Francisca Hageman

Francisca Hageman
Volledige naam	Hester Francisca Antonia Hageman
Geboren	30 december 1851
Overleden	18 januari 1884
Geboorteland	Nederland
Beroep(en)	zangeres
Portaal	Klassieke muziek

Hester Francisca Antonia (Francisca) Hageman, ook bekend onder de naam Francisca Hageman Stoetz, (Amsterdam, 30 december 1851^[1] — aldaar, 18 januari 1884) was een Nederlands sopraan.

Leven en werk bewerken

Hester Francisca Antonia werd in 1851 geboren als dochter van de actrice en operazangeres Christine Stoetz^[2] en de boekverkoper Antonie Simon van Westerhoven. Haar moeder was een dochter van de orkestdirecteur van de Amsterdamsche schouwburg Franciscus Nicolaus Stoets en de zangeres/toneelspeelster Louisa Johanna Majofski.^[3] Francisca's zuster Marie van Westerhoven werd actrice en trouwde met Louis H. Chrispijn. Broer Louis van Westerhoven was eveneens acteur. Ook oudtante Koosje Naret Koning was actrice.

In 1876 trouwde ze in Amsterdam met een weduwnaar, de muziekdirecteur Maurits Leonard Hageman.^[4] Uit hun huwelijk werden de zonen Leonard Felix (journalist en schrijver van zowel romans als toneelstukken) en Richard (een gevierd componist in de Verenigde Staten) geboren.

Zij kreeg haar eerste muzieklessen binnen de familie. Daarna ging ze in de leer bij Herman van Bree, Anna Collin-Tobisch en Carl Schneider in Keulen. Zij was pensionnaire van de koningin en mocht verder studeren bij het instituut van Cabel in Brussel. In 1874 werd zij benoemd tot hofzangeres. Zij gaf als zangeres binnen de "Italiaansche Opera" uitvoeringen tot in Sint Petersburg en Moskou. Na haar huwelijk werd ze nog enigszins bekend in Friesland als zangeres van oratoria, maar zong bijvoorbeeld een solopartij in het Requiem van Giuseppe Verdi met uitvoeringen te Amsterdam en Utrecht.

Samen met haar man woonde ze enige tijd in Leeuwarden, alwaar haar man van invloed was binnen de muziekwereld. Het echtpaar gaf enkele concerten. Op 12 maart 1880 gaf het stel een groot concert met de "Nieuwe Zangvereeniging", waarbij Korsfarerne van Niels Gade werd uitgevoerd.^[5] Tevens was ze een van de artiesten die de opening van concertzaal De Harmonie in november 1881 verzorgden, samen met Petrus Wedemeijer en haar man.

Zij overleed in januari 1884 op 32-jarige leeftijd ten huize van haar moeder in Amsterdam.^[6]

Bronnen, noten en/of referenties

Henri Viotta, Lexicon der Toonkunst, deel II, 1883, pagina 5
Eduard A. Melchior: Woordenboek der toonkunst 1890, pagina 268
J.H. Letzer: Muzikaal Nederland 1850-1910. Bio-bibliographisch woordenboek van Nederlandsche toonkunstenaars en toonkunstenaressen - Alsmede van schrijvers en schrijfsters op muziek-literarisch gebied, 2. uitgaaf met aanvullingen en verbeteringen. Utrecht: J. L. Beijers, 1913, pagina 65
Geïllustreerd muzieklexicon, onder redactie van Mr. G. Keller en Philip Kruseman, medewerking van Sem Dresden, Wouter Hutschenruijter (1859-1943), Willem Landré, Alexander Voormolen en Henri Zagwijn; uitgegeven in 1932/1949 bij J. Philips Kruseman, Den Haag; pagina 261
Jozef Robijns, Miep Zijlstra: Algemene muziek encyclopedie, Haarlem: De Haan, 1979-1984, ISBN 978-90-228-4930-9, deel 4, pagina 135
Tooneelherinneringen (1929) van Dr. M.B. Mendes da Costa

↑ Algemeen Handelsblad d.d. 1 januari 1852: Geboortebericht en Geboortakte in het Amsterdams geboorteregister
↑ Rijksbureau voor Kunsthistorische Documentatie: Portret van Johanna Christina Maria Elisabeth Stoetz (1829-1897) (zowel de schrijfwijze Stoetz als Stoets komen voor). Gearchiveerd op 4 maart 2016.
↑ De ouders van Hester waren in 1850 getrouwd; hun huwelijk werd in 1870 door echtscheiding ontbonden (zie huwelijksakte met aantekening vonnis rechtbank d.d. 25 januari 1870)
↑ Huwelijksakte
↑ Leeuwarder Courant d.d. 12 maart 1880 "Groot Concert door de Nieuwe Zangvereeniging"
↑ Het nieuws van den Dag d.d. 22 januari 1884: Overlijdensbericht en Leidsch Dagblad d.d. 23 januari 1884: "Aan de Nederlandsche kunstwereld is eene zeer verdienstelijke artieste ontvallen"

[1] Algemeen Handelsblad d.d. 1 januari 1852: Geboortebericht en Geboortakte in het Amsterdams geboorteregister

[2] Rijksbureau voor Kunsthistorische Documentatie: Portret van Johanna Christina Maria Elisabeth Stoetz (1829-1897) (zowel de schrijfwijze Stoetz als Stoets komen voor). Gearchiveerd op 4 maart 2016.

[3] De ouders van Hester waren in 1850 getrouwd; hun huwelijk werd in 1870 door echtscheiding ontbonden (zie huwelijksakte met aantekening vonnis rechtbank d.d. 25 januari 1870)

[4] Huwelijksakte

[5] Leeuwarder Courant d.d. 12 maart 1880 "Groot Concert door de Nieuwe Zangvereeniging"

[6] Het nieuws van den Dag d.d. 22 januari 1884: Overlijdensbericht en Leidsch Dagblad d.d. 23 januari 1884: "Aan de Nederlandsche kunstwereld is eene zeer verdienstelijke artieste ontvallen"

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]