Brandevoort

wijk in Helmond, Nederland

Brandevoort is een Vinex-wijk in de stad Helmond in de Nederlandse provincie Noord-Brabant. De wijk ligt in het gebied tussen Mierlo-Hout, Geldrop-Mierlo en Nuenen en ligt aan de spoorlijn Eindhoven-Venlo.

Brandevoort
Wijk van Helmond
Kerngegevens
Provincie Vlag Noord-Brabant Noord-Brabant
Gemeente Vlag Helmond Helmond
Plaats Helmond
Coördinaten 51°27'35"NB, 5°36'40"OL
Oppervlakte 4,99 km²  
- land 4,95 km²  
- water 0,04 km²  
Inwoners
(2023)
11.560[1]
(2.317 inw./km²)
Woning­voorraad 4.296 woningen[1]
Overig
Postcode(s) 5706-5708
Website Helmond Brandevoort
Foto's
Brandevoort: De Veste aan de buitenkant
Brandevoort: De Veste aan de buitenkant
Brandevoort: In de De Veste, Peter H. 2005
Brandevoort: In de De Veste, Peter H. 2005

Geschiedenis

bewerken

Brandevoort was een agrarisch gebied in de gemeente Mierlo. Het kent al een eeuwenoude geschiedenis van bewoning. Bij opgravingen is onder andere een Romeinse nederzetting uit het begin van onze jaartelling aangetroffen. In en na de middeleeuwen woonden er voornamelijk boerengezinnen. Totdat in 1995 Helmond begon met het uitbreidingsproject door het annexeren van dit dunbevolkte deel van de gemeente Mierlo.

In de periode 2000 - 2021 worden in dit voormalig agrarisch gebied circa 6000 woningen gebouwd wat tot een totale bevolking van circa 17.000 inwoners moet leiden. Naast de “dorpskern” De Veste, waar winkels en andere voorzieningen aanwezig zijn, liggen ook de woongebieden van De Buitens: Schutsboom, Brand, Beemden, Stepekolk. Later zullen nieuwe wijken gaan ontstaan namelijk: de Marke, Hazenwinkel, Liverdonk en Kranenbroek.

Brandevoort is opgezet volgens de principes van New Urbanism. Doordat diverse architecten werken aan deze wijk in aanbouw, ontstaat er een zeer afwisselend straatbeeld. De Veste wordt historiserend aangelegd in de stijl van een 17e-eeuws Brabants stadje, met herenhuizen aan grachten. In 2005 was een deel van De Veste opgeleverd en het deelplan Schutsboom vrijwel helemaal gereed. Nieuwe bebouwingen staan in de Stepekolk en ook de Brand is al voor een deel bebouwd. Ook deze wijken bestaan grotendeels uit duurdere woningen die meestal in vooroorlogse 20e-eeuwse stijl gebouwd zijn, met een opzettelijke vermijding van de kenmerken van het naoorlogse functionalisme.

Het ontwerp voor Brandevoort (Masterplan Brandevoort) werd gemaakt door Wissing (stedenbouwkundig ontwerp), Paul van Beek (landschapsinrichting) en Rob Krier en Christoph Kohl (architectuur) in samenwerking met Grontmij. Op 10 december 2006 is het station Helmond Brandevoort geopend, het vierde treinstation in Helmond. De bouwstijl van het station sluit aan bij die van de naburige wijk. Vanuit het station zijn anno 2019 directe verbindingen met Deurne, Eindhoven Centraal, 's-Hertogenbosch en in de spits Oss.

In 2010 is de bouw gestart van de tweede fase van Brandevoort. Hierin zullen gebouwd worden de buitens: Kranenbroek, Liverdonk, Hazenwinkel. Ook wordt De Veste uitgebreid en komt er nog een dichtbevolkt gebied: "De Marke". Tevens zal men een bedrijventerrein voor hoogwaardige technologie aanleggen in dezelfde stijl. Dit bedijventerrein zal tegen de A270 worden gebouwd. In september 2011 is men gestart met de voorbereidingen voor een tweede aansluiting op de A270 ter hoogte van de parkeerplaats Vaarle[2].

Bezienswaardigheden

bewerken

De stadskern De Veste is een opvallend onderdeel van Brandevoort. Het is opgezet als een oud vestingstadje. De pittoreske poortjes komen uit op binnenhofjes die als parkeerplaatsen worden gebruikt. Het torentje hoort bij een schoolgebouw, in tegenstelling tot een kerk of kasteel zoals men dat in authentieke vestingstad zou kunnen aantreffen. Ook de grachten zijn samen met de rest van de stadskern modern. In de meeste straten van de Veste zijn uitsluitend woningen te vinden. Sommige zijn ontworpen als herenhuizen. Veel straten hebben nostalgisch klinkende namen en op de straatnaambordjes zijn de 21e-eeuwse jaartallen te vinden.

  • De Plaetse is het centrale plein van de wijk. Het sluit aan bij De Veste. In 2008 waren hier een aantal winkelpanden in aanbouw. Er zijn enkele beelden geplaatst, namelijk: Absorbed, een groot beeld van Rob Krier uit 2006, en The Giving Child, een bronzen beeldje dat een meisje voorstelt dat een boek aanbiedt waaruit een duif opstijgt.
  • De Victoriaanse Hal uit 2003 is een gietijzeren markthal, weliswaar nieuw gebouwd, en mogelijk uniek in Nederland. Ze bevindt zich op De Plaetse.
  • De Kapel van Sint-Antonius Abt aan de Schutsboom, in een van de buitenwijken van Brandevoort. Het oude bomenbestand heeft men gehandhaafd. De kapel is gebouwd door het in 1537 opgerichte Sint-Antoniusgilde en stamt uit 1962. In 1992 werd ze in hergebruik gegeven. In de kapel, eigenlijk een grote nis, bevindt zich een afbeelding van Sint-Antonius-Abt.

De film Triptiek - beelden van een koninkrijk van Paul van den Wildenberg en Jan Ketelaars uit 2011 is een drieluik, waarvan deel 2 (Wonen) een portret van Brandevoort is. (Deel 1, Werken, portretteert de Eemshaven, en deel 3, Recreëren, De Grolsch Veste.)

bewerken
Zie de categorie Brandevoort van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.