Lijst van heren en drossaards van Valkenburg

Wikimedia-lijst
(Doorverwezen vanaf Heren van Valkenburg)

Na de eerste vermelding van Valkenburg ("Falchenberch") in een schenkingsakte van keizer Hendrik III in 1041 werd het Land van Valkenburg enkele eeuwen lang bestuurd door de heren van Valkenburg, vanaf 1365 door de drossaards van Valkenburg. De eerste heren zetelden mogelijk in Genhoes in Oud Valkenburg; pas later zou de hoogteburcht Valkenburg de hoofdzetel zijn geworden.[noot 1]

Eerste heren van Valkenburg

bewerken

Over de eerste heren (en vrouwen) van Valkenburg bestaat veel onzekerheid. Onderstaande lijst moet daarom met de nodige voorzichtigheid worden benaderd.[noot 2]

  • 1106/18-1128: Gosewijn I, eerste heer van Valkenburg uit het geslacht Heinsberg; echtgenoot van Oda van Walbeck (?-1107/52) die een verwante en erfgename van Guda van Valkenburg was[4]
  • 1130-1168: Gosewijn II, zoon van Gosewijn I
  • 1170-1188: Gosewijn III, zoon van Gosewijn II
  • 1188-1212?: Gosewijn IV, zoon van Gosewijn III

Laatste heren van Valkenburg

bewerken

Dezen kwamen aan de macht door aanstelling en aankoop van Valkenburg.

Drossaards van Valkenburg

bewerken

Het Land van Valkenburg werd namens de Brabantse hertogen bestuurd door drossaards (baljuws), bijgestaan door de Staten van Valkenburg (vertegenwoordigers van de ridderschap, de geestelijkheid en de hoofdbanken Meerssen, Beek, Klimmen en Heerlen). Aanvankelijk was het baljuwschap min of meer erfelijk; vanaf 1543 vond benoeming plaats door de Habsburgse vorsten (in hun rol als hertogen van Brabant), vanaf 1632 door de Staten-Generaal van de Nederlanden.[6][7]

Luitenant-drossaards van Valkenburg

bewerken

Na de verwoesting van het kasteel en de vesting in 1672 werd geen nieuwe drossaard aangesteld. Het hoogste ambt in het Land van Valkenburg was vanaf 1672 dat van luitenant-stadhouder of luitenant-drossaard, een ambt dat vaak gecombineerd werd met andere bestuursfuncties. Luitenant-drossaards van Staats-Valkenburg waren onder anderen mr. Hendrik Æmilius van Panhuys en mr. Adriaan Louis Pelerin (tot 1795?).[noot 5] Luitenant-drossaard van Oostenrijks-Valkenburg was onder andere Carel van Brienen (genoemd in 1749).[noot 6] In 1795 werd het Land van Valkenburg, samen met de rest van de Zuidelijke Nederlanden, geannexeerd door Frankrijk en hield daarmee op te bestaan.