Zweepspinnen

Zweepspinnen
	Damon diadema
	Taxonomische indeling
Rijk:	Animalia (Dieren)
Stam:	Arthropoda (Geleedpotigen)
Klasse:	Arachnida (Spinachtigen)
	Orde
	Amblypygi; Thorell, 1883
	Afbeeldingen op Wikimedia Commons
	Zweepspinnen op Wikispecies
Portaal	Biologie

De zweepspinnen (Amblypygi) zijn een orde in de klasse van de spinachtigen (Arachnida). De wetenschappelijke naam betekent 'stompe achterkant', vanwege het ontbreken van een achterlijfsuitsteeksel (telson).

Kenmerken bewerken

De spinachtige heeft vier paar poten, waarvan het eerste paar is omgebouwd tot lange "zwepen" waarmee hij de omgeving betast, en voedsel zoekt. De "zwepen" zijn viermaal zijn eigen lichaamslengte. De zweepspin is geheel ongevaarlijk, zijn belangrijkste wapen bestaat uit zijn lange poten waarmee hij hard weg kan rennen. Met de pedipalpen op het voorste segment grijpt hij prooien vast en kan de spin bijten, wat hij alleen in uiterste gevallen zal doen. De zweepspin is niet giftig. Ze worden 5 tot 40 millimeter lang (lichaam: de voelpoten kunnen tot 25 cm lang worden bij sommige soorten). Zweepspinnen moeten niet verward worden met de zweepstaartschorpioenen die eveneens verlengde uitsteeksels hebben maar dan aan de achterzijde van het achterlijf.

Leefwijze bewerken

De zweepspin is anders dan zijn naam doet vermoeden geen echte spin. Zweepspinnen zijn nachtactief en leven vooral in donkere grotten en voeden zich met insecten.

Onderverdeling bewerken

Er zijn 159 beschreven nog levende soorten zweepspinnen, die worden verdeeld in 5 families, 17 genera en 159 soorten. Daarnaast zijn er 8 fossiele soorten bekend.

Verspreiding en leefgebied bewerken

Soorten van deze zweepspin komen voor in Afrika, Zuid-Amerika en Azië.^[1]

Onderverdeling bewerken

Onderorde Euamblypygi
- Infraorde Charinina
  - Superfamilie Charinoidea
    - Familie Charinidae - Quintero, 1986
      - Geslacht Catageus - Thorell, 1889
        Catageus pusillus - Thorell, 1889
      - Geslacht Charinus - Simon, 1892
        Charinus abbatei - Delle Cave, 1986
        
        Charinus acaraje - Pinto-da-Rocha, Machado & Weygoldt, 2002
        
        Charinus asturius - Pinto-da-Rocha, Machado & Weygoldt, 2002
        
        Charinus acosta - (Quintero, 1983)^[2]
        
        Charinus africanus - Hansen, 1921
        
        Charinus australianus - (L. Koch, 1867)^[2]
        
        Charinus bengalensis - (Gravely, 1911)^[2]
        
        Charinus bordoni - (Ravelo, 1975)^[2]
        
        Charinus brazilianus - Weygoldt, 1972
        
        Charinus camachoi - (Gonzalez-Sponga, 1998)^[2]
        
        Charinus caribensis - (Quintero, 1986)^[2]
        
        Charinus centralis - Armas & Avila Calvo, 2000
        
        Charinus cubensis - (Quintero, 1983)^[2]
        
        Charinus decu - (Quintero, 1983)^[2]
        
        Charinus dhofarensis - Weygoldt, Pohl & Polak, 2002
        
        Charinus diblemma - Simon, in Fage & Simon 1936
        
        Charinus dominicanus - Armas & Gonzalez, 2001
        
        Charinus fagei - Weygoldt, 1972
        
        Charinus gertschi - Goodnight & Goodnight, 1946
        
        Charinus guianensis - (Caporiacco, 1947)^[2]
        
        Charinus guianensis - (Quintero, 1986)^[2]
        
        Charinus insularis - Banks, 1902
        
        Charinus ioanniticus - (Kritscher, 1959)^[2]
        
