionaten, butyraten en verschillende isomere vetzuren
Isobutylacetaat is een veelgebruikt organisch oplosmiddel, onder andere voor cellulosenitraat en vernis.
Synthese
bewerkenIsobutylacetaat kan bereid worden door middel van een verestering (veelal een Fischer-Speier-verestering) van 2-methylpropan-1-ol met azijnzuur.
Toxicologie en veiligheid
bewerkenIsobutylacetaat reageert met sterk oxiderende stoffen, sterke zuren en sterke basen, waardoor kans op brand en ontploffing ontstaat.
De damp is matig irriterend voor de ogen en de luchtwegen. Isobutylacetaat kan effecten hebben op het centraal zenuwstelsel. Blootstelling ver boven de toegestane blootstellingsgrenzen kan het bewustzijn verminderen en leiden tot keelpijn, duizeligheid en hoofdpijn.
Externe links
bewerken- ↑ Handbook of Chemistry and Physics, 1st student edition page C-47