Douglas C-124 Globemaster II

Douglas C-124 Globemaster II
Fabrikant	Douglas Aircraft Company
Lengte	39,8 m
Spanwijdte	53,1 m
Hoogte (vanaf de grond)	14,7 m
Stoelen voor passagiers	200 passagiers of 34 ton vracht
Leeggewicht	45.888 kg
Vleugeloppervlak	132,8 m²
Max. startgewicht	93.915 kg
Max. brandstof	42.120 liter
Motoren	4× Pratt & Whitney R-4360—63A Wasp Major, 28 cilinders, luchtgekoelde stermotor van 3500 pk (2600 kW)
Kruissnelheid	370 km/h
Kruishoogte	6600 m
Max. reikwijdte	10.980 km
Eerste vlucht	27 november 1949
Status	Buiten gebruik in september 1974
Voornaamste gebruikers	United States Air Force
Aantal gebouwd	448
Portaal	Luchtvaart

De Douglas C-124 Globemaster II is een Amerikaans vrachtvliegtuig gebouwd door de Douglas Aircraft Company in Long Beach te Californië. De C-124 was het belangrijkste zware transportmiddel voor de Military Air Transport Service (MATS), onderdeel van de United States Air Force (USAF), in de jaren vijftig en begin jaren zestig. Het toestel werd opgevolgd door de Lockheed C-141 Starlifter. Het deed dienst in MATS, later Military Airlift Command (MAC), eenheden van de Air Force Reserve en Air National Guard en werd uiteindelijk in 1974 buitengebruik gesteld.

Ontwerp en ontwikkeling bewerken

Douglas Aircraft was tussen 1947 en 1949 bezig met de ontwikkelde de C-124, op basis van een prototype van de Douglas C-74 Globemaster I uit de Tweede Wereldoorlog. De Berlijnse luchtbrug had de militairen er van overtuigd dat een toestel met een groter laadvermogen essentieel was.

De C-124 kreeg een vrachtcapaciteit van 31.100 kg. In de 23 meter lange laadruimte waren twee bovenliggende takels om het laden en lossen te vergemakkelijken. Het toestel was groot genoeg om complete tanks, kanonnen, vrachtwagens en ander zwaar materieel vervoeren.^[1] Met aanpassingen voor het transport van passagiers naar twee dekken kon het 200 soldaten met uitrusting meenemen of 127 gewonden op draagbaren met hun verzorgers.^[2]

Het vliegtuig werd aangedreven door vier Pratt & Whitney R-4360 Wasp Major motoren die elk 3800 pk (2800 kW) produceerden. Om het laden en lossen te vergemakkelijken waren er twee grote openslaande deuren en een hydraulisch bediende helling in de neus van de romp en een vrachtlift achter in de romp.

Inzet bewerken

De C-124 vloog voor het eerst op 27 november 1949, en de iets aangepaste versie C-124A werd geleverd vanaf mei 1950.^[2] De versie C-124C kreeg krachtiger motoren en een APS-42 weerradar gemonteerd op de neus van het toestel. Op de vleugeltips waren verbrandingsverwarmers gemonteerd om de cabine te verwarmen en de vleugel- en staartoppervlak mogelijk ijsvrij te maken. De C-124A's werden later aangepast met deze verbeteringen.

Het eerste toestel werd in mei 1950 geleverd en in 1955 de laatste. In totaal zijn er 448 exemplaren gemaakt. Ze voerden zware vrachtoperaties uit voor het Amerikaanse leger over de hele wereld, inclusief vluchten naar Zuidoost-Azië, Afrika en elders. De C-124 is ingezet tijdens de Koreaanse oorlog en werd ook gebruikt voor bevoorradingsvluchten naar Antarctica.

Van 1959 tot 1961 vervoerden ze Thor-raketten over de Atlantische Oceaan naar Engeland. De Thor raket was 20 meter lang, had een diameter van 2,4 meter en een leeggewicht van iets meer dan 3 ton. De C-124 werd ook veel gebruikt in de Vietnamoorlog om materieel naar Vietnam te vervoeren. Totdat de Lockheed C-5 Galaxy operationeel werd, de C-124 en de vergelijkbare Douglas C-133 Cargomaster de enige beschikbare vliegtuigen die zeer grote ladingen konden vervoeren.

