Gewoon ijsvingertje

Gewoon ijsvingertje, ook wel IJspegeltje (Ceratiomyxa fruticulosa) is een slijmzwam uit de familie Ceratiomyxidae. De soort werd in 1899 door de Amerikaanse botanicus Thomas Huston Macbride bij het geslacht Ceratiomyxa ingedeeld.

Gewoon ijsvingertje
Taxonomische indeling
Rijk: Eukaryota Stam: Amoebozoa Klasse: Protostelia Orde: Protosteliida Familie: Ceratiomyxidae Geslacht: Ceratiomyxa
Soort
Ceratiomyxa fruticulosa T.Macbr., 1899
Afbeeldingen op Wikimedia Commons
Portaal    Biologie

Kenmerken

Het gewoon ijsvingertje bestaat uit een dicht opeenstaande verzameling van kleine groepjes van tot 10 cm doorsnee, bestaande uit 1 mm hoge, priem- tot knotsvormige, soms vertakte, ijsachtig witte tot roze, lichtblauwe of gelig-beige zuiltjes. De zuiltjes zijn waterig en doorschijnend.

De sporen bevinden zich buiten op het oppervlak van de vruchtvorming op stengels van ongeveer 7 tot 20 micrometer lang en 1,5 tot 3 micrometer dik. De sporen zelf zijn in grote lijnen elliptisch, druppelvormig of bolvormig en meten 8-15 x 6-10 micron. Ze zijn kleurloos tot lichtgroen-geel van kleur en hebben een korrelige inhoud. Het plasmodium is waterig wit tot geel.

Verspreiding

De soort is wereldwijd verspreid en komt voor van het noordpoolgebied tot de tropen. Het bevindt zicht vaak op dood hout van loofbomen, bij voorkeur op donkere en vochtige plekken. Het wordt vaak voornamelijk gevonden na korte periodes van vocht. In Nederland en België komt het gewoon ijsvingertje algemeen voor.

Variaties

Ceratiomyxa fruticulosa heeft ten minste twee variaties, maar deze zijn nog met officieel vastgesteld.

De Ceratiomyxa fruticulosa var. porioides heeft vruchtvormingen die zich plat op het substraat uitstrekken. De poriën zijn tussen de 0,1 en 0,5 millimeter groot. De variatie is ook wijdverspreid, althans in Midden-Europa. Microscopisch niet te onderscheiden van var.fruticulosa. De soorten porioides kunnen echter worden gevonden op een gemeenschappelijke hypothallus met de soorten fruticulosa; de twee kunnen ook in elkaar overgaan.

De Ceratiomyxa fruticulosa var. descendens is vooral bekend uit Japan, maar komt ook voor in Frankrijk en Taiwan. De vruchtvormingen bestaan uit individuele onvertakte kolommen die zich op een veelhoekige basis bevinden. Beide variaties zijn echter in alle overgangsvormen terug te vinden. Deze variatie lijkt daarom als zodanig niet gerechtvaardigd.

Foto's

• 
  Close-up
• 
  Sporen
• 
  Overzicht
• 
  Gele variant
• 
  Gele variant
• 
  Ceratiomyxa fruticulosa var. porioides

Bronnen, noten en/of referenties

• Informatie op NMV Verspreidingsatlas