Wikipedia

Centrale Begraafplaats (Brugge)

begraafplaats in Brugge
(Doorverwezen vanaf Centrale Begraafplaats)

De Centrale Begraafplaats van Brugge (in de volksmond vaak Brugs Kerkhof genoemd) is een grote begraafplaats in Assebroek in de Belgische stad Brugge. De begraafplaats bevindt zich in de wijk Sint-Katarina, op de grens met de wijk Steenbrugge. Deze begraafplaats mag niet verward worden met de in de jaren 1970 ten noorden van de stad aangelegde Parkbegraafplaats Blauwe Toren.

Achtergevel poortgebouw, Centrale Begraafplaats van Brugge

Geschiedenis bewerken

Het decreet van 26 juni 1784 van keizer Jozef II bepaalde onder meer dat niemand nog in een kerk of binnen de stad mocht begraven worden. Het Brugse stadsbestuur kocht daarom een terrein aan in randgemeente Assebroek en richtte het in als begraafplaats. De eerste teraardebestelling gebeurde er op 13 februari 1787. Wegens protest onder de bevolking zou het nog tot 1804 duren eer alle begrafenissen buiten de stad plaatsvonden.

Reeds in 1841 en 1864 werd de begraafplaats uitgebreid. Een algemeen plan werd in 1837 door Pierre Buyck uitgewerkt. Na nieuwe uitbreidingen heeft de begraafplaats thans een oppervlakte van 12 hectare.

Herwaardering bewerken

 
Detail van het Grafmonument 01, beeld van Heinrich Pohlmann
 
Brugge familiegraf Hendrik Pickery
 
Graf van Guido Gezelle
 
Grafmonumenten van Henry en Thomas Trollope
 
Belgische oorlogsgraven
 
Graf van Thomas Esmonde, na renovatie in maart 2017

Rond 1980 werd men er zich van bewust dat niet alleen de architectuur van de Brugse binnenstad bescherming verdiende, maar dat zich ook aan de rand van de stad, onder meer op de zich daar bevindende begraafplaatsen, waardevolle zaken bevonden. In 1978 werd een Stedelijke Commissie voor Graftekens opgericht. Die nam het initiatief voor het oprichten van een lapidarium waar resten van verdwenen grafmonumenten getoond worden en waar panelen achtergrondinformatie geven.

Rond 2010 werden enkele nieuwe initiatieven genomen (niet alleen op de centrale, maar ook op de andere Brugse begraafplaatsen). Wegens het verbod op het gebruik van pesticiden werd geëxperimenteerd met nieuwe vormen van beplanting tussen de graven. Een aantal graven werd op initiatief van de stad gereinigd en hersteld.

Waardevolle grafmonumenten bewerken

De meeste waardevolle monumenten werden geïnventariseerd en kregen een bordje met uitleg. Zij worden hierna opgesomd (eerst het nummer, dan het vak op de begraafplaats, ten slotte de naam). Enkele graven van personen die een Wikipedia-pagina hebben maar die niet geïnventariseerd zijn, worden ook vermeld.

Oorlogsgraven bewerken

Op deze begraafplaats zijn perken met graven van soldaten uit de Eerste en Tweede Wereldoorlog. Het Belgische deel staat bekend als de Belgische militaire begraafplaats van Brugge en het Britse deel als Brugge General Cemetery.

De Centrale begraafplaats van Brugge staat in de inventaris van Onroerend Erfgoed in Vlaanderen.[1]

Literatuur bewerken

  • Hilde LOBELLE & Jean VAN CLEVEN, Het neogotische grafteken van dr. Jacques, Olivier, Marie De Mersseman op de stedelijke begraafplaats te Steenbrugge, in: Brugs Ommeland, 1979
  • Negentiende-eeuwse graftekens en begraafplaatsen, Studiedag 24 mei 1986, in: Brugs Ommeland, 1986, blz. 195-268
    • Fernand VANDAMME, Woord vooraf
    • Jean VAN CLEVEN, Inleiding
    • André VANDEWALLE, De 19de-eeuwse graftekens en begraafplaatsen van Brugge in historisch perspectief
    • Jean VAN CLEVEN, De 19de-eeuwse graftekens en begraafplaatsen van Brugge in kunsthistorisch perspectief
    • Lode DE CLERCQ, De restauratie van XIXde-eeuwse grafmonumenten en hun sites
    • Josiane VAN VLAANDEREN-TUYAERTS, De Brugse Stedelijke Commissie voor Graftekens: een historiek
    • Marcel M. CELIS, De inbreng van het Bestuur voor Monumenten- en Landschapszorg
    • Marc DUBOIS, Grafarchitectuur in het Gentse
    • Jean VAN CLEVEN, 19de-eeuwse graftekens en begraafplaatsen: samenvatting panelgesprek
  • André VANDEWALLE, Het kerkhof van Steenbrugge en de restauratie van graftekens, in: Arsbroek, 1991
  • V. BOUCKAERT e. a., De Centrale Begraafplaats te Assebroek-Brugge. Beknopte gids, in: Brugs Ommeland, Brugge, 1993, 3blz 1-94.
  • Koen ROTSAERT, De Kerkhofkwestie in het licht van de clerico-liberale strijd te Brugge in de 19de eeuw, in: Brugs Ommeland, 1994
  • Jozef BOSSU, Het centraal kerkhof van Brugge te Assebroek; ontstaan en evolutie, in: Arsbroek, 2000
  • Jozef BOSSU: De Calvarieberg van het centraal kerkhof van Brugge, in: Arsbroek, 2008
  • Bob WARNIER & Albert CLARYSSE, Wandeling 2. De Brugse begraafplaats, Uitgaven West-Vlaamse Gidsenkring, Brugge, 2008 (Wandelgids)
  • Stefanie HAP, De Brugse begraafplaats en het belang van archiefdocumenten voor de studie van het funeraire erfgoed, in: Brugs Ommeland, 2009
Zie de categorie Centrale Begraafplaats (Brugge) van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.

Overgenomen van "https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Centrale_Begraafplaats_(Brugge)&oldid=67209875"