        Charinus jeanneli - Simon, in Fage & Simon 1936
        
        Charinus koepeckei - Weygoldt, 1972
        
        Charinus madagascariensis - Fage, 1946
        
        Charinus milloti - Fage, 1939
        
        Charinus montanus - Weygoldt, 1972
        
        Charinus muchmorei - Armas & Teruel, 1997
        
        Charinus mysticus - Giupponi & Kury, 2002
        
        Charinus neocaledonicus - Simon, in Kraepelin 1895
        
        Charinus pardillalensis - (Gonzalez-Sponga, 1998)^[2]
        
        Charinus pescotti - Dunn, 1949
        
        Charinus platnicki - (Quintero, 1986)^[2]
        
        Charinus schirchii - (Mello-Leitao, 1931)^[2]
        
        Charinus socotranus - Weygoldt, Pohl & Polak, 2002
        
        Charinus seychellarum - Kraepelin, 1898
        
        Charinus troglobius - Baptista & Giupponi, 2002
        
        Charinus tronchonii - (Ravelo, 1975)^[2]
        
        Charinus wanlessi - (Quintero, 1983)^[2]
      - Geslacht Sarax - Simon, 1892
        Sarax brachydactylus - Simon, 1892
        
        Sarax buxtoni - (Gravely, 1915)^[2]
        
        Sarax cochinensis - (Gravely, 1915)^[2]
        
        Sarax davidovi - Fage, 1946
        
        Sarax javensis - (Gravely, 1915)^[2]
        
        Sarax mediterraneus - Delle Cave, 1986
        
        Sarax rimosus - (Simon, 1901)^[2]
        
        Sarax sarawakensis - (Thorell, 1888)^[2]
        
        Sarax singaporae - Gravely, 1911
        
        Sarax willeyi - Gravely, 1915
- Infraorde Neoamblypygi
  - Superfamilie Charontoidea
    - Familie Charontidae - Simon, 1892
      - Geslacht Charon - Karsch, 1879
        Charon annulipes - Lauterer, 1895
        
        Charon gervaisi - Harvey & West, 1998
        
        Charon grayi - (Gervais, 1842)^[2]
        
        Charon oenpelli - Harvey & West, 1998
        
        Charon trebax - Harvey & West, 1998
      - Geslacht Stygophrynus - Kraepelin, 1895
        Stygophrynus forsteri - Dunn, 1949
        
        Stygophrynus moultoni - Gravely, 1915
        
        Stygophrynus brevispina - Weygoldt, 2002
        
        Stygophrynus cavernicola - (Thorell, 1889)^[2]
        
        Stygophrynus cerberus - Simon, 1901
        
        Stygophrynus dammermani - Roewer, 1928
        
        Stygophrynus longispina - Gravely, 1915
  - Superfamilie Phrynoidea
    - Familie Phrynichidae
      - Geslacht Damon - C.L. Koch, 1850
        Damon annulatipes - (Wood, 1869)^[2]
        
        Damon brachialis - Weygoldt, 1999
        
        Damon diadema - (Simon, 1876)^[2]
        
        Damon gracilis - Weygoldt, 1998
        
        Damon johnsonii - (Pocock, 1894)^[2]
        
        Damon longispinatus - Weygoldt, 1998
        
        Damon medius - (Herbst, in Lichtenstein & Herbst 1797)^[2]
        
        Damon tibialis - (Simon, 1876)^[2]
        
        Damon uncinatus - Weygoldt, 1999
        
        Damon variegatus - (Perty, 1834)^[2]
      - Geslacht Euphrynichus - Weygoldt, 1995
        Euphrynichus amanica - (Werner, 1916)^[2]
        
        Euphrynichus bacillifer - (Gerstaecker, 1873)^[2]
      - Geslacht Musicodamon - Fage, 1939
        Musicodamon atlanticus - Fage, 1939
      - Geslacht Phrynichodamon - Weygoldt, 1996
        Phrynichodamon scullyi - (Purcell, 1902)^[2]
      - Geslacht Phrynichus - Karsch, 1879
        Phrynichus brevispinatus - Weygoldt, 1998
        
        Phrynichus ceylonicus - (C.L.Koch, 1843)^[2]
        
