Lijsten van Amsterdamse onderwerpen
Deze lijst bevat de lijsten die behoren bij de artikelen Amsterdam en de Geschiedenis van Amsterdam.
Bezienswaardigheden
bewerkenSpeciaal 'Amsterdams'
bewerkenZie ook:
- De categorie plein in Amsterdam
- De categorie gracht in Amsterdam
- De categorie straat in Amsterdam en de lijst Lijst van straten in Amsterdam
- De categorie wijk in Amsterdam
- Lijst van dijken en dijkdorpen in de gemeente Amsterdam
- Lijst van gemeenten die door Amsterdam zijn geannexeerd
Monumenten en gebouwen
bewerkenAmsterdam telt circa 7150 beschermde Rijksmonumenten en circa 500 beschermde gemeentelijke monumenten. In Nederland is Amsterdam de stad met de meeste monumenten.
Een vorm van architectuur in Amsterdam was de Amsterdamse School.
Zie ook:
- De categorie bouwwerk in Amsterdam
- Lijst van gebouwen op de Zuidas
- Lijst van hoogste gebouwen van Amsterdam
- Lijst van kerken in Amsterdam
Herdenkingsmonumenten
bewerkenZie ook de categorie monument in Amsterdam. En Lijst van oorlogsmonumenten in Amsterdam.
Cultuur en recreatie
bewerkenMusea
bewerkenHieronder een overzicht van musea in Amsterdam:
- Allard Pierson Museum, archeologisch museum van de UvA
- Amsterdam Dungeon
- Amsterdam Tulip Museum, Tulpenmuseum
- Amsterdam Museum, voorheen Amsterdams Historisch Museum genaamd
- Anne Frank Huis
- ARCAM, Architectuur Centrum Amsterdam
- Beurs van Berlage
- Bijbels Museum, in de Cromhouthuizen
- Bijzondere Collecties van de Universiteit van Amsterdam
- Diamantmuseum
- Filmmuseum, tegenwoordig Eye Film Instituut Nederland
- FOAM, Fotografiemuseum Amsterdam
- Het Grachtenhuis
- Hash Marihuana & Hemp Museum
- Heineken Experience
- Hermitage Amsterdam
- Hollandsche Schouwburg
- Werf 't Kromhout
- Huis Marseille, museum voor fotografie
- Joods Historisch Museum
- KattenKabinet
- Max Euwe Centrum, schaakmuseum
- Molen van Sloten en Kuiperijmuseum
- Museum De Noord
- Museum Geelvinck-Hinlopen Huis
- Museum Het Schip
- Museum Van Loon
- Museum Vrolik, in het AMC
- Museum Willet-Holthuysen
- Museumwoning Tuindorp Oostzaan
- Nederlands Scheepvaartmuseum
- Nederlands Uitvaart Museum Tot Zover
- NEMO, science center
- Nieuwe Kerk
- Olympic Experience Amsterdam, sportmuseum
- Ons' Lieve Heer op Solder, ook wel Museum Amstelkring genoemd
- Oude Kerk
- Paleis op de Dam
- Persmuseum, ondergebracht bij het IISG
- Rembrandthuis
- Rijksmuseum Amsterdam
- Sexmuseum de Venustempel
- Stadsarchief Amsterdam
- Stedelijk Museum
- Pijpenkabinet
- Tassenmuseum Hendrikje
- Van Eesterenmuseum
- Van Gogh Museum
- Verzetsmuseum Amsterdam
- Wereldmuseum Amsterdam
Zie ook:
- De categorie Museum in Amsterdam.
- Lijst van musea in Amsterdam
Concert en theater
bewerkenZie ook:
- De categorie Theater in Amsterdam.
- Lijst van theaters in Amsterdam
Filmtheaters
bewerkenDeze filmhuizen, met uitzondering van de Pathé-bioscopen, zijn verenigd in Cineville (een filmabonnement en een website).
Zie ook de categorie Bioscoop in Amsterdam.
Begraafplaatsen
bewerkenZie ook de categorie Begraafplaats in Amsterdam.
Parken en recreatiegebieden
bewerkenZie ook:
- De categorie Park in Amsterdam.
- Lijst van parken in Amsterdam
Markten
bewerken
|
|
Zie ook:
- De categorie Markt in Amsterdam.
- Lijst van markten in Amsterdam
Stadions
bewerkenZie ook de categorie sport in Amsterdam.