Het Strategic Air Command (SAC) kreeg 50 exemplaren van de C-124 Globemaster en deze waren in dienst in de periode 1950-1962.^[3] Hun belangrijkste taak was het vervoeren van kernwapens tussen luchtbases en het transport van SAC-personeel en -uitrusting tijdens oefeningen en overzeese inzet.

De Military Air Transport Service (MATS) was de belangrijkste operator tot januari 1966, toen de organisatie de nieuwe naam Military Airlift Command (MAC) kreeg. Binnen een paar jaar na de oprichting van MAC werden de laatst overgebleven exemplaren van de C-124 overgebracht naar de Air Force Reserve (AFRES) en de Air National Guard (ANG), waarbij de overdracht in 1970 voltooid was. Bij de ANG ging het vliegtuig met pensioen in september 1974.

Versies bewerken

YC-124: Prototype herbouwd van een C-74 met een nieuwe romp en vier R-4360-39-motoren van 3500 pk. Het kreeg later een nieuwe motor en werd opnieuw aangewezen als YC-124A.
YC-124A: Prototype YC-124 met vier krachtiger R-4360-35A motoren van elk 3800 pk.
C-124A: Douglas Model 1129A, productieversie met vier R-4360-20WA-motoren van 3500 pk. Van deze versie zijn er 204 gebouwd. De meeste toestellen zijn later uitgerust met neusradar en verbrandingsverwarmers in de vleugeltip.
YC-124B: Douglas Model 1182E was een turbopropvariant van de C-124A met vier Pratt & Whitney YT34-P-6 turbopropmotoren. Het toestel zou ingezet worden als tankvliegtuig, maar werd vooral gebruikt voor proeven met turboprops. Oorspronkelijk aangeduid als C-127.
C-124C: Douglas Model 1317, hetzelfde als C-124A maar met vier krachtiger 3800 pk R-4360-63A-motoren, neusradar, vleugeltip-verbrandingsverwarmers en grotere brandstoftanks. Van deze versie zijn 243 exemplaren afgeleverd.

Trivia bewerken

De bijnaam van het toestel was ‘Old Shakey’.

Cockpit van een C-124
Globemaster vrachtruim
Vooraanzicht Globemaster op openstaande deuren
C-124 met UH-34D helikopter
Een raket wordt in Globemaster geladen

Externe link bewerken

(en) YouTube C-124 Virtual Tour

Bronnen, noten en/of referenties

Dit artikel of een eerdere versie ervan is een (gedeeltelijke) vertaling van het artikel Douglas C-124 Globemaster II op de Engelstalige Wikipedia, dat onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen valt. Zie de bewerkingsgeschiedenis aldaar.

↑ (en) Boeing Douglas C-124 Globemaster II Military Transport, geraadpleegd op 12 juni 2023. Gearchiveerd op 12 juni 2023.
↑ ^a ^b (en) National Museum of USAF Douglas C-124 Globemaster II, geraadpleegd op 12 juni 023. Gearchiveerd op 12 juni 2023.
↑ (en) Military Factory Douglas C-124 Globemaster II Heavy-lift Transport Aircraft (1950), geraadpleegd op 12 juni 2023. Gearchiveerd op 12 juni 2023.

Zie de categorie Douglas C-124 Globemaster II van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.

[1] (en) Boeing Douglas C-124 Globemaster II Military Transport, geraadpleegd op 12 juni 2023. Gearchiveerd op 12 juni 2023.

[NMUSAF-2] (en) National Museum of USAF Douglas C-124 Globemaster II, geraadpleegd op 12 juni 023. Gearchiveerd op 12 juni 2023.

[3] (en) Military Factory Douglas C-124 Globemaster II Heavy-lift Transport Aircraft (1950), geraadpleegd op 12 juni 2023. Gearchiveerd op 12 juni 2023.

[1]

[2]

[3]