        Phrynichus deflersi - Simon, 1887
        
        Phrynichus dhofarensis - Weygoldt, Pohl & Polak, 2002
        
        Phrynichus exophthalmus - Whittick, 1940
        
        Phrynichus gaucheri - Weygoldt, 1998
        
        Phrynichus heurtaultae - Weygoldt, Pohl & Polak, 2002
        
        Phrynichus jayakari - Pocock, 1894
        
        Phrynichus longespina - (Simon, 1936)^[2]
        
        Phrynichus lunatus - (Pallas, 1772)
        
        Phrynichus madagascariensis - Weygoldt, 1998
        
        Phrynichus nigrimanus - (C.L.Koch, 1847)^[2]
        
        Phrynichus orientalis - Weygoldt, 1998
        
        Phrynichus phipsoni - Pocock, 1894
        
        Phrynichus pusillus - Pocock, 1894
        
        Phrynichus reniformis - (Linnaeus, 1758)^[2]
        
        Phrynichus scaber - (Gervais, 1844)^[2]
        
        Phrynichus spinitarsus - Weygoldt, 1998
      - Geslacht Trichodamon - Mello-Leitão, 1935
        Trichodamon froesi - Mello-Leitao, 1940
        
        Trichodamon princeps - Mello-Leitao, 1935
        
        Trichodamon pusillus - Mello-Leitao, 1936
      - Geslacht Xerophrynus - Weygoldt, 1996
        Xerophrynus machadoi - (Fage, 1951)^[2]
    - Familie Phrynidae
      - Geslacht Acanthophrynus - Kraepelin, 1899
        Acanthophrynus coronatus - (Butler, 1873)^[2]
      - Geslacht Electrophrynus † - Petrunkevitch, 1971
        Electrophrynus mirus † - Petrunkevitch, 1971
      - Geslacht Heterophrynus - Pocock, 1894
        Heterophrynus alces - Pocock, 1902
        
        Heterophrynus armiger - Pocock, 1902
        
        Heterophrynus batesii - (Butler, 1873)^[2]
        
        Heterophrynus brevimanus - Mello-Leitao, 1931
        
        Heterophrynus cervinus - Pocock, 1894
        
        Heterophrynus cheiracanthus - (Gervais, 1842)^[2]
        
        Heterophrynus elaphus - Pocock, 1903
        
        Heterophrynus gorgo - (Wood, 1869)^[2]
        
        Heterophrynus pumilio - (C.L.Koch, 1840)^[2]
        
        Heterophrynus seriatus - Mello-Leitao, 1940
        
        Heterophrynus vesanicus - Mello-Leitao, 1941
      - Geslacht Paraphrynus - Moreno, 1940
        Paraphrynus azteca - (Pocock, 1894)^[2]
        
        Paraphrynus baeops - Mullinex, 1975
        
        Paraphrynus chacmool - (Rowland, 1973)^[2]
        
        Paraphrynus chiztun - (Rowland, 1973)^[2]
        
        Paraphrynus cubensis - Quintero, 1983
        
        Paraphrynus emaciatus - Mullinex, 1975
        
        Paraphrynus grubbsi - Cokendolpher & Sissom, 2001
        
        Paraphrynus intermedius - (Franganillo, 1926)
        
        Paraphrynus laevifrons - (Pocock, 1894)^[2]
        
        Paraphrynus macrops - (Pocock, 1894)^[2]
        
        Paraphrynus mexicanus - (Bilimek, 1867)^[2]
        
        Paraphrynus pococki - Mullinex, 1975
        
        Paraphrynus raptator - (Pocock, 1902)^[2]
        
        Paraphrynus reddelli - Mullinex, 1979
        
        Paraphrynus robustus - (Franganillo, 1931)^[2]
        
        Paraphrynus subspinosus - Franganillo, 1936
        
        Paraphrynus velmae - Mullinex, 1975
        
        Paraphrynus viridiceps - (Pcocok, 1894)^[2]
        
        Paraphrynus williamsi - Mullinex, 1975
      - Geslacht Phrynus - Lamarck, 1801
        Phrynus asperatipes - Wood, 1863
        
        Phrynus barbadensis - (Pocock, 1894)^[2]
        