Zwembaden
bewerken
|
Evenementen
bewerken- 25 februari – Herdenking Februaristaking bij De Dokwerker op het Jonas Daniël Meijerplein
- maart – Roei-races op de Amstel: Heineken Roeivierkamp en Head of the River Amstel
- maart – Open Toren Dag. Oude en hedendaagse torens die normaal niet open zijn voor het publiek, zijn te bezoeken, laatste zaterdag van maart
- 27 april – Koningsdag (sinds 2014). Grote vrijmarkt, waar veel mensen uit binnen- en buitenland op af komen en kermis op de Dam
- 30 april – Koninginnedag (tot 2013). Grote vrijmarkt, waar veel mensen uit binnen- en buitenland op af komen en kermis op de Dam
- 4 mei – Nationale Dodenherdenking. Met Kranslegging op het Nationaal Monument op de Dam
- 5 mei – Bevrijdingsfestival
- juni – Holland Festival, Cultuur met een grote 'C' in onder andere het Muziektheater en de Stadsschouwburg
- juni – Amsterdam Roots Festival voor wereldmuziek en wereldcultuur
- juli – Julidans, in diverse theaters bij het Leidseplein
- juli – Over het IJ Festival, twee weken theaterfestival op de oude NDSM-scheepswerf
- juli-augustus – Kwaku Summer Festival, zes weekeinden tijdens de zomervakantie in het Bijlmerpark
- augustus – Amsterdam Gay Pride met Canal Parade, eerste weekend van augustus
- augustus – De Parade en "Waterval", theaterfestival
- augustus – Sail Amsterdam (iedere vijf jaar, sinds 1975. Volgende gepland in 2020)
- augustus – Grachtenfestival, met Prinsengrachtconcert, derde weekend van augustus
- augustus – Hartjesdag, derde weekend van augustus
- augustus – Uitmarkt, laatste weekend van augustus
- september – Open Monumentendagen, tweede weekend van september
- september – Jordaan Festival, Amsterdamse smartlappen op de Elandsgracht, derde weekend van september
- september – Autovrije Dag, derde zondag van september (wordt vanaf 2010 niet meer gehouden)
- september – Dam tot Damloop, hardloopwedstrijd Amsterdam – Zaandam, derde of vierde zondag van september
- oktober – Marathon van Amsterdam, derde zondag van oktober
- oktober – Het Bokbier Festival in de Beurs van Berlage
- oktober – Grachtenrace – Sloeproeiwedstrijd door de grachten
- 27 oktober – 'Verjaardag van Amsterdam'
- november – Amsterdam Museumnacht, eerste zaterdag van november
- november – International Documentary Filmfestival Amsterdam (IDFA)
- november – Intocht van Sinterklaas, derde zondag van november
- december – Amsterdam Light Festival, verlichte objecten langs de grachten.
2013 was een druk evenementenjaar
bewerken- Heropening Rijksmuseum; 400 jaar Grachtengordel; 175 jaar Artis; 150 jaar Afschaffing slavernij; 125 jaar Concertgebouw en Koninklijk Concertgebouworkest; Koninginnedag 2013 zal in Amsterdam in het teken staan van de troonsafstand van koningin Beatrix met de inhuldiging van koning Willem-Alexander in de Nieuwe Kerk.
Zie ook de categorie evenement in Amsterdam.
Openbaar vervoer
bewerkenOnderwijs
bewerkenScholen voor voortgezet onderwijs
bewerkenHogescholen
bewerken- Gerrit Rietveld Academie
- Hogeschool van Amsterdam
- Rijksakademie van beeldende kunsten
- Amsterdamse Hogeschool voor de Kunsten
Universiteiten
bewerkenOverige
bewerkenGezondheidszorg
bewerkenZiekenhuizen
bewerken- Academisch Medisch Centrum (Zuidoost)
- Antoni van Leeuwenhoek (oncologie)
- BovenIJ Ziekenhuis (Noord)
- Onze Lieve Vrouwe Gasthuis, locaties in Oost en Nieuw-West
- VU medisch centrum (Buitenveldert)
Personen
bewerkenStedenbanden
bewerkenAmsterdam in films
bewerken- Amsterdamned is de titel van een film van Dick Maas uit 1988 die zich in Amsterdam afspeelt. Daarnaast hebben zich enkele Hollywoodfilms in Amsterdam afgespeeld, waaronder de James Bondfilm Diamonds Are Forever, The Diary of Anne Frank, Do not Disturb en Ocean's Twelve, en de stad diende als decor in de film The Great Dictator van Charlie Chaplin. Enkele Europese films zoals Barocco en Les Plus Belles Escroqueries du monde van Roman Polański zijn ook in Amsterdam opgenomen.
- De stad wordt genoemd in de film Pulp Fiction (1994) van Quentin Tarantino als plaats waar John Travolta's personage Vincent Vega heen geweest is. Zijn dialoog met Samuel L. Jacksons personage Jules over het verloop van zijn reis is bekend als de hamburgerdialoog.
- Het boek Murder in Amsterdam van Ian Buruma speelt zich deels af in Amsterdam.
- John Irving schreef in 1998 A Widow for One Year. Het verhaal speelt zich gedeeltelijk af op de Amsterdamse Wallen. Het boek werd in 2004 verfilmd onder de titel The Door in the Floor.
Trivia
bewerken- De stad New York heette tot 1665 Nieuw Amsterdam.
- John Lennon en Yoko Ono brachten in 1969 hun befaamde Bed-in voor de wereldvrede door in het Amsterdamse Hilton Hotel. Ze vernoemen de stad en het hotel in het Beatlesnummer The Ballad of John and Yoko. Het dak van het hotel staat nationaal ook bekend als de plek vanwaar zanger en kunstenaar Herman Brood op 11 juli 2001 de dood tegemoet is gesprongen.
- Amsterdam is een beroemd chanson van Jacques Brel, dat later weer is gecoverd door De Dijk en nog later door Acda en De Munnik. Het is ook een beroemd kleinkunstlied van Kris De Bruyne.
Literatuur
bewerken- Geschiedenis van Amsterdam, deel I t/m IV, Uitgeverij SUN, 2004-2007. ISBN 90-5875-181-3, ISBN 90-5875-137-6, ISBN 90-5875-138-4, ISBN 90-5875-139-2 en ISBN 978-90-5875-140-9
Externe links
bewerkenVoetnoten
bewerken- ↑ Cavia is gevestigd aan de Van Hallstraat.
- ↑ Cinecenter is gevestigd aan de Lijnbaansgracht, tegenover De Melkweg.