        Phrynus cozumel - Armas, 1995
        
        Phrynus damonidaensis - Quintero, 1981
        
        Phrynus eucharis - Armas & Gonzalez, 2001
        
        Phrynus fossilis † - Keferstein, 1828
        
        Phrynus fuscimanus - C.L.Koch, 1847
        
        Phrynus garridoi - Armas, 1994
        
        Phrynus gervaisii - (Pocock, 1894)^[2]
        
        Phrynus goesii - Thorell, 1889
        
        Phrynus hispaniolae - Armas & Gonzalez, 2001
        
        Phrynus kennidae - Armas & Gonzalez, 2001
        
        Phrynus levii - Quintero, 1981
        
        Phrynus longipes - (Pocock, 1894)^[2]
        
        Phrynus maesi - Armas, 1995
        
        Phrynus marginemaculatus - C.L.Koch, 1840
        
        Phrynus noeli - Armas & Perez, 1994
        
        Phrynus operculatus - Pocock, 1902
        
        Phrynus palenque - Armas, 1995
        
        Phrynus parvulus - Pocock, 1902
        
        Phrynus pavesii - Fenizia, 1897
        
        Phrynus pinarensis - Franganillo, 1940
        
        Phrynus pinero - Armas & Avila Calvo, 2000
        
        Phrynus pseudoparvulus - Armas & Viquez, 2001
        
        Phrynus pulchripes - (Pocock, 1894)^[2]
        
        Phrynus resinae † - (Schawaller, 1979)^[2]
        
        Phrynus santarensis - (Pocock, 1894)^[2]
        
        Phrynus tessellatus - (Pocock, 1894)^[2]
        
        Phrynus viridescens - Franganillo, 1931
        
        Phrynus whitei - Gervais, 1842
        
        Tarantula cordata - Lichtenstein, 1796
Onderorde Paleoamblypygi
- Superfamilie Paracharontoidea
  - Familie Paracharontidae
    - Geslacht Paracharon - Hansen, 1921
      - Paracharon caecus - Hansen, 1921
  - Familie incertae sedis
    - Geslacht Britopygus † - Dunlop & Martill, 2002
      - Britopygus weygoldti † - Dunlop & Martill, 2002
    - Geslacht Graeophonus † - Scudder, 1890
      - Graeophonus anglicus † - Pocock, 1911
      - Graeophonus carbonarius † - (Scudder, 1876)^[2]
    - Geslacht Sorellophrynus † - Harvey, 2002
      - Sorellophrynus carbonarius † - Petrunkevitch, 1913
    - Geslacht Thelyphrynus † - Petrunkevitch, 1913
      - Thelyphrynus elongatus † - Petrunkevitch, 1913

Bronnen, noten en/of referenties

↑ (en) SYNOPSIS OF THE DESCRIBED Amblypygi OF THE WORLD (03-07-2005). Geraadpleegd op 19-02-2010.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ ^o ^p ^q ^r ^s ^t ^u ^v ^w ^x ^y ^z ^aa ^ab ^ac ^ad ^ae ^af ^ag ^ah ^ai ^aj ^ak ^al ^am ^an ^ao ^ap ^aq ^ar ^as ^at ^au ^av ^aw ^ax ^ay ^az ^ba ^bb ^bc ^bd ^be ^bf ^bg ^bh Hernoemd: Als het taxon later naar een ander geslacht verhuist, dan komt deze auteurscitatie tussen haakjes te staan.

[schizomida-1] (en) SYNOPSIS OF THE DESCRIBED Amblypygi OF THE WORLD (03-07-2005). Geraadpleegd op 19-02-2010.

[hernoemd1-2] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ ^o ^p ^q ^r ^s ^t ^u ^v ^w ^x ^y ^z ^aa ^ab ^ac ^ad ^ae ^af ^ag ^ah ^ai ^aj ^ak ^al ^am ^an ^ao ^ap ^aq ^ar ^as ^at ^au ^av ^aw ^ax ^ay ^az ^ba ^bb ^bc ^bd ^be ^bf ^bg ^bh Hernoemd: Als het taxon later naar een ander geslacht verhuist, dan komt deze auteurscitatie tussen haakjes te staan.

[1]

[2]